سازمان جهانی صحت: سگرت کشیدن در سطح جهان رو به کاهش است
۱۴۰۲ دی ۲۶, سهشنبه
آژانس صحی سازمان ملل متحد گفته است که تنها یک پنجم مردم در سراسر جهان سگرت میکشند یا به اشکال دیگر تنباکو مصرف میکنند. اما در برخی کشورها استفاده از تنباکو هنوز هم در حال افزایش است.
اعلانات بازرگانی
گزارش تازه سازمان جهانی صحت نشان میدهد که تلاشهای لابیگران تنباکو به هدف تداوم استفاده از سگرت رو به ناکامی است و شمار کسانی که در جهان تنباکو مصرف میکنند در یک نسل به صورت چشمگیر کاهش یافته است.
در گزارش آمده است در حالی که در سال ۲۰۰۰ میلادی یک سوم مردم تنباکو مصرف میکردند، حالا این میزان به یک پنجم کاهش یافته است. سازمان جهانی صحت در عین زمان هشدار داده است که تلاشهای بیشتری باید صورت بگیرد تا از اعتیاد مردم به این ماده مضر برای صحت کاسته شود.
یافتههای سازمان جهانی صحت چیست؟
این سازمان در گزارش جهانی خود گفته است که در سال ۲۰۲۲ حدود ۱.۲۵ میلیارد نفر بالای ۱۵ سال در جهان تنباکو مصرف میکردند، در حالی که این شمار در سال ۲۰۰۰ میلادی ۱.۳۶ میلیارد نفر بوده است.
این گزارش پیشبینی کرده است که شمار مصرفکنندگان تنباکو تا سال ۲۰۳۰ میلادی با وجود افزایش جمعیت به حدود ۱.۲ میلیارد نفر کاهش خواهد یافت.
در گزارش آمده است که جنوب شرق آسیا و اروپا بیشترین میزان مصرفکنندگان سگرت را دارند و برآورد شده است که یک چهارم جمعیت آنها به مصرف تنباکو اعتیاد دارند.
این تحقیق ملل متحد نشان میدهد که استفاده از تنباکو در برخی کشورها مانند مصر، اردن و اندونیزیا هنوز هم در حال افزایش است.
آمار نگرانکننده دیگر این گزارش این است که به صورت متوسط حدود ۱۰ درصد افراد ۱۳ تا ۱۵ ساله به شکلی از اشکال تنباکو مصرف میکنند. این میزان به مفهوم مصرف تنباکو توسط ۳۷ میلیون نوجوان است که ۱۲ میلیون آنها از تولیدات بدون دود تنباکو استفاده میکنند.
در گزارش آمده است از آنجایی که ۷۰ کشور در این زمینه هیچ گونه آماری ندارند، شمار واقعی این افراد ممکن است بیشتر از این باشد.
اعلانات بازرگانی
قاتل بزرگ
داکتر رودیگر کریش، رئيس بخش تقویت سلامتی در سازمان جهانی صحت گفت: «در سالهای اخیر در بخش کنترول تنباکو پیشرفتهای خوبی به دست آمده است، اما زمان آن نیست که راضی و بیخیال باشیم.»
این مقام سازمان جهانی صحت افزود: «من حیرانم که صنعت تنباکو با چه شدتی تلاش میکند به بهای جانهای بیشماری از این عرصه منفعت ببرد.»
کریش گفت: «ما میبینیم در دقیقهای که یک حکومت فکر میکند در مبارزه با تنباکو پیروز شده است، صنعت تنباکو از فرصت استفاده میکند تا سیاستهای صحی را دستکاری کرده و تولیدات مرگبار خود را به فروش برساند.»
سازمان جهانی صحت هشدار داده است که با وجود کاهش در مصرف تنباکو، میزان مرگهای مرتبط با آن در سالهای پیش رو بالا خواهد بود. به گفته این سازمان، حتی با کاهش تعداد مصرفکنندگان، برای کاهش تعداد مرگهای مرتبط با تنباکو باید سه دهه منتظر ماند.
براساس آمار سازمان جهانی صحت، تخمین زده میشود که تنباکو سالانه جان هشت میلیون تن را میگیرد، به شمول ۱.۳ میلیون نفری که خود شان سگرت نمیکشند، اما در معرض دود آن قرار میگیرند.
براساس معلومات مرکز کنترول بیماریها در ایالات متحده امریکا، سگرت کشیدن در کنار سایر مشکلات باعث سرطان، بیماریهای قلبی، سکته، بیماریهای ریوی، دیابتها و بیماری مزمن اندادی ریه میشود.
چگونه میتوانیم از ابتلا به سرطان جلوگیری کنیم؟
همه انواع تومورهای سرطانی غیر قابل پیشگیری نیستند. دانشمندان میدانند که دقیقاَ چه چیزهایی باعث بروز بیماری سرطان میشود و هر کسی میتواند کارهایی برای جلوگیری از افتادن در دام این بیماری انجام دهد.
عکس: Imago/Science Photo Library
سگرت نکشید!
دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که میتوان از حدود نیمی از سرطانها جلوگیری کرد. عامل تقریباَ یک پنجم سرطانها سگرت کشیدن است. دود زهرآگین سگرت نه تنها باعث سرطان شش، بلکه انواع دیگر سرطان نیز میشود. اما سگرت تنها عامل سرطان نیست.
عکس: picture-alliance/dpa/J. Stratenschulte
اضافه وزن
دومین عامل سرطان اضافه وزنی است. چرا چاقی عامل سرطان است؟ به این دلیل که افزایش میزان انسولین در بدن خطر همه انواع سرطان به ویژه سرطان کلیه یا گرده، کسه صفرا و مری را بلند میبرد. زنان دچار اضافه وزنی، به مراتب بیشتر هورمونهای جنسی زنانه در بافت چربی بدن شان تولید میکنند و این خود خطر سرطان سینه و رحم را افزایش میدهد.
عکس: Colourbox
حذر از غذای ناسالم و بیشتر کردن فعالیت بدنی
کسانی که غذای ناسالم صرف میکنند و تحرک ندارند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان قرار دارند. تحقیقات نشان داده است که تحرک از سرطان جلوگیری میکند، چون تحرک و فعالیت بدنی میزان انسولین بدن را کاهش میدهد و از چاقی نیز جلوگیری میکند. قرار نیست ورزشهای سنگین انجام بدهیم، بلکه فعالیتهایی مانند پیاده روی و بایسکلرانی نیز کمک میکند.
عکس: Fotolia/runzelkorn
زیاد الکول ننوشید!
الکول تومورها را در جوف دهن، گلو و مری تقویت میکند. به خصوص ترکیبی از الکول و سگرت بسیار خطرناک است و خطر ابتلا به سرطان را صد برابر میکند. داکتران میگویند هرچند نوشیدن مثلاَ یک گیلاس واین در روز صحی است و به سیستم قلبی-عروقی کمک میکند، در عین زمان در مورد زیادهروی در نوشیدن الکول هشدار میدهند.
عکس: picture alliance/dpa/empics/A. Devlin
بیش از اندازه گوشت سرخ نخورید!
خوردن بیش از حد گوشت سرخ میتواند منجر به سرطان روده شود. دلیل اصلی آن مشخص نیست، اما تحقیقات طولانیمدت نشان داده است که ارتباط قابل ملاحظهای میان مصرف گوشت سرخ و سرطان روده وجود دارد. گوشت گاو به صورت خاص خطرناک عنوان شده است. اما تحقیقات نشان داده که ماهی از سرطان جلوگیری میکند.
عکس: dapd
کباب؟
هرچند تحقیقات روی حیوانات نشان داده است که با کباب کردن گوشت، مواد کیمیایی سرطانزا تولید میشود، اما تحقیقات روی انسانها چنین چیزی را تاهنوز ثابت نتوانسته است. شاید قضیه روی خود گوشت باشد، نه در مورد چگونگی پختن و آماده کردن آن.
عکس: picture-alliance/dpa/D. Maurer
از خوردن غذاهای آماده خودداری کنید!
دانشمندان خوردن غذاهای آماده «فاست فوود» را توصیه نمیکنند. رژیم غذایی مرکب از سبزیجات، میوهجات و «فیبرهای غذایی» در جلوگیری از ابتلا به سرطان کمک میکند. تحقیقات بلندمدت اما نشان داده است که تاثیر غذای سالم در جلوگیری از سرطان ناچیز است و در نهایت احتمال ابتلا به این بیماری را تا ۱۰ درصد کاهش میدهد.
عکس: picture-alliance/dpa
نور آفتاب هم بیضرر نیست!
اشعه ماورای بنفش آفتاب میتواند به ژنوم (ماده ژنتیکی یک زندهجان) رخنه کرده و آن را تغییر دهد. کریم ضد آفتاب از سوختگی جلد جلوگیری میکند. به هر اندازهای که پوست بدن در زیر آفتاب رنگ خود را به سرعت تغییر بدهد، به همان اندازه میزان بیشتر اشعه را جذب میکند.
عکس: DW/K. Ben Belgacem
مخاطره طبابت مدرن
معاینه «ایکسری» نیز برای ژنومها مضر است. البته اشعهای که در یک معاینه عادی رادیوگرافی بر بدن میتابد، ناچیز است، اما قضیه در توموگرافی فرق میکند و این معاینه تنها در صورت ضرورت باید انجام شود. گرفتن عکس موسوم به «تشدید مقناطیسی» از بدن بیضرر است.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Schutt
مصونیت کامل؟ نه!
اما هرگاه همه موارد توصیه شده را مراعات کنیم، نمیتوانیم کاملاَ در برابر سرطان مصون باشیم. حدود نیمی از موارد ابتلا به سرطان به دلیل ژنهای غلط یا صرفاَ کهولت سنی است. به خصوص احتمال این که کسی سرطان مغزی را به ارث ببرد، بیشتر است.