سازمان جهانی صحت: آسپارتام «احتمالاً سرطان زا» است
۱۴۰۲ تیر ۲۳, جمعه
آسپارتام یکی از مواد شیرین کننده مصنوعی در جهان است که زیاد مورد استفاده قرار می گیرد. آژانس بین المللی تحقیقات سرطان وابسته به سازمان جهانی صحت با توجه به دریافتهای جدید، احتیاط در استفاده از آن را توصیه می کند.
اعلانات بازرگانی
آژانس بین المللی تحقیقات سرطان (IARC) که مربوط به سازمان جهان صحت است، (ای ۹۵۱) را به عنوان «ماده احتمالاً سرطان زا برای انسان ها» درجهبندی کرده است. این ماده شیرین کننده مصنوعی برای تولید مواد غذایی زیادی از جمله برای تولید نوشیدنی های کم کالری، محصولات پخته شده، محصولات لبنی، ساجق های بدون شکر، قهوه های فوری و غذاهای نیمه آماده استفاده می شود.
فرانسیسکو برانکا، مدیر امور تغذیه و امنیت مواد غذایی در سازمان جهانی صحت توضیح داد: «سرطان یکی از بیشترین عوامل مرگ و میر در سطح جهان است. کارشناسان علمی به صورت پیهم در این مورد تحقیق میکنند تا عوامل زاینده و یا تسهیل کننده احتمالی را بررسی کنند، به امید آنکه به این وسیله شمار موارد مرگ و میر را کاهش بدهند.»
برانکا افزود: «ارزیابی های مربوط به آسپارتام نشان داده است که امنیت در مورد مقادیری که قاعدتاً به کار می روند، باوجود آنکه خطر بزرگی را تشکیل نمی دهند، اما تأثیرات بالقوه توصیف شده اند که باید توسط تحقیقات بیشتر و بهتر مورد بررسی قرار گیرد.»
«نوشیدن آب» بهتر است
مدیر امور تغذیه و امنیت مواد غذایی در سازمان جهانی صحت توضیح داد: «ما توصیه نمیکنیم که مصرف کنندگان کاملاً از شیرین کننده های مصنوعی صرف نظر کنند، بلکه ما به احتیاط توصیه می کنیم». او افزود کسی که در مغازه های بزرگ در این مورد فکر میکند که آیا او باید نوشابه های گاز دار با شکر و یا با شیرین کننده مصنوعی را بخرد، بهتر است گزینه سومی را در نظر بگیرد: «نوشیدن آب یا نوشابه های بدون مواد شیرین کننده.»
آژانس بین المللی تحقیقات سرطان (IARC) که مقر آن در شهر لئون فرانسه است، این دریافت اش را به روز جمعه در مجله علمی «The Lancet Oncology» نشر کرده است. این دریافت در سه تحقیق در مورد انسانها، نشانه های محدود در ارتباط با شکل معینی از سرطان کبد (کارسینوم سلولهای کبدی) را مشاهده می کند.
چگونه میتوانیم از ابتلا به سرطان جلوگیری کنیم؟
همه انواع تومورهای سرطانی غیر قابل پیشگیری نیستند. دانشمندان میدانند که دقیقاَ چه چیزهایی باعث بروز بیماری سرطان میشود و هر کسی میتواند کارهایی برای جلوگیری از افتادن در دام این بیماری انجام دهد.
عکس: Imago/Science Photo Library
سگرت نکشید!
دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که میتوان از حدود نیمی از سرطانها جلوگیری کرد. عامل تقریباَ یک پنجم سرطانها سگرت کشیدن است. دود زهرآگین سگرت نه تنها باعث سرطان شش، بلکه انواع دیگر سرطان نیز میشود. اما سگرت تنها عامل سرطان نیست.
عکس: picture-alliance/dpa/J. Stratenschulte
اضافه وزن
دومین عامل سرطان اضافه وزنی است. چرا چاقی عامل سرطان است؟ به این دلیل که افزایش میزان انسولین در بدن خطر همه انواع سرطان به ویژه سرطان کلیه یا گرده، کسه صفرا و مری را بلند میبرد. زنان دچار اضافه وزنی، به مراتب بیشتر هورمونهای جنسی زنانه در بافت چربی بدن شان تولید میکنند و این خود خطر سرطان سینه و رحم را افزایش میدهد.
عکس: Colourbox
حذر از غذای ناسالم و بیشتر کردن فعالیت بدنی
کسانی که غذای ناسالم صرف میکنند و تحرک ندارند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان قرار دارند. تحقیقات نشان داده است که تحرک از سرطان جلوگیری میکند، چون تحرک و فعالیت بدنی میزان انسولین بدن را کاهش میدهد و از چاقی نیز جلوگیری میکند. قرار نیست ورزشهای سنگین انجام بدهیم، بلکه فعالیتهایی مانند پیاده روی و بایسکلرانی نیز کمک میکند.
عکس: Fotolia/runzelkorn
زیاد الکول ننوشید!
الکول تومورها را در جوف دهن، گلو و مری تقویت میکند. به خصوص ترکیبی از الکول و سگرت بسیار خطرناک است و خطر ابتلا به سرطان را صد برابر میکند. داکتران میگویند هرچند نوشیدن مثلاَ یک گیلاس واین در روز صحی است و به سیستم قلبی-عروقی کمک میکند، در عین زمان در مورد زیادهروی در نوشیدن الکول هشدار میدهند.
عکس: picture alliance/dpa/empics/A. Devlin
بیش از اندازه گوشت سرخ نخورید!
خوردن بیش از حد گوشت سرخ میتواند منجر به سرطان روده شود. دلیل اصلی آن مشخص نیست، اما تحقیقات طولانیمدت نشان داده است که ارتباط قابل ملاحظهای میان مصرف گوشت سرخ و سرطان روده وجود دارد. گوشت گاو به صورت خاص خطرناک عنوان شده است. اما تحقیقات نشان داده که ماهی از سرطان جلوگیری میکند.
عکس: dapd
کباب؟
هرچند تحقیقات روی حیوانات نشان داده است که با کباب کردن گوشت، مواد کیمیایی سرطانزا تولید میشود، اما تحقیقات روی انسانها چنین چیزی را تاهنوز ثابت نتوانسته است. شاید قضیه روی خود گوشت باشد، نه در مورد چگونگی پختن و آماده کردن آن.
عکس: picture-alliance/dpa/D. Maurer
از خوردن غذاهای آماده خودداری کنید!
دانشمندان خوردن غذاهای آماده «فاست فوود» را توصیه نمیکنند. رژیم غذایی مرکب از سبزیجات، میوهجات و «فیبرهای غذایی» در جلوگیری از ابتلا به سرطان کمک میکند. تحقیقات بلندمدت اما نشان داده است که تاثیر غذای سالم در جلوگیری از سرطان ناچیز است و در نهایت احتمال ابتلا به این بیماری را تا ۱۰ درصد کاهش میدهد.
عکس: picture-alliance/dpa
نور آفتاب هم بیضرر نیست!
اشعه ماورای بنفش آفتاب میتواند به ژنوم (ماده ژنتیکی یک زندهجان) رخنه کرده و آن را تغییر دهد. کریم ضد آفتاب از سوختگی جلد جلوگیری میکند. به هر اندازهای که پوست بدن در زیر آفتاب رنگ خود را به سرعت تغییر بدهد، به همان اندازه میزان بیشتر اشعه را جذب میکند.
عکس: DW/K. Ben Belgacem
مخاطره طبابت مدرن
معاینه «ایکسری» نیز برای ژنومها مضر است. البته اشعهای که در یک معاینه عادی رادیوگرافی بر بدن میتابد، ناچیز است، اما قضیه در توموگرافی فرق میکند و این معاینه تنها در صورت ضرورت باید انجام شود. گرفتن عکس موسوم به «تشدید مقناطیسی» از بدن بیضرر است.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Schutt
مصونیت کامل؟ نه!
اما هرگاه همه موارد توصیه شده را مراعات کنیم، نمیتوانیم کاملاَ در برابر سرطان مصون باشیم. حدود نیمی از موارد ابتلا به سرطان به دلیل ژنهای غلط یا صرفاَ کهولت سنی است. به خصوص احتمال این که کسی سرطان مغزی را به ارث ببرد، بیشتر است.
عکس: Imago/Science Photo Library
10 عکس1 | 10
آنچه برای دانستن مهم است: کارشناسان آژانس بینالمللی برای تحقیقات سرطان فقط در این مورد ارزیابی میکنند که آیا یک ماده قاعدتاً میتواند باعث بیماریهای سرطان شود با خیر. آنها این را در نظر نمیگیرند که یک انسان چه مقدار از آن ماده را باید استعمال نماید تا در معرض خطر بیماری قرار گیرد.
بالاترین مقدار مورد توصیه آسپارتام در اتحادیه اروپا ۴۰ میلی گرام در هر کیلوگرام وزن بدون در روز است. براساس گزارش سازمان جهانی صحت، یک شخص با ۷۰ کیلوگرام وزن، زمانی به حد نهایی میرسد که در یک روز ۹ تا ۱۴ دوز با میزان متدوال یک نوشیدنی رژیمی با ترکیب آسپارتام را مصرف کند. براساس دریافتهای کنونی علمی، کسی که این مقدار را استفاده نمی کند، خود را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان قرار نمی دهد.