استخبارات مرکزی ایالات متحده امریکا، سی آی ای، الظواهری را در یک حمله هواپیمای بدون سرنشین در افغانستان کشت. مسئله ای که هنوز هم کاملا روشن نشده است، چرا که طالبان، حاکمان فعلی افغانستان، ادعا کرده اند هیچ جسدی در محل حمله پیدا نکرده اند.

سخنگوی طالبان: جسد ایمن الظواهری را نیافتیم

اندکی پس از مرگ الظواهری، مقامات کاخ سفید عکسی را منتشر کردند که نشان می دهد بایدن با ویلیام برنز، رئیس سی آی ای "سیا”، در حالی که یک جعبه چوبی دربسته روی میز جلوی آنها قرار دارد، صحبت می کند. 

اکنون مشخص شده که محتویات داخل جعبه، مدلی از خانه رهبر القاعده بوده است. این مدل خانه ای با دیوارهای سفید را با حداقل پنج طبقه و سه بالکن نیمه مبهم به تصویر می کشد.

حالا این مدل در موزیم آژانس استخبارات مرکزی امریکا یا سی آی ای، در مقر این آژانس در ویرجینیا به نمایش گذاشته شده است.

نشست طالبان در قندهار حمله هوایی را که منجر به قتل الظواهری شد محکوم کرد

موزیم به روی عموم بسته است و حتی دسترسی کارمندان و مهمانان آژانس نیز به آن محدود است. سیا به خبرنگاران اجازه داد تا از موزیم بازدید کنند. این موزیم به‌ تازگی به‌ منظور هفتاد و پنجمین سالگرد تأسیس آژانس بازسازی شده تا بخشی از تلاش گسترده‌ تر برای نمایش تاریخ و دستاوردهای آن باشد.

سال ها یا دهه ها طول کشید تا بسیاری از اشیاء به نمایش گذاشته شده در این موزیم از رده بندی سری خارج شوند.

نمونه خانه اظواهری یک مدل مصنوعی کمیاب است که چند هفته قبل از کشتن وی توسط افسران اطلاعاتی برای طرح ریزی عملیات استفاده شده بود.

الظواهری در اواخر جولای، نزدیک به یک سال پس از خروج ایالات متحده از افغانستان در پی دو دهه جنگ علیه تروریسم در کابل کشته شد.

حملات هوایی امریکا باعث سردی روابط طالبان و پاکستان شده است

آژانس سیا اولین نیروهای امریکایی را دو هفته پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به افغانستان اعزام کرد. دو دهه بعد، دارایی های اطلاعاتی را بیرون کشید و به تخلیه آشفته هزاران امریکایی و متحدان افغانشان کمک کرد.

عملیات "بر فراز افق” 

دولت بایدن گفته که عملیات کشتن الظواهری نشان می‌ دهد که امریکا ظرفیت مبارزه با تروریسم را در ماموریتی تحت عنوان "بر فراز افق" در افغانستان حفظ کرده است.

مخالفان دولت و برخی تحلیلگران این سوال را مطرح می‌کنند که آیا حضور الظواهری در یکی از محله های مهم کابل نشان می‌ دهد که گروه‌ های افراطی مانند القاعده یا دولت اسلامی یا داعش تحت حاکمیت طالبان در حال قوی‌ تر شدن هستند؟

عملیات سیا برای کشتن الظواهری برای این آژانس بسیار مهم بود؛ چراکه در سال ۲۰۰۹ یک داکتر اردنی که وانمود می کرد اطلاعاتی در مورد الظواهری دارد، در پایگاهی در ولایت خوست افغانستان با ماموران این آژانس ملاقات کرد و با حمله ای انتحاری، هفت تن از کارمندان سیا را کشت.

حالا در نزدیکی مدل خانه الظواهری، هفت ستاره به افتخار کارمندان کشته شده آژانس به نمایش گذاشته شده است. این ستاره ها قبلا بخشی از یک یادبود در افغانستان بودند که با خروج ایالات متحده از افغانستان حذف شد.

دیگر مصنوعات تازه فاش شده شامل نقاشی های مفهومی برای فیلم جعلی است که به عنوان بخشی از عملیات سال ۱۹۸۰ برای نجات دیپلومات های امریکایی از ایران، موضوع فیلم "آرگو" با بازی بن افلک در سال ۲۰۱۲ ساخته شد.

همچنین لباس‌ های خدمه و سایر اقلام از کشتی گلومار اکسپلورر، کشتی ساخت هوارد هیوز که به عنوان پوششی برای مأموریت دهه ۱۹۷۰ برای بیرون آوردن یک زیردریایی غرق‌ شده شوروی حامل موشک‌ های بالستیک مجهز به سلاح هسته‌ ای بود، وجود دارد.

این موزیم همچنین حاوی اطلاعاتی درباره لحظات تاریک آژانس است، از جمله نقش آن در اظهارات نادرست مبنی بر اینکه عراق قبل از تهاجم آمریکا در سال ۲۰۰۳ دارای سلاح های کشتار جمعی بوده است، و همچنین افشا و اعدام چندین جاسوس کلیدی که ایالات متحده در اتحاد جماهیر شوروی در اختیار داشت. 

نگرانی کشورهای غربی از فعالیت و حضور گروه‌های تروریستی در افغانستان

جانیله نیسس، معاون مدیر این موزیم می گوید یک پیام شوخی آمیز این است که به مردم گفته می شود اکثرتان آنچه را در "بزرگترین موزیم وجود دارد، هرگز نخواهید دید”. 

اما آژانس سیا حالا می خواهد از تاریخ خود برای تعامل بیشتر با مردم استفاده کند، البته با شرایط محدودی که از یک سرویس اطلاعاتی انتظار می رود. برای مثال تعداد بازدیدکنندگان سالانه موزیم طبقه بندی شده است. در میان مهمانان شناخته شده، قانونگذاران امریکایی، افسران سایر سازمان های مجری قانون و استخبارات و همچنان مقامات خارجی هستند.

اما کارمندان سیا در مورد برخی از حدود ۶۰۰ شی نمایشی در موزیم در رسانه های اجتماعی پست می کنند. این آژانس همچنین اخیرا پادکستی را با ویلیام برنز، مدیر سیا، در این زمینه راه اندازی کرده است.

نیسس گفت که هدف اصلی موزیم تقویت درس هایی از موفقیت ها و شکست های آژانس برای نیروی کار فعلی است. برخی از کهنه ماموران سیا که در ماموریت های نشان داده شده در موزیم خدمت می کردند، آثاری را به این مجموعه اهدا کردند. اما آژانس اکنون افسران بیست و چند ساله خود را استخدام می کند که برای به یاد آوردن حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ بسیار جوان هستند.

نیسس گفت که ایده اصلی این است که "وقتی ماموران جوان برای نان چاشت یا کدام جلسه ای می روند، ۱۰ یا ۲۰ دقیقه زودتر رفته و بخشی از موزیم نگاه را کنند و در مورد تاریخچه آژانس چیزی بیاموزند”.