پس از زلزله ویرانگر در شرق افغانستان که بیش از ۲۲۰۰ قربانی به جا گذاشت، سازمان جهانی صحت از اداره طالبان خواسته است محدودیت‌ها بر امدادگران زن را لغو کند تا آن‌ها بتوانند بدون محرم به مناطق زلزله‌زده سفر و به مردم نیازمند کمک کنند.

بیشتر بخوانید: زلزله در افغانستان؛ کمبود داکتران زن مراقبت‌های صحی را مختل کرده است

داکتر موکتا شرما، معاون نمایندگی سازمان جهانی صحت در افغانستان به خبرگزاری رویترز گفته است: «حالا یک مشکل بزرگ کمبود فزاینده کارمندان زن در این مناطق است.»

او برآورد کرده است که ۹۰ درصد کارمندان صحی در مناطق زلزله‌زده مرد هستند و باقی ۱۰ درصد را زنانی تشکیل می‌دهند که بیشتر شان قابله و پرستار اند، در حالی که برای تداوی جراحت‌های شدید به داکتر نیاز است.

به گفته او، این مساله مانع ارائه خدمات صحی می‌شود، زیرا زنان آسیب‌دیده در تداوی توسط داکتران مرد راحت نیستند یا ترس دارند و یا نمی‌توانند به تنهایی برای دریافت خدمات صحی سفر کنند.

بیشتر بخوانید: زلزله شرق افغانستان؛ طالبان به نهادهای امدادرسان هشدار داده ‌اند که هنگام توزیع کمک‌ها از زنان عکس نگیرند

زلزله اول سپتمبر به شدت ۶ درجه ریشتر و پس‌لرزه‌های آن بیش از ۳۶۰۰ تن را زخمی کرد و هزاران تن خانه‌های خود را از دست دادند، آن ‌هم در کشوری که بعد از تصرف قدرت توسط طالبان در سال ۲۰۲۱ با کاهش شدید کمک‌ها و بحران بشری مواجه است.

صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!

وزارت صحت و سخنگوی اداره طالبان در این رابطه ابراز نظر نکرده و به سوال‌های خبرگزاری رویترز نیز تا حالا پاسخ نداده اند.

طالبان در گذشته گفته اند که مطابق به تفسیر خود از شریعت اسلام حقوق زنان را رعایت می‌کنند و تاکید کرده اند که زنان کمک دریافت خواهند کرد.

منع کار امدادگران زن

اداره طالبان در سال ۲۰۲۲ به کارمندان زن ادارات غیردولتی دستور داد که کار در بیرون از خانه را متوقف کنند. مسئولان سازمان‌های امدادی گفته اند که استثناهایی در کار زنان در بخش صحت و معارف وجود دارد، اما به اندازه‌ای نیست که در زمان‌های اضطراری مانند زلزله اخیر کفایت کند.

داکتر شرما گفت که به این دلیل سازمان‌های امدادی و کارمندان زن آن‌ها با یک ابهام مواجه اند و در برخی موارد نتوانسته اند این ریسک را بپذیرند.

بیشتر بخوانید: زلزله افغانستان؛ امدادگران محلی در مورد وضعیت چه می‌گویند؟

او با ابراز این که تیمش این موضوع را هفته گذشته با طالبان در میان گذاشته است، افزوده است: «محدودیت‌ها بسیار زیاد است، مساله [الزامی بودن] همراه محرم ادامه دارد و اداره دوفاکتو معافیت رسمی صادر نکرده است.»

داکتر شرما توضیح داده است: «به این خاطر ما احساس کردیم به [مقامات حاکم] بگوییم که حالا زمان آن است که شما واقعاَ نیاز به حضور تعداد بیشتر کارمندان صحی زن دارید، بگذارید این کارمندان را بیاوریم و بگذارید کارمندان زن را در جاهای دیگر جستجو کنیم.»

آسیب‌های روانی زلزله

این مقام سازمان جهانی صحت بیشتر در این رابطه نگران است که زنان در آینده نتوانند برای فایق آمدن بر آسیب روانی یا تراومایی که در این رویداد دیده اند به خدمات صحت روانی دسترسی یابند و زنانی که سرپرست مرد خانواده خود را از دست داده اند، بدون محرم مرد با چالش‌های بیشتری مواجه خواهند شد.

پیرگل از ولسوالی سومی در ولایت کنر به رویترز گفته است که بسیاری زنان قریه‌اش بعد از این زلزله دچار آسیب‌های روانی و فشار خون بالا شده اند و در دسترسی به خدمات صحی مشکل دارند. 

او افزوده است: «هیچ داکتر زن وجود ندارد که آن‌ها را معاینه کند، تنها یک داکتر مرد حضور دارد.»

مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!

شرما گفته است که کمبود داکتران زن در افغانستان شدیدتر می‌شود، چونکه طالبان تحصیل دختران در رشته‌های صحی و طبی را نیز منع کرده اند.

ملل متحد تخمین زده است که حدود ۱۱۶۰۰ زن حامله از زلزله اخیر متاثر شده اند. با توجه به این که افغانستان یکی از بالاترین نرخ‌های مرگ و میر مادران را دارد، این مشکل جدی‌تر خواهد شد.

کاهش کمک‌های بین‌المللی به شمول کمک‌های ایالات متحده امریکا از قبل سکتور صحت را در افغانستان با وضعیت دشوار مواجه ساخته است.

براساس معلومات شرما، ۸۰ مرکز صحی در مناطقی که اخیراَ زلزله را تجربه کردند به دلیل کاهش کمک‌های بین‌المللی در سال روان مسدود شده بودند و ۱۶ مرکز صحی در اثر ویرانی‌های زلزله از فعالیت باز مانده اند.