راستی آزمایی: چرس واقعاً چقدر خطرناک است؟
۱۴۰۲ مرداد ۲۷, جمعه
آیا مصرف چرس یا حشیش باید قانونی باشد؟ چندین حکومت مانند کانادا، افریقای جنوبی و در چندین ایالت امریکا در سال‌های اخیر به استفاده تفریحی از این ماده چراغ سبز نشان داده شده است. حکومت آلمان حالا پیشنویس قانونی را اعلام کرده که استفاده محدود این ماده برای بزرگسالان را اجازه می‌دهد. هنوز در بسیاری بخش‌های جهان نگهداری و مصرف حشیش منع است و اغلباً مجازات شدید را به دنبال دارد.
به صفحه اینستاگرام دویچه وله بپیوندید
برای سال‌ها، چه آنلاین و چه غیرآنلاین، بحث‌ها در مورد قانونی شدن حشیش توام با دروغ‌ها و ادعاهایی است که اگر تحت بررسی قرار گیرند، قابل اثبات نیستند. تیم راستی آزمانی دویچه وله نگاهی به این تحقیق انداخته و با کارشناسان صحبت کرده تا برخی از رایج‌ترین شایعات را روشن کند.
آیا چرس یا حشیش دروازه اعتیاد است؟
ادعا: براساس گفته‌های مارکوس زودر سیاستمدار آلمانی، حشیش «دروازه اعتیاد» است.
راستی آزمایی دویچه وله: این ادعا ثابت نشده است.
این تیوری که »استفاده از حشیش منجر به استفاده از مواد مخدر قوی‌تر و خطرناکتر می‌شود«، احتمالاً یکی از رایج‌ترین و قدیمی‌ترین مواردی است که علیه قانونی شدن این ماده استفاده می‌شود. زودر و همکارانش در مصاحبه‌ای بار وزنامه آلمانی «بیلدن ان» در اپریل ۲۰۲۳، از این استدلال استفاده کردند و احزاب مخالف را به «بی‌اهمیت جلوه دادن» مواد مخدر متهم کردند.
حامیان قانونی شدن حشیش در شبکه‌های اجتماعی به صورت عام با این ادعا مخالفت کردند.
نتایج به دست آمده: مطالعات نشان داده اند که بین استفاده از حشیش و بعداً استفاده دیرتر از مواد مخدر قوی‌تر، ارتباط وجود دارد. هر قدر افراد زودتر و بیشتر حشیش استفاده کنند، احتمال استفاده دیرتر از سایر انواع مواد مخدر غیرقانونی بیشتر است.
آیا ارتباطی بین مصرف چرس و هیروئین وجود دارد؟
داکتر شتیفان تونس، رئیس سم شناسی طب عدلی در شفاخانه دانشگاه فرانکفورت گفت: «اگر به شیوه معتاد شدن یک فرد به هیروئین نگاه کنید، به احتمال زیاد در طول مسیر متوجه مصرف حشیش خواهید شد. اما اگر به موارد دیگر نگاه کنید که چقدر استفاده کنندگان حشیش در مراحل بعدی هیروئین استفاده می‌کنند، این بسیار بسیار اندک است.» این نشان می‌دهد که برداشت عمومی به تنهایی این ارتباط را تایید نمی‌کند.
داکتر ایوا هوخ، روانشناس در دیپارتمنت روانشناسی شفاخانه دانشگاه مونشن گفت تیوری دروازه اعتیاد را نمی‌توان به طور کامل رد کرد. او از ۲۰ سال به اینسو در مورد اثرات حشیش مطالعه می‌کند.
او گفت: «حشیش به صورت طبیعی مرکز ناحیه انگیزش را در مغز تحریک می‌کند و میتواند از نظر دارویی تمایل به مواد مخدر را تقویت کند.»
او اما افزود بسیاری عوامل خطر دیگر برای مصرف مواد مخدر غیرقانونی وجود دارند که باید در نظر گرفته شوند. موسسه ملی سوء مصرف مواد مخدر در ایالات متحده نیز چنین می‌گوید و علاوه می‌کند که برای پاسخ دادن به این سوال که حشیش دروازه اعتیاد است، به تحقیقات بیشتر نیاز می‌باشد.
در حال حاضر این ادعا که حشیش دروازه اعتیاد است، هنوز تایید نشده است.
آیا الکول از حشیش خطرناکتر است؟
ادعا: طبق پست‌هایی مانند oneon X، سایت رسانه‌های اجتماعی که قبلاً توییتر نامیده می‌شد، الکول «بیش از ۱۰۰ برابر خطرناکتر از حشیش است.»
راستی آزمایی دویچه وله: گمراه کننده
اغلب ادعا می‌شود - به ویژه توسط کسانی که از قانونی شدن حمایت می‌کنند - که الکول بسیار مضرتر از چرس است. چندین پست در رسانه‌های اجتماعی و مقالات روزنامه‌ها به مطالعه‌ای اشاره می‌کنند که ادعا می‌کند الکول ۱۱۴ برابر خطرناکتر از حشیش است.
این ادعا درست نیست - این رقم در هیچ جای مطالعه ذکر شده یافت نمی‌شود، که فقط نشان دهد خطر مصرف بیش از حد الکول، بیشتر از مصرف بیش از حد حشیش است.
تونس گفت از آنجاییکه اثر آن مدت کوتاهی پس از دود کردن شروع می‌شود، قدرت مسمومیت ناشی از حشیش میتواند در مقایسه با الکول بهتر باشد و در نتیجه خطر مصرف بیش از حد را کاهش می‌دهد. با این حال، «وقتی حشیش به عنوان شیرینی مصرف می‌شود، مصرف بیش از حد نیز ممکن است رخ دهد.»
با این اوصاف، اثرات منفی هر دو ماده با مصرف بیش از حد شروع نمی‌شود. اما مطالعه‌ای که در این پست‌ها به آن اشاره شده است به پیامدهای غیرکشنده آن نمی‌پردازد.
تونس گفت که اثرات مسموم کننده مختلف الکول و حشیش با خطرات خاص خود همراه است و افزود که مهم است اثرات آن بر محیط اجتماعی و سلامت روان مصرف کننده در نظر گرفته شود.
وی گفت الکول تاثیر بسیار چشمگیری دارد که آن هم بازدارندگی و افزایش ریسک پذیری است. «این در واقع کمتر در مورد حشیش صدق می‌کند. اما در اینجا ما با خطر پارانویای یا بدگُمانی غیرقابل پیش بینی روبرو هستیم، و اینجاست که حساسیت فردی به اثرات چرس میتواند متفاوت باشد.»
اثرات منفی مصرف الکول بر بدن مدت‌هاست که ثابت شده است. هوچ گفت: «الکول دارای اثر مخرب اندام بالایی است و آسیب بیشتری به سلامتی نسبت به چرس وارد می‌کند.» اما «این به شدت استفاده نیز بستگی دارد، نه فقط به ماده.»
هوچ گفت، ارزیابی دقیق خطرات سلامتی حشیش به دلیل اشکال مختلف استفاده از آن دشوار است. به عنوان مثال، در اروپا، حشیش اغلب با تنباکو دود می‌شود، که به خوبی تشخیص شده که اثرات مضر سرطان‌زا دارد - بنابراین به طور غیرمستقیم با مصرف حشیش مرتبط است.
بنابراین، احتمال مصرف بیش از حد الکل بیشتر از شاهدانه است. اما هر دو دارو می‌توانند سلامت جسمی و روانی مصرف کنندگان را به خطر بیندازند و حتی در مقادیر کم بر محیط زیست آنها تأثیر منفی بگذارند. این خطر را به سختی می‌توان با یک عدد مقایسه کرد - این ادعا که الکول ۱۱۴ برابر خطرناکتر از شاهدانه است، گمراه کننده است.
آیا ممکن است مصرف بیش از حد حشیش کشنده باشد؟
ادعا: طبق این توییت، «هیچ مرگی به دلیل مصرف بیش از حد حشیش ثبت نشده است.»
راستی آزمایی: درست است.
به گفته موسسه ملی سوء مصرف مواد مخدر، تا حال هیچ مورد مرگ ناشی از مصرف بیش از حد، صرفاً به حشیش نسبت داده نشده است. مرکز کنترول و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده نیز اعلام کرده که «بعید است مصرف بیش از حد سبب مرگ شود.»
با وجود این، استفاده از حشیش به عنوان عامل مرگ همچنان مورد بحث و موضوع مطالعات علمی است.
در دهه ۱۹۷۰، آزمایش‌هایی روی سگ‌ها و شادی‌ها انجام شد تا مشخص شود چه دوزی از حشیش میتواند بالقوه کشنده باشد. به حیوانات دوز بالای خوراکی تتراهیدروکانابینول (THC) داده شد. آنها علائمی مانند خواب آلودگی، لرزش و استفراغ را نشان دادند، اما همه آنها از اوج غیرارادی جان سالم به در بردند.
انتقال مطالعات حیوانی به انسان دشوار است، اما هوچ گفت: «دوز کشنده حشیش بسیار بسیار زیاد است. بعید است که انسان این مقدار را بخورد.»
حشیش: مرگ منتفی نیست
محققان در کالج کینگ لندن با بررسی تمام موارد مرگ‌های ناشی از حشیش که بین سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۲۰ در انگلستان رخ داده است، تلاش کرده اند به طور گذشته‌‌نگر تعیین کنند که آیا حشیش میتواند برای انسان‌ها کشنده باشد یا خیر.
تقریباً در همه موارد، حشیش تنها ماده مخدر نبود - به طور متوسط، سه تا هفت ماده دیگر مانند مواد افیونی، الکول یا داروهایی مانند آرام‌بخش یا قرص‌های خواب‌آور نیز شناسایی شد.
در چهار درصد از مرگ و میرها، محققان دریافتند که چرس تنها عامل مرگ و میر است، که معمولاً به دلیل جراحات ناشی از مسمومیت است. در یک مورد، مسمومیت حشیش می‌توانست منجر به مرگ شود. با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا یک دوز منفرد علت مرگ بوده یا مدت زمان مصرف در نهایت نقش داشته است.
هوچ گفت: «موارد دیگری از مرگ‌های مرتبط با حشیش منتشر شده است.» این موارد در ارتباط با تصادفات، خودکشی یا عوارض قلبی عروقی مانند حمله قلبی گزارش شده است. او گفت، اما تعیین علت این مرگ‌ها دشوار است.
مصرف حشیش برای قلب شما خوب نیست
(NIDA) موسسه ملی سوء مصرف مواد مخدر، همچنین در مورد خطرات برخاسته از افزایش ضربان قلب ناشی از مصرف حشیش هشدار می‌دهد. این موسسه اعلام کرده است که «ماریجوانا تا سه ساعت پس از کشیدن ضربان قلب را افزایش می‌دهد» که ممکن است خطر حمله قلبی را افزایش دهد.
تونس می‌گوید: «حشیش قطعاً بر سیستم قلبی عروقی تأثیر می‌گذارد. بنابراین افرادی که حساسیت خاصی یا آسیب قبلی دارند، ممکن است حساسیت خاصی نسبت به ماریجوانا داشته باشند.»
مطالعات قدیمی‌تر همچنین نشان می‌دهد که بین مصرف حشیش و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی ارتباط وجود دارد. تونس گفت: «شما نمی‌توانید این احتمال را رد کنید که این ممکن است تهدید کننده زندگی باشد.»
چرا یک بار مصرف بیش از حد (احتمالا) کشنده نیست؟
محققان کالج کینگ به این نتیجه رسیدند که خطر مرگ ناشی از مصرف بیش از حد حشیش «ناچیز» است.
هوچ گفت، جدا از مقدار زیادی ماریجوانای مورد نیاز، از نظر فیزیولوژیکی نیز بعید تلقی می‌شود. حضور بسیار کم گیرنده‌های کانابینوئید در ساقه مغز توضیح می‌دهد که چرا حشیش - حداقل در افرادی که شرایط خوب قبلی وجود ندارد - تأثیر کمتری بر تنفس یا سایر عملکردهای مهم بدن مانند فشار خون یا ضربان قلب دارد. از سوی دیگر، گیرنده‌های مواد افیونی نقش بیشتری در ساقه مغز دارند، به همین دلیل است که مصرف بیش از حد هروئین میتواند منجر به نارسایی تنفسی شود.
تونس گفت: «الکول نیز میتواند بر سیستم عصبی مرکزی، به ویژه مرکز تنفسی اثر فلج کننده داشته باشد و در نتیجه منجر به مرگ شود.»
آیا حشیش سلولهای مغز را از بین می‌برد؟
ادعا: طبق برخی حساب‌های کاربری در X، قبلا توییتر، «ماری جوانا سلولهای مغز را نمی‌کشد.»
راستی آزمایی: اثبات نشده است.
حشیش یا ماری جوانا چه تأثیری بر مغز دارد؟
در دهه ۱۹۷۰، رابرت هیث، داکتر صحت روانی از دانشکده طبی دانشگاه تولان در نیواورلئان، پس از انجام آزمایشی بر روی شادی‌‌هایی که به گفته او ثابت کرد مصرف ماری جوانا سلولهای مغز را می‌کشد، خبرساز شد.
اجرای کیفی این آزمایش به شدت مورد انتقاد قرار گرفت و نتایج این مطالعه بعداً توسط محققان مرکز ملی تحقیقات سم شناسی در آرکانزاس رد شد. این تازه اول کار است.
فرضیه‌های بدون توضیح
تا به امروز، مطالعات در مورد اثرات طولانی مدت حشیش بر ساختار مغز در انسان نتایج متناقضی را نشان داده است. هوچ مدت‌هاست که تحقیقات را در مورد ماریجوانا دنبال می‌کند.
او گفت: «درست است که حشیش با فیزیولوژی عصبی تداخل دارد. اما او تاکید کرد که حتی او نمی‌تواند به وضوح بگوید که ماده اصلی فعال حشیش، THC، چقدر عصبی یا آسیب‌رسان به مغز است.» او گفت که تحقیقات بیشتری لازم است.
شواهد خوبی وجود دارد که نشان می‌دهد برخی از توانایی‌های ذهنی پس از مصرف حاد حشیش، مانند حافظه کوتاه‌مدت، هماهنگی روانی حرکتی یا دامنه توجه، مختل می‌شوند. با استفاده مزمن، این اثرات میتواند برای روزها باقی بماند. با این حال، به نظر می‌رسد که آنها پس از چند هفته پرهیز برگشت پذیر هستند.
جوانان در معرض خطر
هوچ گفت، نمی‌توان انکار کرد که مصرف حشیش میتواند به ویژه به مغزهای جوان آسیب برساند، زیرا مغز به طور قابل توجهی در جریان انتقال از کودکی به بزرگسالی رشد می‌کند.
مرکز کنترول و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده هشدار می‌دهد که مصرف ماریجوانا قبل از ۱۸ سالگی میتواند بر نحوه ایجاد ارتباط مغز برای عملکردهایی مانند توجه، حافظه و یادگیری تأثیر بگذارد، اما همچنین تأکید می‌کند که اثرات مصرف ماریجوانا بر مغز به عوامل زیادی بستگی دارد، مانند مقدار THC، دفعات استفاده از آن، سن، اولین استفاده و اینکه آیا استفاده با مواد دیگری مانند الکول یا تنباکو همراه است یا خیر.
اثرات طولانی مدت روی مغز نیز ممکن است توسط عواملی غیر از ماریجوانا، مانند ژنتیک، محیط خانه یا سایر عوامل ناشناخته ایجاد شود.
مطالعات مورد نیاز در مورد نوروژنز از طریق ماریجوانا
یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ وقتی متوجه شد که نوجوانان پس از کشیدن ماریجوانا، ماده خاکستری بیشتری در نواحی خاصی از مغز دارند، سروصدا به پا کرد. اما حتی محققین درگیر نمی‌خواستند موضع روشنی در مورد اینکه آیا افزایش ماده خاکستری باید مفید یا مضر تلقی شود، اتخاذ کنند. داده‌ها باید با احتیاط تفسیر شوند.
هوچ گفت این ادعا که حشیش میتواند سلولهای مغزی جدید را رشد دهد، جالب بود و باید در آینده دنبال شود.
آزمایش‌های اولیه روی حیوانات بر روی تأثیر کانابیدیول (CBD) بر نوروژنز متمرکز شده اند. CBD، همراه با THC، یکی از شناخته‌شده‌ترین کانابینوئیدها یا ترکیبات کیمیایی موجود در ماریجوانا است. اما یک تفاوت وجود دارد: THC اثر روانگردان دارد و CBD ندارد.
هوچ گفت که تحقیقات بیشتری در مورد سیستم حشیش خود بدن مورد نیاز است. او پرسید: «چه زمانی کانابینوئیدها باعث ارتقای سلامتی می‌شوند؟ چه زمانی خطراتی ایجاد می‌کنند؟» تاکنون بیش از ۱۴۰ کانابینوئید کشف شده است. او گفت اثرات اکثر آنها حتی مورد مطالعه قرار نگرفته است.
صفحه یوتیوب دویچه وله دری را تماشا کنید
هوچ گفت: «محصولات ماریجوانا موجود در بازار سیاه مشخصات کانابینوئیدی کاملاً نامشخصی دارند. آنها معمولاً حاوی CBD بسیار کمی هستند، اما مقدار زیادی از ماده فعال مسموم کننده اصلی THC را دارند. افزودنی‌های خطرناکی مانند مواد افیونی مصنوعی یا کانابینوئیدها نیز می‌توانند شامل شوند.» به همین دلیل توصیه او به نوجوانان این است: «شما با نکشیدن چرس به مغز خود لطف می‌کنید.»