تقریبا یک سوم آوارگان در آلمان زنان هستند. با این حال، در بحث ادغام توجه اندکی به آنان می شود هرچند که در همرنگی با جامعه راه دشواری را پیش رو دارند.
اعلانات بازرگانی
از هر سه آواره در آلمان، دو تن آن مرد هستند. در بیشتر موارد آنها زیر ۳۰ سال سن دارند و به تنهایی به آلمان آمده اند. اگر بخت با آن ها یار باشد و حق پناهندگی به دست آورند، آن وقت می توانند شامل کورس ادغام شوند که در آن زبان آلمانی و سبک زندگی در این کشور به آنها آموخته می شود. به عنوان مثال آنها یاد می گیرند که چطور کار پیدا کنند، چگونه تحصیل کنند و یا برای خود آپارتمان بیابند. در کل، این مردها اوقات فراغت زیادی برای این کارها دارند.
اما وضعیت برای زنان پناهجو تقریبا دشوار است. اغلب این زنان طفل دارند و بسیاری از آنها به آلمان آمده اند تا به خانواده های خود بپیوندند. در کنار جنگ و ترور، بسیاری از این زنان از خشونت های جنسی، ازدواج اجباری، و قتل های ناموسی گریخته اند.
شمار پناهجویان زن در آلمان رو به فزونی است: در سال ۲۰۱۵، تقریبا ۳۰ درصد کل متقاضیان پناهجویی را زنان تشکیل می دادند؛ در حالی که بر اساس آمار "اداره فدرال برای مهاجرات و آوارگان" (BAMF) شمار پناهجویان زن امسال ۴۰ درصد است.
یافتن سرپناه امن، فرصت های تحصیلی و اشتراک در فعالیت های اجتماعی برای این زنان دشوار است. کمیسار ادغام آلمان اخیرا اعلام کرده است که حمایت از "آوارگانی که نیاز به حفاظت ویژه دارند" یکی از اولویت های حکومت است و مبلغ پنج میلیون یورو فقط برای تقویت و حمایت از زنان پناهجو در سال ۲۰۱۷ در نظر گرفته شده است.
نبود سرپناه امن
هنوز هم سازمان های مدافع حقوق زنان می گویند که سرپناه امن برای زنان پناهجو در آلمان وجود ندارد. جسیکا موسباحی، مشاور حقوق بشر و سیاستگذاری در سازمان "مدیکا موندیاله" از این که زنان و مردان مجبورند تا در یک اقامتگاه زندگی کنند، انتقاد می کند. او به دویچه وله گفت که اقامتگاه های پناهجویان به ندرت جای خواب، و تشناب و حمام جداگانه بین مردها و زنان دارند.
ادغام مسلمانان در اروپا؛ یک موفقیت یا تلاش بیهوده؟
افزایش جنبش های عوامگرایای دست راستی در اروپا شک و تردیدهایی را در مورد سازگاری اعمال اسلامی با دموکراسی غربی ایجاد کرده است. ما در این آلبوم عکس نگاهی به برخی فاکتها در مورد مسلمانان در چند کشور اروپایی میاندازیم.
ادغام زبانی تا چه حدی موفقیت آمیز است؟
سه چهارم از مسلمانانی که در آلمان به دنیا آمده اند، با آلمانی به عنوان زبان اول بزرگ می شوند. در میان مهاجرین فقط یک پنجم آنها ادعا می کنند که آلمانی زبان اول شان است. به نظر می رسد که روند توانایی زبانی با نسل های بعدی در سطح اروپا رو به بهبودی است. در آلمان ۴۶ درصد همه مسلمانان می گویند که زبان ملی زبان اولی شان است. این رقم در اتریش ۳۷ درصد، در سویس ۳۴ درصد است.
عکس: picture-alliance/dpa
مسلمانان در باره روابط میان مذاهب چگونه فکر می کنند؟
براساس مطالعات کارشناسان دینی، ۸۷ درصد از مسلمانان سویس در اوقات فراغت شان با غیر مسلمانان غالباً تماس دارند. این شمار در آلمان و فرانسه ۷۸ درصد، در بریتانیا ۶۸ درصد و در اتریش ۶۲ درصد است. بخش بزرگ از مسلمانان نسل های اخیر می گویند که باوجود موانع موجود اجتماعی، با غیر مسلمانان تماس منظم دارند.
عکس: imago/Westend61
آیا مسلمانان احساس می کنند که با اروپا تعلق یافته اند؟
۹۶ در صد از مسلمانان فرانسه احساس می کنند که با این کشور تعلق یافته اند. شمار درصدی مسلمانان که همین گونه احساس دارند، در آلمان به همین میزان بالا است. اما در سویس این شمار در بالاترین سطح است. اما در بریتانیا با وجود این که تاریخ طولانی از باز بودن در برابر تنوع دینی و فرهنگی دارد، شمار کمتری مسلمانان (۸۹ درصد) نسبت به این کشور احساس تعلق می کنند.
عکس: picture-alliance/dpa/H. Neubauer
تا چه حدی دین در زندگی روزانه مسلمانان اروپا مهم است؟
مسلمانان از خانواده هایی با پیش زمینه مهاجرت التزام دینی قوی دارند که در نسل های بعدی ادامه می یابد. ۶۴ درصد مسلمانان در بریتانیا خود شان را به عنوان زیاد مذهبی توصیف می کنند. میزان مسلمانان که فریضه های دینی شان را عملی می کنند، در اتریش ۴۲ درصد، در آلمان ۳۹ درصد، در فرانسه ۳۳ درصد و در سویس ۲۶ درصد اند.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Dean
چند درصد از دانشجویان مسلمان اروپا در پی پایان نامه های تحصیلی اند؟
براساس یک بررسی، ۳۶ درصد از مسلمانانی که در آلمان به دنیا آمده اند، دوره مکتب را در سن ۱۷ سالگی به پایان می رسانند، بدون آنکه بعد به تحصیل ادامه دهند. در اتریش این میزان ۳۹ درصد است. از طرف دیگر به دلیل سیستم مناسب تر درسی مکاتب در فرانسه، مسلمانان در این کشور به میزان قابل توجهی نتایج بهتر در بخش آموزش مکاتب دست می یابند. در این کشور فقط یک دهم شاگردان مسلمان مکتب را پیش از ۱۷ سالگی ترک می گوید.
عکس: picture-alliance/dpa/O. Berg
چند درصد از مسلمانان در بازار کار راه یافته اند؟
حدود ۶۰ درصد از مسلمانانی که پیش ازسال ۲۰۱۰ به آلمان آمده اند، حالا یک شغل پوره وقت (هشت ساعت در روز) دارند، درحالی که ۲۰ درصد آنها به کارهای پاره وقت مشغول اند. همین میزان درمورد غیر مسلمانان نیزصادق است. مسلمانان درآلمان بالاترین میزان اشتغال را درمقایسه با دیگرکشورهای اروپایی دارند. درفرانسه میزان بیکاری درمیان مسلمانان ۱۴ درصد است، درحالی که این شمار در میان غیر مسلمانان ۸ درصد گزارش شده است.
عکس: picture alliance/dpa/U.Baumgarten
میزان عدم پذیرش در برابر مسلمانان تا چه اندازه توسعه یافته است؟
بیش از یک چهارم از غیر مسلمانان در اتریش نمی خواهند همسایه مسلمان داشته باشند. این میزان به صورت قابل توجهی در بریتانیا با ۲۱ درصد بالاتر است. در آلمان ۱۹ درصد غیرمسلمانانی که ازآنها سوال شده است، گفته اند نمی خواهند همسایه های مسلمان داشته باشند. این میزان درسویس ۱۷ درصد ودر فرانسه ۱۴ درصد است. درتمام کشورهای اروپایی، مسلمانان بیشترین گروه اجتماعی هستند که احساس عدم پذیرش در برابر آنها زیاد است.
عکس: AP
"مسلمانان در اروپا ادغام شده، اما مورد پذیرش قرار نگرفته اند؟"
"مسلمانان در اروپا ادغام شده، اما مورد پذیرش قرار نگرفته اند؟"،عنوان نتایج مطالعات بنیاد برتلسمن است که در این گالری عکس جمع آوری شده است. این بررسی نتیجه نظرسنجی از بیش از ۱۰ هزار نفر در آلمان، اتریش، سویس، فرانسه و بریتانیا است. مهاجرین مسلمانی که بعد از سال ۲۰۱۰ به اروپا رسیده اند، در این بررسی در نظر گرفته نشده اند.
8 عکس1 | 8
موسباحی گفت: «بسیاری از آوارگان زن دائما در معرض خشونت جنسی از سوی دیگر پناهجویان یا کارمندان کمپ ها قرار داشته اند». او چنین کمپ ها و اقامتگاه ها را مناطقی "بی قانون" توصیف کرد که دور از نظر پولیس قرار دارند. زنان نمی توانند خشونت جنسی را در چنین شرایطی گزارش بدهند چون می ترسند که به درخواست پناهجویی شان لطمه وارد شود. در چنین وضعیتی، خانم موسباحی خواستار اقداماتی برای حفاظت زنان از خشونت است. او به عنوان مثال می گوید که باید دفاتر شکایت ایجاد شود، به کارمندان کمپ ها آموزش داده شود و مناطق امن ایجاد گردد. در حال حاضر برخی از این امکانات در مراکز پناهجویی شخصی وجود دارند، اما هنوز هیچ دستورالعمل و مقرراتی از سوی حکومت یا شهرداری ها در آنها وضع نشده است.
همه این مسائل در کل به این معنا است که فرصت بسیار کمی برای آغاز یک زندگی جدید در آلمان توسط این زنان وجود دارد. بهشید نجفی از دفتر اطلاعات و مشاوره برای زنان مهاجر و آواره در بنیاد "اجیسرا" می گوید که تهیه اقامتگاه امن برای پناهجویان زن پس از قبولی درخواستشان، اساسی ترین نکته برای ادغام موفقانه آنان در جامعه است. او می گوید که مسئله مهم دیگر سلامتی آنان است. یک پژوهش که در ماه مارچ از سوی شفاخانه "شارته" در برلین منتشر شد، نشان می دهد که زنان آواره به طور مناسبی صحتمند نیستند؛ به ویژه این که آنان از بیماری "ترس و هراس" (تراوما) رنج می برند. درمان چنین بیماری هایی گاهی به خاطر یاد نداشتن زبان آلمانی موفقیت آمیز نیست. خانم نجفی می گوید که او هیچ پیشرفتی را در رفع این معضلات نمی بیند.
تصویر: رقص با مهاجران برای ادغام اجتماعی در آلمان
شماری از مهاجران افغانستان، ایران، سوریه و عراق این موقعیت را به دست آورده اند که در یک دوره آموزش رقص سهم بگیرند. هدف از ایجاد این دوره کمک به همپذیری اجتماعی در جامعه آلمان و همچنان تغییر روحیه پناهجویان می باشد.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
ساناز کمالی، یک دختر ایرانی الاصل است که در آلمان زندگی می کند. وی به گروهی از پناهجویان در مدرسه رقص در شهر بن آلمان به پناهجویان رقص می آموزد.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
ساناز این گروه رقص را تشکیل داده است تا از یک سو مهاجران را کمک کند از کمپ های پناهجویان بیرون شوند و ساعتی با رقص آرامش بیابند، و از سوی دیگر بتوانند دوستان جدیدی بیابند.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
علاوه بر ساناز، آلمانی هایی هم به این صنف آموزش رقص می آیند و با پناهجویان می رقصند. آنها با موسیقی های مختلفی می رقصند که از کشورهای پناهجویان هستند.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
این برنامه "رقصا" نام دارد. این برنامه حمایت کننده مالی ندارد و در حال حاضر به صورت رضاکارانه به پیش برده می شود.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
مکانی که برنامه های رقصا برگزار می شود، یک مدرسه خصوص رقص در شهر بن است. این مدرسه به صورت رایگان سالون رقص را در اختیار پناهجویان قرار می دهد.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
پناهجویانی که در این صنف رقص شرکت کرده اند، از تاثیرگذاری اش خرسند هستند. آنها می گویند از این طریق چیزهای زیادی در مورد جامعه آلمان و سبک زندگی در این کشور می آموزند.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
هرچند اکثر پناهجویانی را که در این دوره های آموزشی رقص شرکت می کنند مردان مهاجر تشکیل می دهند، اما برگزار کنندگان می گویند که زنان مهاجری هم هستند که در برخی از جلسات تمرین رقص شرکت می کنند.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
ساناز می گوید در تمرین رقص با مردان مهاجر مشکلی نداشته است. به باور وی آنها در برنامه های اینچنینی بهتر می توانند در مورد رفتار اجتماعی در آلمان بیاموزند.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
برعلاوه تمرین اساسات رقص، رقص های محلی و سنتی پناهجویان نیز در این مدرسه رقص تمرین می شوند تا آلمانی ها با فرهنگ و سبک زندگی مهاجران آشنا شوند. این کمک می کند که پناهجویان با آنها حرف بزنند و زودتر زبان آلمانی را بیاموزند.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
کارین دوبرنز، یک زن آلمانی است که در آموزش رقص با پناهجویان کمک می کند. او تلاش می کند پناهجویان را خوشحال بسازد. کارین همزمان از پناهجویان رقص های محلی، زبان و رسوم شان را می آموزد.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
پناهجویان کارین را "ماما" صدا می کنند. کارین خوشحال است که جوانان پناهجو او را مادر صدا می کنند. کسانی که مثل کارین در این دوره آموزش رقص شرکت می کنند، با پناهجویان خارج از صنف رقص هم ملاقات کرده و آنان را در عرصه های مختلف کمک می کنند.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
11 عکس1 | 11
کورس ادغام بدون کودکان ممکننیست
کودکان مسئله دیگر برای زنان پناهجو است. بدون آن، هرگونه امید به اشتراک در کورس ادغام و یادگیری زبان آلمانی کمرنگ است. "اداره فدرال برای مهاجرت و آوارگان" اشتراک کودکان در این کورس ها را فقط از ماه مارچ امسال آغاز کرد. این یکی از دلایلی است که پناهجویان زن اندکی بیشتر در کورس های ادغام شرکت می کنند.
زرین سالکوتلوک، یک پژوهشگر در "انستیتوت ادغام و مهاجرت" در دانشگاه هامبولت برلین می گوید که حالا زنان نه به لحاظ انگیزه و نه به لحاظ تخصص، نسبت به مردهای پناهجو چیزی کم ندارند. او می گوید که تفاوت بین زنان و مردان پناهجو در قسمت تحصیلات آن قدر نیست که زنان از بازار کار دور نگه داشته شوند.
بالعکس، زنان بسیار با انگیزه تر از مردان پناهجو هستند. بر اساس پژوهشی که توسط "موسسه تحقیقاتی برای کار " (IAB) ، بامف (BAMF) و مجمع اجتماعی اقتصادی (SOEP) انجام شده، ۸۵ درصد زنانی که بین سال های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶ به آلمان وارد شدند، می خواهند که در آینده کار کنند. سالکوتلوک می گوید: «انگیزه زنان دقیقا چیزی است که باید از آن استفاده شود». به این منظور حیاتی است که راهی به این زنان پیشکش شود: درمان بیماری هایی مانند ترس و هراس، تامین اقامتگاه های امن و مراقبت از کودکان اساسی ترین نیازهایی است که باید برای زنان پیش از اشتراک آنان در کورس زبان و نهایتا بازار کار انجام شود.
معرفی کورس های ادغام ویژه برای زنان و مراقبت از کودکان آنان نشان می دهد که "اداره فدرال برای مهاجرت و آوارگان" کار روی برخی از این مسائل را آغاز کرده است. اما پژوهشگران در حوزه مهاجرت می گویند که این گام ها باید بسیار زودتر برداشته می شدند. یکی از مشکلاتی که این تاخیر ایجاد کرده، نبود معلومات جامع درباره زنان آواره است.