بر بنیاد گزارش سازمان جهانی صحت بیماری های غیرساری مانند بیماری های قلبی، سرطان و دیابت عامل سه چهارم موارد مرگها در سراسر دنیا هستند و مبارزه با این بیماری ها می تواند از مرگ زودهنگام میلیونها تن جلوگیری کند.
اعلانات بازرگانی
در گزارش سازمان جهانی صحت که روز چهارشنبه نشر شد، آمده است که هر سال در سراسر دنیا ۴۱ میلیون تن بر اثر ابتلا به بیماری های غیرساری جان می بازند و ۱۷ میلیون تن از آن ها کمتر از ۷۰ سال سن دارند. به این ترتیب اینگونه بیماری ها به عنوان رایج ترین عوامل مرگ از بیماری های عفونی پیشی گرفته اند.
بنته میکلسن، رئیس بخش بیماری های غیرساری سازمان جهانی صحت در ژنیو گفت که هر دو ثانیه یک فرد پایینتر از ۷۰ ساله براثر ابتلا به یک بیماری غیرساری جان می بازد. اما به گفته او فقط یک بخش جزئی از امکانات ملی و بین المللی صرف مبارزه با این گونه بیماری ها می شود. میکلسن این وضعیت را «یک تراژیدی واقعی» خواند.
بیماری های غیرساری نه فقط از دلایل اصلی مرگ در سراسر جهان هستند، بلکه به گفته سازمان جهانی صحت روند تاثیرگذاری بیماری های عفونی ساری را تحت تاثیر قرار می دهند. مثلاَ در جریان پاندمی کرونا ثابت شد که در افرادی که از مشکلات قبلی مانند دیابت یا چاقی رنج میبرند، احتمال جریان شدید بیماری کرونا یا مرگ ناشی از آن بیشتر است.
رفتارهایی که ما در زندگی روزمره داریم، مانند تغذیه ناسالم و مصرف تنباکو در ابتلا به بیماری های غیرساری نقش دارند.
بر بنیاد گزارش سازمان جهانی صحت، برخلاف آن چه که تا به حال تصور می شد، بیماری های مرتبط با شیوه زندگی یا «لایف استایل» عمدتا در کشورهای مرفه بروز نمی کنند. ۸۶ درصد از موارد مرگ زودهنگام به خاطر ابتلا به بیماری های غیرساری در کشورهایی با درآمد پایین و یا متوسط رخ می دهد.
به گفته میکلسن، به این خاطر فقط مساله صحت مطرح نیست، بلکه در این جا مشکل تامین عدالت وجود دارد. زیرا به بیماران در کشورهای فقیرتر به اندازه کافی رسیدگی نمی شود و آن ها از امکانات لازم برای معالجه و پرستاری برخوردار نیستند.
اهمیت ویتامین سی برای سیستم ایمنی و مبارزه در برابر عفونت ها
انسانها برای حفظ سلامتی نیاز به میزان کافی ویتامینها و منرالها دارند. بدن انسان نیاز به یک سیستم ایمنی قوی دارد و وتامینها به خصوص ویتامین سی در این زمینه نقش مهمی دارد. نگاهی به اهمیت ویتامین سی میاندازیم.
عکس: picture-alliance/Zoonar/D. Freigner
مرا بخور!
اکثر پستانداران میتوانند ویتامین سی را سنتز کنند، یعنی آن را خود تولید میکنند. انسانها این کار را نمیتوانند. ما باید ویتامینهای مورد نیاز بدن را با خوردن مواد غذایی تامین کنیم. ویتامین سی در کیوی، نارنج، مالته و سبزیجاتی مانند کلم غنچهای، بروکلی و مرچ دلمه نیز یافت میشود. متاسفانه این سبزیجات تا حدی در برابر حرارت حساس اند، بنا براین باید در هنگام پختن آنها کمی احتیاط شود.
عکس: picture-alliance/Zoonar/S. Schnepf
اهمیت ویتامین سی برای بدن
ویتامین سی چیزی نیست که بگوییم «خوب است داشته باشیم»، بلکه برای بدن ما خصوصاً برای افراد مسن، بیمار و گیاه خوار، بسیار مهم است. کارکرد بیوشیمی آن نیز در بدن تمامی انسانها یکسان است و از اهمیت یکسانی نیز برخوردار است. ویتامین سی شامل آن دسته از ویتامینهایی است که انرژی مورد نیاز را به بدن نمیدهد اما برای عملکردهای اساسی بدن اهمیت حیاتی دارد، به شمول سوخت و ساز سلولی و سیتم دفاعی بدن ما.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Gabbert
انتیاکسیدانها و خنثی کردن رادیکالهای آزاد
انتیاکسیدانها مواد مغذی در غذاها هستند. ویتامین سی به عنوان یک انتیاکسیدان، آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد اکسیجن به مولکولهایی اساسی بدن را کاهش میدهد. این رادیکالها در فرایند طبیعی سوخت و ساز ایجاد میشوند. با این حال آلایندههایی مانند تنباکو به سرعت باعث استرس اکسیداتیو و افزایش شکلگیری رادیکالهای آزاد میشوند. این مسئله نیاز بدن به ویتامین سی را افزایش میدهد.
عکس: picture-alliance/dpa/W. Rothermel
توت زمینی برای فعالیت انزایمها
از ویتامین سی موجود در توت زمینی نه تنها بدن انسان برای محافظت در برابر رادیکالهای آزاد اکسیجن استفاده میکند، بلکه ویتامین سی موجود در آن به اصطلاح یک کوفاکتور مهم برای فعالیتهای متعدد آنزایمی مانند ترکیب پروتئینهاست. این ویتامین بخشی از تاندون، استخوان، غضروف و پوست است. بنا بر این وقتی زخم به زودی و خوبی بهبود نمییابد، میتواند بیانگر کمبود ویتامین سی در بدن باشد.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Rumpenhorst
مقابله با بیماریها به کمک گریپ فروت
بدن انسان برای اینکه بتواند از خود در برابر عفونتها محافظت کند نیاز به ویتامین سی دارد. ویتامین سی نه تنها به مثابه انتیاکسیدان محافظت از سلولها را به عهده دارد بلکه در صورت بروز عفونتها نیز از بدن محافظت میکند. این امر مهاجرت سلولهای ایمنی و به اصطلاح نوتروفیلها را در محل عفونت تحریک میکند و همچنان فاگوسیتوز یا تجزیه مواد بلعیده شده و از بین بردن عوامل بیماریزا را تقویت میکند.
عکس: picture-alliance/Panther Media/R. Tsubin
وقایه خوب، مراقبت خوب است
کمبود شدید ویتامین سی در بدن میتواند باعث بیماری السکوربوت شود. عدم بهبودی زخمها، ظاهر شدن کبودی در بدن، آسیب به موها و دندانها وهمچنان درد در ناحیه مفاصل از علائم این بیماری بالقوه کشنده میباشد. مصروف روزانه ده میلی گرام ویتامین سی برای محافظت بدن در برابر این بیماری کافی است. علاوه بر این ویتامین سی خطر ابتلا به فشار خون بالا، بیماری قلب و سکته مغزی را کاهش میدهد.
عکس: picture-alliance/dpa/B. Pedersen
چه اندازه ویتامین سی برای بدن کافی است؟
بنا بر معلومات مرکز محافظت از مصرف کنندگان در آلمان، برای مردان مصرف روزانه ۱۱۰ میلی گرام ویتامین سی و برای زنان ۹۵ میلی گرام توصیه شده است. برعکس محققان دانشگاه ایالتی اورگن برای تمامی بزرگسالان مصرف روزانه ۴۰۰ میلی گرام ویتامین سی را توصیه کرده اند. مصرف این مقدار بیضرر است و اگر بیشتر از حد تجویز شود، از طریق ادرار دفع میگردد.
عکس: picture-alliance/dpa/R. Guenther
7 عکس1 | 7
به طور مثال یک پرتال جدید سازمان جهانی صحت درباره بیماری های غیرعفونی که روز چهارشنبه به جریان انداخته شد، نشان داد که موارد مرگ به خاطر ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی در کشورهایی مانند افغانستان و مغولستان در مقایسه با کشورهای دیگر در بالاترین سطح است.
سازمان جهانی صحت بر این تاکید کرد که می شود با بزرگترین عوامل بیماری های غیرساری به خوبی مبارزه کرد.
یکی از این عوامل مصرف تنباکو است که به گفته سازمان نامبرده عامل مرگ بیش از ۸ میلیون تن در سراسر دنیا است. هشت میلیون تن دیگر در سال جانشان را به خاطر تغذیه ناسالم از دست می دهند، یعنی به خاطر مصرف بیش از حد مواد غذایی، مصرف کمتر از حد لازم و یا مصرف مواد غذایی با کیفیت نازل.
نوشیدن بی رویه الکول که باعث بیماری هایی مانند سرطان و سیروز کبد می شود، عامل مرگ حدود ۱.۷ میلیون انسان است. حدود ۸۳۰ هزار تن در سال جانشان را به دلیل عدم تحرک کافی از دست می دهند.
به گفته سازمان جهانی صحت، در صورتی که همه کشورها اقداماتی را که آن ها برای کاهش این عوامل خطر توصیه می کنند، به اجرا دربیاورند، می شود فقط در هفت سال آینده جان ۳۹ میلیون تن را نجات داد.
به گفته مسئولان این سازمان، حکومت ها می توانند به این کمک کنند که جان های بسیاری نجات داده شده و تعداد بی شماری از انسان ها طولانی تر، صحتمندتر و خوشبخت تر زندگی کنند. این سازمان در ادامه گفته است که مبارزه با بیماری های غیرساری از نظر اقتصادی نیز ثمربخش است.