رامیز، یک نوازنده جوان افغان که در پرتگال پذیرفته شده است، گفت: «ما این جا هستیم تا موسیقی خود را نجات دهیم.» او به همراه دانشجویان دیگر از انستیتوت ملی موسیقی افغانستان به خاطر سرکوب فرهنگی طالبان از افغانستان فرار کرد.

این جوان ۱۹ ساله در حالی که ربابش را در دست داشت، به خبرگزاری فرانسه گفت: «ما امیدواریم که بتوانیم روزی به کشور خود برگردیم.»

رامیز یکی از ۵۸ دانشجوی انستیتوت ملی موسیقی افغانستان است که در شهرهای براگا و گیماریش واقع در شمال پرتگال مسکن گزیده اند.

بیشتر بخوانید: دانش آموزان و استادان انستیتوت موسیقی افغانستان وارد پرتگال شدند

او به همراه هم‌صنفی‌هایش، چندین معلم و شماری از اعضای خانواده های شان در ماه دسمبر ۲۰۲۱ به لیزبن، پایتخت پرتگال رسیدند. این ۲۷۳ پناهجو از ترس سرکوب طالبان که موسیقی غیرمذهبی را ممنوع کرده اند، از افغانستان فرار کردند.

احمد سرمست، رئیس انستیتوت ملی موسیقی افغانستان با یادآوری آن روزها می‌گوید: «وقتی که طالبان به دروازه‌های کابل رسیدند، روشن بود که ما باید کشور را ترک کنیم». او هرکاری که از دستش برمی‌آمد، برای تخلیه دانشجویان و پرسونل انستیتوت موسیقی انجام داد. این مرد ۶۱ ساله گفت: «افغانستان یک ملت بی‌صدا است.»

سرمست افزود: «وقتی که موسیقی در یک کشور ممنوع شود، تمام ملت صدایش را از دست می‌دهد.» او بر اثر حمله طالبان در سال ۲۰۱۴ بخشی از شنوایی‌اش را از دست داده است. سرمست در ادامه گفت:  «این اقدامات کمتر از نسل‌کشی فرهنگی و موسیقی کشور نیست.» این متخصص موسیقی افغانستان حفظ میراث موسیقی کشورش را ماموریت خود می‌داند، همچنین توسعه مکتب موسیقی را که در سال ۲۰۱۰ در افغانستان تاسیس کرد.      

در حالی که او تلاش می‌کرد جای مناسبی برای از سر گیری فعالیت‌های این انستیتوت بیابد، از دانشجویان در تبعیدش در مکتب عالی موسیقی براگا استقبال شد، جایی که آن ها به نواختن موسیقی به حیث نوعی مقاومت ادامه می‌دهند. سرمست افزود: «هر اقدام هنری از سوی مکتب ما اعتراضی است برعلیه آن چه که در افغانستان رخ می‌دهد.»

یکی از این اقدامات اعتراضی در اوایل این ماه انجام شد، در کانسرتی که با شرکت ویولون نواز مشهور متولد جاپان، میدوری گوتو برگزار شد.

بیشتر بخوانید: ده‌ها مهاجران افغان برای اسکان مجدد از یونان به پرتگال منتقل شدند

طالبان در اگست ۲۰۲۱ قدرت را در افغانستان تصرف کردند. آن‌ها وعده داده بودند که مانند سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ حکومت نخواهند کرد. از حکومت پنج ساله طالبان در آن زمان به خاطر صدور احکام بی‌رحمانه و نقض مکرر موازین حقوق بشر شدیداَ انتقاد شده بود.

اما طالبان در این دور جدید قدرت، زنان را از تقریباً از همه عرصه‌های عمومی به بیرون راندند. آن‌ها زنان را از تحصیل در مکاتب متوسطه و لیسه و تحصیلات عالی، از کار در بخش عامه و رفتن به پارک‌ها و حمام‌ها محروم کردند.

شکوفه، نوازنده پریکاشن که ۱۹ سال سن دارد، همراه با یک دانشجوی دیگر افغان در یک بخش دیگر مکتب عالی موسیقی براگا کار می‌کند. او سعی می‌کند از آزادی که در زندگی جدیدش در پرتگال فراهم شده، لذت ببرد.

او که هوادار بتهوون است، در وقت آزادش موسیقی می‌سازد، آشپزی می‌کند، برای خوردن همبرگر بیرون می‌رود و یا این که با دوستانش به کلب ورزشی می‌رود.

در حالی که زنان اجازه تحصیل در افغانستان را ندارند، شکوفه از این که می‌تواند روزانه این کار را در پرتگال انجام دهد، خوشحال است.  

صفحه اینستاگرام دویچه وله دری

یادآوری از تخریب آلات موسیقی و سوختاندن آن‌ها توسط طالبان در کابل، شوکی را که به او وارد شده است، تازه می‌کند. شکوفه گفت: «بزرگترین رویای من است که یک روز به افغانستان بازگردم.» او افزود: «من اطمینان دارم که همه چیز خوب خواهد شد، زیرا طالبان ... برای همیشه نیستند.»

رامیز برای لحظه‌ای از تمرین رباب دست می‌کشد. او نیز خوشبین است و می‌گوید امیدوار است که روزی به افغانستان بازگردد «و نشان دهد که موسیقی ما نمرده است.»

اما وقتی که به خانواده‌اش در افغانستان فکر می‌کند، ناراحتی بر او غلبه می‌کند. رامیز امیدوار است که آن‌ها به زودی بتوانند به او در پرتگال ملحق شوند. زیرا وضعیت در افغانستان برای شان بیش از حد خطرناک است.

صفحه یوتیوب دویچه وله دری

او هر روز با مادرش صحبت می‌کند و می‌گوید: «اگر مادرم صدای مرا یک شب نشود، نمی‌تواند بخوابد». پدر و دو برادر این جوان نیز نوازنده موسیقی هستند.

شکوفه پیش از این که راهی براگا شود، هفت ماه را به خاطر شرایط صحی پرمخاطره در یک شفاخانه نظامی پیشین شهر لیزبن گذرانده است. او نیز به خاطر وضعیت نزدیکانش در افغانستان به شمول شش برادر و خواهرش نگران است و می‌گوید: «همه آن ها خانه‌نشین شده اند ... و برنامه‌ای برای آینده ندارند.»

Me, af (AFP)