راستیآزمایی: آیا پوتین به استفاده از سلاح اتمی تهدید کرد؟
۱۴۰۳ آذر ۲, جمعهبر اساس گزارش رسانهها، جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، به اوکرایین اجازه استفاده از موشکهای اتاکمز را علیه اهدافی در داخل خاک روسیه داده است. برد این موشکها حدود ۳۰۰ کیلومتر (۱۸۵ مایل) است و ارتش اوکرایین میتواند از آنها علیه نیروهای روسیه و کوریای شمالی در منطقه کورسک در غرب روسیه که هم مرز با اوکرایین است، استفاده کند.
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
چندین ویدئو که ادعا میکند بیانیههای ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه در واکنش مستقیم به اظهارات بایدن را نشان میدهد، در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود. تیم راستیآزمایی دویچه وله این ویدیوها را بررسی کرده است.
ادعا: یکی از کاربران شبکه اجتماعی ایکس، در پستی که تا به حال نزدیک به ۷ میلیون بار دیده شده، این ادعا را مطرح کرده است: «خبر عاجل: ولادیمیر پوتین به تازگی اعلام کرد که در صورت پرتاب موشک یا پهپاد به سمت روسیه، یا زمانی که این سلاحها وارد خاک روسیه شوند، از سلاح هستهای استفاده خواهد کرد.» این پست بیش از ۱۱ هزار بار به اشتراک گذاشته شده و در آن گزارشی از تلویزیون دولتی روسیه «آر تی» نشان داده شده که پوتین نیز در آن دیده میشود.
راستیآزمایی دویچه وله: این ادعا گمراه کننده است.
جستجوی معکوس نشان داد که این ویدیو و اظهارات پوتین در پاسخ به تصمیم اخیر بایدن نیست. گزارش تلویزیون «آر تی» روسیه نیز تقریباً مربوط دو ماه پیش و حاوی کلیپ مربوط به کنفرانس دائمی شورای امنیت فدراسیون روسیه در مورد بازدارندگی هستهای است که در سپتمبر ۲۰۲۴ برگزار شد.
در این نشست در باره تغییر دکترین روسیه در مورد استفاده از سلاح هستهای تصمیم گرفته شد. پوتین گفت فهرست تهدیدات نظامی که میتوان از سلاحهای هستهای به عنوان یک عامل بازدارنده در برابر آنها استفاده کرد، گسترش مییابد: «میخواهم توجه شما را به ویژه به این مورد جلب کنم. نسخه بهروز شده سند قرار است تجاوز به روسیه را از سوی هر کشوری که دارای سلاح هستهای نیست اما با شمولیت یا حمایت یک کشور هستهای انجام شود، به عنوان حمله مشترک آنها علیه فدراسیون روسیه مدنظر میگیرد.»
در این جلسه احتمال حمله پیشگیرانه نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفت. دکترین قدیمی فقط استفاده از سلاحهای هستهای را به عنوان یک حمله متقابل مجاز میدانست.
روز سهشنبه هفته جاری، پوتین فرمانی را امضا کرد که دامنه استفاده روسیه از سلاحهای هستهای را گسترش میدهد و پیام روشن به غرب و اوکرایین ارسال میکند. دکترین جدید به طور مؤثر مسکو را قادر میسازد تا در صورت «پرتاب گسترده سلاحهای هوایی و فضایی»، حتی اگر این سلاحها متعارف باشند، پاسخ هستهای را آغاز کند.
این یگانه ویدئویی نیست که در حال حاضر در شبکه اجتماعی ایکس منتشر شده و ادعا میکند که این واکنش پوتین به تصمیم اخیر بایدن است. در یک پست دیگر ویدئویی به صورت گسترده نشر و پخش شد که ادعا میکند که پوتین گفته است روسیه «اکنون رسماً با ناتو در جنگ است». با این حال، این ویدئو همچنین مربوط به ۱۲ سپتمبر ۲۰۲۴ است، زمانی که پوتین در سنتپترزبورگ درباره تصمیم احتمالی کشورهای غربی برای اجازه دادن به اوکرایین برای استفاده از تسلیحات دوربرد اظهار نظر کرد. وی هشدار داده بود که تائید غرب از چنین اقدامی به معنای «مشارکت مستقیم کشورهای ناتو، ایالات متحده امریکا و کشورهای اروپایی در جنگ اوکرایین» است.
از زمان تصمیم بایدن برای نشان دادن چراغ سبز به اوکرایین برای استفاده از موشکهای اتاکمز، هیچ واکنش رسمی از سوی پوتین وجود نداشته است. ماریا زاخاروا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه تا کنون تنها به اظهارات قبلی رهبر کرملین از جمله اظهارات ۱۲ سپتامبر او، اشاره کرده است.
مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!
به تاریخ ۱۸ نوامبر، دیمیتری پسکوف سخنگوی کرملین در مسکو گفت که اجازه دادن به اوکرایین برای استفاده از موشکهای امریکایی در قلمرو روسیه باعث «تشدید دور جدید تنشها» خواهد شد. وی همچنین با اشاره به بیانیه ماه سپتمبر پوتین گفت: «فقط پرسنل نظامی ناتو میتواند راه اندازی این سیستمهای موشکی را ممکن سازند. نظامیان اوکرایینی نمیتوانند این کار را انجام دهند. بحث این نیست که به اوکرایین اجازه داده شود با این سلاحها به روسیه ضربه بزند یا نه. بحث در باره این است که آیا کشورهای ناتو مستقیماً در منازعه نظامی دخالت میکنند یا نه.»
پسکوف افزود که نسخه جدید دکترین هستهای یک سند «بسیار مهم» است که باید در خارج از کشور «مطالعه» شود. او گفت: «نیاز بود که اصول خود را با شرایط کنونی عیار کنیم.»