یوکیا امانو رئیس آژانس بین المللی انرژی اتومی (IAEA) در مصاحبه ای با نشریه آلمانی "زود دویچه سایتونگ" گفته است: «ما شواهدی در دست داریم که برنامه هسته یی همان‌گونه به پیش برده می‌شود که کوریای شمالی اعلام کرده است.» هرچند رهبری حزب کمونیست در پیونگ یانگ بازرسان این آژانس بین المللی را در سال ۲۰۰۹ از کوریای شمالی بیرون کرده بود، اما کارشناسان با استفاده از تصاویر ماهواره یی، فعالیت های این رژیم را نظارت می‌کنند. امانو در ویانا افزوده است: «همه شواهد نشان دهنده آن اند که (برنامه هسته یی) کوریای شمالی در حال پیشرفت است. من همیشه به تأکید گفته ام که وضعیت بسیار بسیار جدی است.»

ساخت و ساز در اطراف ریاکتور دو برابر شده است

امانو به ریاکتور تحقیقاتی پنج میگاواتی در یونگ بیون اشاره کرد. به قول این دیپلومات جاپانی ملل متحد این ریاکتور از نگاه تخنیکی قادر است میله های سوختی را برای یک زمان مشخص تحت تشعشع قرار بدهد. امانو به روزنامه یاد شده افزوده است: «ریاکتوری که این نمونه در آن اجرا می‌شود، می‌تواند پلوتونیومی را تولید که برای تولید سلاح هسته یی نیز قابل استفاده است.» او همچنان به گزارش زیگفرید هکر دانشمند امریکایی اشاره کرد که در سال ۲۰۱۰ در مورد یک ساختمان با تأسیسات غنی سازی در کوریای شمالی ارائه کرده بود. به قول امانو، مشاهدات سازمان ملل متحد نشان می‌دهند که از آن زمان تا حال دستگاه های بیشتری در آنجا ساخته شده و ساخت و ساز در اطراف ریاکتور دو برابر شده است.

کوریای شمالی به تاریخ ۵ اپریل امسال با پرتاب یک راکت، که حدود ۶۰ کیلومتر به سمت جاپان پرواز کرد، دست به تحریک زد.

رئیس آژانس بین المللی انرژی اتومی هشدار داد که این کشور را، که به دلیل تعزیرات گسترده در انزوا قرار گرفته است، نباید دست کم گرفت. امانو گفت: «این فکر اشتباه است که آنها چون مواد غذایی کافی ندارند، پس معیار های بلند صنعتی نیز نخواهند داشت. وقتی یک ملت در یک بخش تمرکز و سرمایه گذاری می‌کند، می تواند به بسیاری چیز ها دست یابد.» او افزود که نگرانی های امنیتی فراتر از منطقه دامن گسترده است.

کیم یونگ اون دیکتاتور کوریای شمالی، با وجود تعزیرات گسترده سازمان ملل متحد، راکت های را می سازد که علاوه بر کوریای جنوبی و جاپان، می توانند تا سواحل ایالات متحده امریکا برسند. کیم یونگ اون در هفته های گذشته چندین بار تهدید به حمله کرد.

"به حد اقل رساندن تماس های دیپلوماتیک"
دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده امریکا از آغاز ریاست جمهوری اش برای اعمال فشار بر پیونگ یانگ تلاش می‌کند. حکومت وی یک اقدام نظامی علیه کوریای شمالی را ناممکن نمی‌داند. ریکس تیلرسون وزیر خارجه ایالات متحده روز پنجشنبه از همتایان خود در انجمن ملل آسیای جنوب‌شرقی "ASEAN" خواست تا تماس های دیپلوماتیک ده کشور آسیایی با پیونگ یانگ را به "حد اقل" کاهش بدهند. تیلرسون گفته است که به این ترتیب از تلاش های پیونگ یانک برای گسترش برنامه های سلاح هسته یی اش، جلوگیری خواهد شد. هشت وزیر امور خارجه کشور های عضو انجمن ملل آسیای جنوب‌شرقی و دو مقام ارشد دیگر این انجمن برای مذاکره با تیلرسون به ایالات متحده امریکا رفته بودند.

چین به عنوان طرف اصلی برای تماس و همچنان آخرین متحد کوریای شمالی پنداشته می‌شود. ۸۰ درصد تجارت خارجی کوریای شمالی از طریق همین همسایه بزرگ انجام می‌شود. از سوی دیگر نفوذ پیکنگ بالای پیونگ یانگ نیز محدود است. شی جین پینگ رئیس دولت چین تا هنوز هرگز با کیم یونگ اون شخصاً ملاقات نکرده است. در هفته های گذشته رهبری چین چندین بار خواستار خویشتنداری از سوی کوریای شمالی شد، اما پیونگ یانگ به تازگی با انتقاد شدید و غیر معمول واکنش نشان داد.

چین با واکنش شدید تهدید کرد
جمهوری خلق چین حالا واضح ساخت که در برابر یک آزمایش جدید اتومی کوریای شمالی، به "گونه بی سابقه ای" واکنش نشان خواهد داد. در یک تبصره در روزنامه انگلیسی زبان چینی "گلوبال تایمز" آمده است: پیکنگ در انتقال این پیام به پیونگ یانگ نباید دریغ کند. مبصر همزمان خواستار یک گفتگوی مقامات ارشد دو کشور شده و گفته است که این یگانه راه برای "بیرون کشیدن پیونگ یانگ از بن بست" است.

is/rr/se/rb (sz, dpa, rtr, afp)