ایالات متحده امریکا و گروه طالبان در ماه فبروری سال ۲۰۲۰ توافقنامه‌ای را با گروه طالبان در مورد خروج نیروها تا اول ماه می امسال امضا کرده بود. در این توافقنامه گروه طالبان تعهد کرده است که مانع فعالیت‌ تروریست‌ها علیه امریکا و متحدین‌اش در مناطق زیر کنترول‌اش می‌شود.

خبرگزاری رویترز به نقل از سه مقام غربی گزارش داده است که جنگجویان طالبان براساس یک ضمیمه پنهانی این توافقنامه از یک سال به این طرف از پایگاه‌های نیروهای غربی در برابر حملات گروه‌های رقیب، محافظت کرده اند.

وزارت خارجه ایالات متحده امریکا عجالتاً به سوال خبرگزاری رویترز در مورد چنین یک توافقی پاسخ نداده است. این وزارت در مورد آنچه که این سه مقام غربی «حلقه محافظتی طالبان» عنوان کرده اند، نیز چیزی نگفته است.

بعد از امضای توافقنامه دوحه هیچ سرباز امریکایی در صحنه جنگ کشته نشده است و تنها حملات اندکی بر پایگاه‌های نیروهای امریکایی صورت گرفته است.

برخلاف، حملات طالبان بر نیروهای امنیتی حکومت افغانستان شدت یافته است و تلفات ملکی ناشی از این حملات نیز بیشتر شده است.

مذاکرات صلح میان دولت افغانستان و گروه طالبان در ماه سپتمبر سال گذشته شروع شد، اما پیشرفت چشمگیری نداشته است. ملل متحد گزارش داده است که تلفات غیرنظامیان در ربع آخر سال ۲۰۲۰ نسبت به همین دوره زمانی در سال قبلی‌اش ۴۵ درصد افزایش یافته است.

جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده امریکا، تاریخ قبلاً توافق شده خروج نیروهای امریکایی را به تاخیر انداخت و اعلام کرد که روند خروج در اول ماه می شروع می‌شود و تا ۱۱ سپتمبر امسال تکمیل می‌گردد.

یک مقام غربی در کابل به رویترز گفت که روز شنبه اول ماه می، یعنی مهلت قبلی خروج نیروهای امریکایی، هنوز هم ۲۰۰۰ سرباز امریکایی در این کشور حضور خواهند داشت. جنرال اسکات میلر، فرمانده نیروهای امریکایی و ناتو در افغانستان این هفته گفت که خروج منظم و تحویل‌دهی پایگاه‌ها و تجهیزات به نیروهای امنیتی افغانستان شروع شده است.

سربازان افغانستان که این پایگاه‌ها را به دست می‌گیرند برای مقابله با تهاجم جنگجویان طالبان که مواضع استراتیژیک را در اطراف این محلات تصرف کرده اند، نیاز به مقدار زیادی اسلحه و قوت جنگی خواهند داشت.

تنها در دو هفته گذشته بعد از اعلام تاریخ خروج نیروهای امریکایی توسط جو بایدن، حدود ۱۰۰ عضو نیروهای امنیتی افغانستان در حملات شورشیان کشته شده اند.

دو تن از این مقام‌های غربی به رویترز گفته اند که ایالات متحده امریکا پیشنهاد طالبان برای محفاظت از پایگاه‌های نیروهای غربی در برابر حملات گروه‌هایی مانند داعش را پذیرفته بود.

این مقام‌ها که نام شان فاش نشده، گفته اند که طالبان می‌خواستند با این کار حسن نیت خود را نشان بدهند که به تعهد خود مبنی بر عدم استفاده از خاک افغانستان برای حمله علیه منافع امریکا عمل می‌کنند.

یک دیپلومات غربی که در جریان این قضایا قرار دارد، به رویترز گفت: «آن‌ها (طالبان) یک لایه پوششی، چیزی شبیه یک حایل فراهم ساختند و به جنگجویان خود دستور دادند که در این دوره هیچ سرباز امریکایی را زخمی نکنند و نکشند.»

این منابع غربی گفته اند که برای گروه طالبان این نیز مهم بوده است که توانایی‌اش برای کنترول شاخه‌های سرسخت خود مانند شبکه حقانی را به نمایش بگذارند.

یک مقام غربی مقیم کابل به رویترز گفت که شورشیان طالبان به این توافق خود عمل کردند: «طالبان حتی به حملات کوچکی که توسط شبکه حقانی و جنگجویان «دولت اسلامی» در اطراف پایگاه‌ها صورت می‌گرفت، فوراً واکنش نشان دادند.»

ذبیح الله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان، از ابراز نظر در مورد آنچه «حلقه محافظتی طالبان» عنوان شده، خودداری کرد. او گفت که هیچ تضمین امنیتی به ایالات متحده امریکا پس از اول ماه می داده نشده است، اما گفتگوها میان رهبری این گروه و مقام‌های امریکایی جریان دارد.

او گفت: «تا حالا تعهد ما این است که تا اول ماه می به نیروهای خارجی حمله نکنیم، این که بعد از این تاریخ ما حمله می‌کنیم یا نه، موضوعی زیر بحث است.»

سهیل شاهین، عضو دفتر سیاسی طالبان گفته است که ملا عبدالغنی برادر، معاون دفتر سیاسی این گروه روز پنج‌شنبه با زلمی خلیل‌زاد، نماینده خاص امریکا در امور صلح افغانستان، دیدار کرد.

تحلیلگران می‌گویند مواضعی که طالبان در اطراف پایگاه‌های نیروهای بین‌المللی گرفته اند، در صورتی که دوجانب به تفاهم نرسند، خودش یک تهدید است.

آشلی جکسون، یکی از مدیران مرکز تحقیقات گروه‌های مسلح در «انستیتوت توسعه برون مرزی» در لندن می‌گوید: «آن‌ها (طالبان) مطمئنا خود را به بسیاری پایگاه‌های نیروهای خارجی و افغان نزدیک‌تر کرده اند.» به گفته او این حضور طالبان در نزدیکی پایگاه‌ها به نظر می‌رسد استراتیژی گروه طالبان باشد که برای تصرف این پایگاه‌ها با خروج نیروهای بین‌المللی در حالت آماده باش باشند.

فواد امان، سخنگوی وزارت دفاع افغانستان گفت که طالبان همزمان با توقف حملات به نیروهای خارجی، حملات خود به نیروهای افغان را شدت بخشیدند: «طالبان با توقف حملات علیه نیروهای خارجی و ادامه حملات علیه نیروهای افغان و مردم ملکی نشان دادند که آن‌ها علیه مردم افغانستان می‌جنگند.»

مایکل کوگلمن، معاون بخش آسیا در مرکز تحقیقات «وودرو ویلسن» در واشنگتن با ابراز هم‌نظری خود با این دیدگاه گفت: «آن‌ها (افغان‌ها) در انتقاد از توافقنامه امریکا و طالبان که نتوانسته آرامشی برای خود افغان‌ها به ارمغان بیاورد، حق به جانب اند.»

af/ha (Reuters)