دوشنبه ها در آلمان روز تظاهرات است. بعد از انقلاب مسالمت آمیز در آلمان شرق در خزان سال 1989، که در درجه اول توسط "تظاهرات دوشنبه" در لایپزیک و بعداً در دیگر شهرهای آلمان شرقی راه اندازی می گردید، تظاهرات دوشنبه به طور منظم در آلمان سازماندهی می شود. موضوعات این تظاهرات مختلفند: مثلاً در برابر حقوق بیکاری، اصلاحات اجتماعی، بر علیه پروژه ایستگاه قطار در شهر شتوتگارت که بنام "شتوتگارت 21" شهرت پیدا کرده، و یا هم بر علیه جنگ. در آلمان یک توده عظیم از مردم به ندرت دور هم می آیند. گاهی اوقات ده ها و بعضی اوقات هم چند صد نفر در تظاهرات مختلف شرکت می کنند.

از ماه اکتوبر سال 2014 به اینطرف "پیگیدا" یک گروه جدید افراد روزهای دوشنبه تحت نام " قدم زدن شبانه" در شهر درسدن آلمان دور هم می آیند. "پیگیدا" مخفف "اروپاییان وطن پرست علیه اسلامی شدن باخترزمین" است. برای اولین بار در اکتوبر سال 2014 تقریباً 350 نفر دور هم آمده بودند. از آن زمان، تعداد شرکت کنندگان هر هفته افزایش یافته و فعلاً به حدود 10.000 نفر رسیده است.

بسیج سریع از طریق شبکه های اجتماعی

تظاهرات، از جمله از طریق صفحه رسمی فیس بوک "پیگیدا" سازماندهی می شود. در فیس بوک فعلاً این جنبش بیش از 40.000 طرفدار دارد. فلیکس ام شتاینر، یکی از ژورنالیستان آزاد که تمرکزش در بخش حقوق افراطگرایان و تظاهرات است می گوید: «اینترنت برای این جنبش یک ابزار بسیار مرکزی به شمار می رود. به ویژه شبکه های اجتماعی». او در ادامه می گوید: «به طور خاص فیس بوک با امکانات مختلف گروهی و بحث ها بسیار پر اهمیت است. با پول بسیار کمی می توان به طور بسیار گسترده ارتباطات را قایم کرد. می توان در ظرف دو دقیقه یک صفحه ایجاد کرد و تمام اطلاعات را بین مردم منتشر کرد».

با این حال، اطلاعات باید انتشار داده شود و در این کار "پیگیدا" به طور شگفت آور بسیار خوب است. همچنان این جنبش از جناح دست راستی ها بطور گسترده حمایت می شود. گروه های افراطی راستگرا چون "حزب دموکرات ملی"، "جنبش مردمی حامی نورد راین ویستفالن" و یا هم بخش هایی از "الترناتیف یا بدیل برای آلمان"، از جنبش "پیگیدا" حمایت می کنند. همه فرصت خوبی را برای ترویج منافع شان در این جنبش می بینند. این گروه های افراطی نیز از طریق فیس بوک به بسیج طرفداران خود که در تظاهرات اعتراضی در درسدن و یا دیگر شهرهای آلمان شرکت کنند، می پردازند. حزب دموکرات ملی آلمان (ان پی دی) در فیس بوک فرا خوانی را منتشر کرده است و همه را برای تظاهرات در شهر بن تحت نام "بوگیدا" دعوت کرده است. "بوگیدا" مخفف "بنی ها علیه اسلامی شدن غرب" است. در این فراخوان چنین آمده است: «در حال حاضر تظاهرات وطن پرستان از زاکسن به نورد راین وستفالن انتقال پیدا می کند. به اشترک بگذارید».

فیس بوک همچنین در مورد مبتکران این جنبش که از لحاظ سیاسی در کدام جهت در حرکتند، اطلاعات می دهد. لوتز باخمان، یکی از اشخاصی است که قبلاً مرتکب جرمی شده و محکوم گردیده بود، یکی از اعضای این جنبش است. او نیز در صفحه فیس بوکش احزاب افراطی راست را پسندیده است.

طیف گسترده معترضان

در میان "همراهان" این تظاهرات اعتراضی نه تنها تندروهای جناح دست راستی و نئو نازی ها، قرار دارند بلکه شهروندانی نیز شامل اند که به اصطلاح "عصبانی" اند و از مهاجرت ها به آلمان احساس ترس دارند. فلیکس ام شتاینر به این نظر است که اینکه برای چه و بر علیه چه اعتراض می کنند، احتمالاً هر شرکت کننده نظر خودش را دارد. او می گوید که «آنها بر علیه انقطاب سیاسی، علیه دموکراسی فعلی و یا هم بر علیه پناهندگی هستند. بعضاً آنها نه تنها علیه اسلام گرایان هستند، بلکه به طور ناگهانی و کلی علیه اسلام اند».

اما دقیقاً با همین طیف گسترده متشکل از جریان های مختلف، اینترنت نیز می تواند به فروپاشی "پیگیدا" منجر شود. بعد از اینکه مبتکران این جنبش به تاریخ 10 اکتوبر سال روان میلادی رسماً خط مشی خود را بیرون دادند، در میان هواداران در شبکه فیس بوک بحثی در این مورد به راه انداخته شد. این سوال مطرح گردید که آیا با این اهداف می توان جایگاهی برای خود پیدا کرد. یکی از کاربران نوشته است که «من نمی دانم برای چه هدفی به درسدن در تظاهرات شرکت کنم. اعتراض بر علیه اسلامی شدن آلمان می کنم (بر اساس عنوان که برای تظاهرات داده شده است) و یا برای در اختیار گذاشتن پول بیشتر برای پناهجویان (بر اساس خط مشی نشر شده)». یک کاربر دیگر می نویسد که «تنها این مهم است که دست به تظاهرات بزنیم تا چند فرهنگی فکر نکنند که آنها تنها حق آزادی بیان را دارند! بقیه می تواند به صورت دینامیک تغییر خورد!»

علاوه بر این، به طور کلی سوال برانگیز است که آیا مارش دریسدن می تواند به دیگر شهرهای آلمان نیز گسترش پیدا کند یا خیر. در شهر دوسلدورف انتظار می رفت که 2000 نفر در تظاهرات شرکت کنند اما تنها 400 نفر دورهم آمده بودند. همچنان در شهر های دیگر چون کسل تنها 80 نفر و در وورزبورگ تنها 35 نفر در تظاهرات شرکت داشتند. شتاینر می گوید اینکه در دریسدن تظاهرات بسیار گسترده و قوی است، قطعاً تصادفی نیست. او اضافه می کند : «در ایالت زاکسن تا همین اواخر حزب دموکرات ملی آلمان (ان پی دی) کرسی در پارلمان ایالتی داشت و در آنجا یکی از بزرگترین فراکسیون های حزب انترناتیف یا بدیل برای آلمان وجود دارد».

در شبکه های اجتماعی در حال حاضر یک جنبش ضد "پیگیدا" تشکیل شده است. در فیس بوک و توییتر جنبش "نظارت از پیگیدا" فعال گردیده است و وظیفه خود گردانیده است تا بطور بسیار دقیق و انتقادی در قبال جنبش "پیگیدا" گزارش دهی کند. با هشتگ # نه گفتن به پیگیدا یا نو پیگیدا اجتماع- تویتر توییت خود را در مورد این موضوع منتشر کرده است. دوشنبه آینده نشان خواهد داد که آیا اکثریت عظیمی روی جاده ها بر علیه "پیگیدا" برای اینکه موضع شانرا نشان دهند دست به تظاهرات می زنند یا خیر.

دویچه وله / نبیله کریمی الکوزی

عاصف حسینی