این پیمانکار و افشاگر سابق اداره امنیت ملی امریکا قبلاً در سال ۲۰۲۰ از دولت روسیه اقامت دائم دریافت کرده بود. او به اتهام جاسوسی در ایالات متحده تحت تعقیب است.
اعلانات بازرگانی
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه روز دوشنبه به ادوارد اسنودن، پیمانکار امنیتی سابق اداره امنیت ملی ایالات متحده، تابعیت اعطا کرد. پوتین فرمانی را امضا کرد که براساس آن به اسنودن به همراه حدود ۷۲ شهروند خارجی دیگر تابعیت روسیه داده میشود.
کرملین این لیست را در وبسایت رسمی خود منتشر کرد، بدون اینکه هیچ اظهارنظری در مورد تابعیت اسنودن داشته باشد. اسنودن نیز هنوز چیزی نگفته است.
وزارت امور خارجه امریکا اعلام کرد که از تغییری در وضعیت شهروندی امریکایی اسنودن اطلاعی ندارد.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه امریکا افزود که موضع واشنگتن در قبال اسنودن تغییری نکرده است. ایالات متحده مدتهاست که از اسنودن خواسته است که بازگردد تا به اتهامات جاسوسی در محکمه پاسخ بگوید.
ادوارد اسنودن کیست؟
اسنودن که اکنون ۳۹ ساله است، پس از افشای اسناد مربوط به برنامههای جاسوسی محرمانه امنیت ملی امریکا (ان اس ای) در سال ۲۰۱۳ از این کشور فرار کرد.
اسنودن از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ برای اداره امنیت ملی امریکا کار میکرد. او که مسئول یکی از مهمترین افشاگریهای تاریخ سیاسی امریکا بود، در سال ۲۰۱۳ از روسیه درخواست پناهندگی کرد.
از آن زمان به بعد او در روسیه زندگی میکند و در سال ۲۰۲۰ اقامت دائم این کشور را دریافت کرد. در آن زمان، اسنودن گفت که قصد دارد برای شهروندی روسیه درخواست دهد. مشخص نیست که او تابعیت امریکایی خود را ترک کرده است یا خیر.
طبق گزارشها، وکیل اسنودن به خبرگزاری دولتی روسیه ریانووستی گفته است که لیندسی میل، همسر اسنودن، که او نیز امریکایی است، برای دریافت پاسپورت روسی درخواست خواهد کرد.
در سال ۲۰۱۹، اسنودن گفت که در صورت تضمین یک محاکمه عادلانه، مایل است به ایالات متحده بازگردد.
در می ۲۰۱۳، اسنودن از اداره امنیت ملی درخواست تعطیلات کرد و به هانگ کانگ پرواز کرد. اسنودن در آنجا با خبرنگاران روزنامه بریتانیایی گاردین ملاقات کرد که در نهایت اولین مجموعه افشاگریهای آنلاین را منتشر شد.
به زودی، افشاگریها در دیگر روزنامههای امریکایی نیز دنبال شد.
در سال ۲۰۱۳، مجله خبری آلمانی اشپیگل، اطلاعات محرمانه اسنودن را نیز گزارش داد، که جزئیات مربوط شنود تیلفونهای دفاتر و رهبران اروپایی، از جمله تیلفون انگلا مرکل، صدراعظم سابق آلمان را نشان میداد.
در سال ۲۰۱۵، سارنوالان آلمانی پرونده اتهام شنود تیلفون مرکل را بستند و گفتند که "این ادعا را نمیتوان از نظر حقوقی به روشی معتبر در قوانین جزایی، اثبات کرد."
na/af (Reuters, AP)
افشاگران بزرگ؛ قهرمان یا خاین؟
افشاگری همیشه وجود داشته است. برخی مردم به افشاگران به حیث یک قهرمان می نگرند، اما برخی ادارات و دولت ها، افشاگران را به "خیانت" متهم می کنند.
عکس: Reuters
قهرمان یا خاین؟
برای بسیاری، ادوارد سنودن یک قهرمان است. اما برای حکومت ایالات متحده امریکا او یک خاین است، زیرا اسرار شنود و نظارت از ارتباطات انترنتی و تیلفونی توسط اداره امنیت ملی امریکا (ان اس ای) را افشا کرده است. حالا سنودن در سرتاسر جهان مورد پیگرد قرار دارد. او افشاگری است که نشان داد از تاریخ نمی توان انتظار داشت سهو و خطایی را پنهان کند.
عکس: Getty Images
افشای ایمیل های خجالت آور
در ماه می 2010 برادلی ادوارد مننگ، سرباز امریکایی زندانی شد. گفته می شود که او انبوهی از ویدیوها و اسناد سری سفارت خانه های ایالات متحده امریکا را به وب سایت افشاگر ویکی لیکس داده است. از همه بیشتر، انتشار مکاتباب ایمیلی برای ایالات متحده امریکا خجالت آور بود، زیرا در این اسناد امریکا حکومت های دوست اش را مورد انتقاد و تمسخر قرار داده است. برادلی مننگ به حبس عمری تهدید می شود.
عکس: picture-alliance/dpa
پدر همه افشاگران
مارک فلت که در سال 1974 معاون رییس اداره تحقیقات فدرال یا پولیس فدرال آمریکا (اف بی آی) بود، برای ماه ها به دو خبرنگار واشنگتن پست نقطه به نقطه توضیح داده بود که چگونه تیم انتخاباتی ریچارد نیکسن دفتر حزب دموکرات را که آن زمان اپوزسیون حکومت بود، مورد جاسوسی قرار داده است. رییس جمهور نکسن می بایست استعفا کند، اما تا 33 سال از فلت نامی برده نمی شد.
عکس: AP
حفاظت توسط دو گزارشگر خاموش
افشای رسوایی "واترگیت" به دو خبرنگار واشنگتن پست یعنی باب وودوارد و کارل برنشتاین نسبت داده می شد. حالانکه دست آورد آنها قبل از همه حفاظت از مارک فلت بود. با این هم فلت، مرد شماره دوم "اف بی آی" بار اول در سال 2005 افشا کرد که افشاگر افتضاح "واترگیت" می باشد. او در سال 2008 وفات کرد.
عکس: AP
محاکمه کوتاه در روسیه
در ماه مارچ 2013 وکلای مدافع سرگی لیونودویچ، افشاگر روسی، پیش روی یک قفس خالی نشسته اند. موکل آنها در سال 2009 تحت شرایط نامعلومی در یک زندان مسکو وفات کرد. او به مطبوعات در مورد فسادهای مالی در دستگاه های دولتی گزارش می داد. اتهام او، زیر زدن مالیات بود.
عکس: Reuters
انگیزه های چندگانه
ردولف المر که قبلا مدیر یک بانک بود، در سال 2011 معلومات ثبت شده در مورد 2000 نفری را که احتمالاً مالیات را زیر می زده اند، در اختیار جولین اسنج بنیانگذار وبسایت ویکی لیک قرار داد. او احتمالاً انگیزه چندگانه از این کارش داشته است. ادارات سویسی علیه المر بازجویی ای را به اتهام نقض رازداری بانکی به راه انداختند. علیه جولیان اسنج حکم حبس به خاطر مزاحمت جنسی برای یک خانم در سویدن مطرح شد.
عکس: AFP/Getty Images
قانون دفاع از افشاگران در اتحادیه اروپا
پاول فان بویتنن کارمند اتحادیه اروپا در سال 1996 معلوماتی در مورد بی نظمی های مالی ارائه کرد که در گوش روسایش کارگر نیفتاد. آمران اش خواستند گزارش های او را بی اهمیت نشان دهند. بنابراین او به نمایندگان اتحادیه اروپا مراجعه کرد. سرانجام می بایست هر 17 کمشنر اتحادیه اروپا استعفا کنند. با بویتنن طوری رفتار شد که از کمیسیون بیزار شود. از سال 2000 بدین سو قانونی برای حفاظت از افشاگران وجود دارد.
عکس: Getty Images
حادثه سوال برانگیز
کارن سلکوود در یک دستگاه دوباره فعال سازی پلوتونیم در ایالت اوکلاهوما کار می کرد. در این دستگاه یک نقصیه جدی برای تدابیر حفاظتی از کارمندان وجود داشت. او دوسیه این نقیصه را برای مطبوعات تهیه کرد. سلکوود در راه سپردن این دوسیه بر اثر یک تصادف موتر وفات نمود. عامل این تصادف را خستگی بیش از حد او اعلام کردند.
عکس: picture-alliance/UPI
تسلیم ناپذیر
هنوز مقاله مردخای وانونو در مورد برنامه اتومی اسراییل در روزنامه سندی تایمز لندن انتشار نیافته بود که او توسط موساد یا دستگاه استخبارات اسراییل اختطاف گردید. او به اتهام خیانت به کشور به 18 سال حبس محکوم شد. وانونو در سال 2004 پس از رها شدن اش از زندان گفت که او باز هم برای صلح و علیه سلاح های اتومی مبارزه می کند. وانونو اجازه ندارد اسراییل را ترک کند.
عکس: AFP/Getty Images
انتقام گیری از شرکت بزرگ سگرت سازی
هنگامی که جفری ویگند همراه با مایکل بلومبرگ شهردار یا شاروال نیویارک محفلی را جهت مبارزه با استفاده از سگرت برپا داشت، فکر می شد انتقام گیری از کارفرمای قبلی اش در آن نقشی داشته است. شرکت سگرت سازی "برتش – امریکن توباکو" در سال 1993 او را از کار کشیده بود. چهار سال پس از آن او در تلویزیون افشا کرد که بسیاری سگرت ها با مواد اضافی مخلوط می شوند تا سگرت کشان را وابسته نگهدارند.
عکس: Getty Images
ترانزیت میدان هوایی، آخرین ایستگاه؟
ادوارد سنودن پس از ترک هانگ کانگ در بخش ترانزیت یک میدان هوایی در مسکو می باشد. حکومت ایالات متحده امریکا می کوشد مانع پناهندگی سیاسی این افشاگر گردد. افشاگری سنودن ایالات متحده امریکا را نگران ساخته است که مبادا کسان دیگری نیز از او تقلید کنند. به این دلیل، واشنگتن اکوادور را تهدید کرده است که در صورت اعطای پناهندگی به سنودن، گفتگوها روی تجارت آزاد با این کشور را قطع می کند.