رادیوی زنان افغان: ما تسلیم نمی‌شویم
۱۴۰۰ آذر ۱۷, چهارشنبه
در حال حاضر، این رادیو با اجازه اسلام‌گرایان تندرو فعالیت می‌کند که قدرت را بار دیگر در ماه اگست بدست گرفتند و توانایی زنان برای کار و حضور دختران به مکتب را محدود کردند.
حمیده امان، ۴۸ ساله موسس این رادیو که پس از فرار خانواده اش از أفغانستان چند سال پس از حمله اتحاد جماهیر شوروی، در سویس بزرگ شد وعده داد: «ما تسلیم نمی‌شویم.»
امان گفت که پس از سقوط اولین رژیم طالبان توسط نیروهای تحت رهبری امریکا در سال ۲۰۰۱ به أفغانستان برگشت. او گفت: «ما باید نشان دهیم که ما نیازی به ترس نداریم.» او افزود: «ما باید فضای عمومی را اشغال کنیم.»
این رادیو به تاریخ ۸ مارچ امسال در روز جهانی زن، یعنی پنج ماه پیش از تهاجم طالبان بر کابل و شدن شکست حکومت مورد حمایت امریکا، تاسیس شد.
از یک محله طبقه کارگر، این رادیو نشرات خود را در کابل و اطراف آن و همچنین زنده از طریق فیسبوک ادامه می دهد. بیگم یک تخلص اشرافی در شرق آسیا است و حالا عموما به یک زن متاهل مسلمان اطلاق می‌شود.
امان گفت: «این رادیو بلندگوی صدای زنان، دردها و ناامیدی‌های آن‌ها است.» طالبان در ماه سپتامبر به این رادیو اجازه فعالیت را صادر کرد، البته با محدودیت‌های جدید.
حدود ۱۰ کارمند رادیو بیگم با همکاران مردی که در یک ایستگاه رادیویی جوانان کار می‌کردند، یک دفتر مشترک داشتند.
حالا آن‌ها جدا شده اند. هر جنس اتاق مخصوص خود را دارد و یک پرده بزرگ پیشروی دفتر زنان قرار داده شده است.
امان گفت که موسیقی پاپ با آهنگ‌های سنتی و «موسیقی آرام‌تر» جاگزین شده است. با این وجود، کارمندان این رادیو گفتند که کار در ایستگاه یک «امتیاز» است زیرا بسیاری از زنان کارمند دولتی از بازگشت به دفاتر منع شده اند.
بسیاری مکتب‌های دولتی از زمان به قدرت رسیدن این گروه مسدود شده اند. اما استدیوی این رادیو روزانه دوبار مانند یک صنف درسی عمل می‌کند.
در هنگام بازدید خبرگزاری فرانسه شش دختر و سه پسر که از ۱۳ تا ۱۴ سال سن داشتند در حالی که یک مجری در باره عدالت اجتماعی درس می‌داد، کتاب‌های خود را مرور می‌کردند.
یک معلم ۱۹ ساله که چند ماه پیش محصل ژورنالیزم بوده گفت: «عدالت اجتماعی در برابر بنیادگرایی قرار دارد.» او پرسید: «عدالت در اسلام چیست؟»
از زمانی که طالبان مانع بازگشایی مکتب‌های دوره لیسه شدند، مرسل، دختر ۱۳ ساله برای آموختن به استدیو می‌رود. او گفت: «پیام من به دخترانی که نمی‌توانند مکتب بروند این است که محتاطانه به برنامه‌های ما گوش دهند، تا از این فرصت و شانس طلایی استفاده کنند.»
همچنان درس‌هایی برای بزرگسالان در أمواج رادیو وجود دارد.
در یکی از این درس‌ها، صبا چمن ۲۴ ساله، زندگی نامه میشل أوباما را به دری می‌خواند. او به ویژه به برنامه‌ای افتخار می‌کند که شنوندگان برای مشوره‌های روانی زنگ می‌زنند.
در سال ۲۰۱۶، براساس معلومات وزارت معارف پیشین، تنها ۱۸ درصد زنان در أفغانستان باسواد بودند در حالی که ۶۲ درصد مردان در آن زمان در این کشور باسواد بودند. یکی از زنان که نمی تواند بخواند، از طریق رادیو گفت: «زنانی که نمی‌توانند بخوانند مانند مردمان نابینا هستند.»
او افزود: «زمانی که من به دواخانه می‌روم، آن‌ها به من دواهای تاریخ گذشته می‌دهند. اگر من می‌توانستم بخوانم، آن‌ها نمی‌توانستند این کار را بکنند.»
چند ماه پس از آن که طالبان قدرت را به دست گرفتند، خانم امان با ذبیح الله مجاهد ملاقات کرد و به او گفته بود که این رادیو «برای این که به زنان صدا بدهد، کار می کرد.
ولی آینده نامعلوم است. تلویزیون مستقل طلوع نیوز در ماه سپتامبر گزارش داد که بیش از ۱۵۰ رسانه فعالیت‌های شان را به دلیل محدودیت‌ها و مشکلات مالی متوقف کردند.
رایو بیگم نیز دیگر درآمد تبلیغاتی ندارد.
چمن گفت، در صورتی که تا سه ماه دیگر هیچ کمک مالی دریافت نشود، صداهای این زنان از أمواج رادیو محو خواهند شد.
او افزود: «آنچه سبب امید من در حال حاضر می‌شود این است که می‌دانم در زندگی کار مهمی برای کمک به زنان أفغان انجام می‌دهم.»
hs/na (AFP)