در شانزده سال گذشته صدها خبرنگار زن در رسانه‌های افغانستان به فعالیت آغاز کردند. حمایت‌های قانونی و فضای باز رسانه‌ای سبب شد تا زنان نیز به فعالیت‌های رسانه‌ای رو آورند. ولی حالا نهادهای مدافع خبرنگاران می‌گویند که حضور زنان خبرنگار در حال کاهش است. 
بربنیاد این سروی، بیشترین خبرنگاران زن در ولایات کابل، بلخ و هرات حضور دارند و در تعدادی از ولایات حضور آنان کمرنگ است. اما در پنج ولایت شامل نورستان، کنر، پکتیکا، زابل و ارزگان هیچ خبرنگار زن فعالیت ندارد.
خبرنگاران خانه‌نشین می‌شوند
 فریده نیکزاد، مسوول این مرکز گفت که دلایل عمده کاهش شمار خبرنگاران زن ناامنی، سنت‌های ناپسند اجتماعی و عدم دسترسی به اطلاعات است: «در خوست یا در غور تنها غیرحضوری مقالات و گزارش‌های شان را از طریق فلش یا میموری برای رسانه‌ها می‌فرستند در حالی که خودشان حضور ندارند.»
مسوولان مرکز حمایت از زنان ژورنالیست گفتند که در سراسر این کشور کم و بیش یک هزار و ۶۹۴ زن در رسانه‌ها کار می‌کنند که از این میان، ۷۶۴ تن آنان، مسلکی اند
این سروی براساس مصاحبه با مسوولان ۳۲۵ رسانه شامل ۸۰ تلویزیون، ۱۵۹ رادیو، چهار آژانس خبری و ۷۹ نشریه چاپی در ۳۴ ولایت افغانستان، انجام یافته است که بربنیاد آن، شمار خبرنگاران زن در سال جاری نسبت به سال گذشته، کاهش یافته است.
خانم نیکزاد افزود که سروی مرکز حمایت از زنان ژورنالیست نشان می‌دهد که در تعدادی از ولایات، زنان به دلیل سنت‌های ناپسند اجتماعی کارشان را رها کرده اند: «متاسفانه مشکل امنیتی حاد است. در یک تعداد ولایات به دلیل مشکل امنیتی زنان ترک وظیفه کرده‌اند و با تهدید روبرو هستند. در یک تعداد ولایات دیگر زنان خبرنگار از چالش‌های اجتماعی شکایت دارند. آن‌ها وقتی در اجتماع بیرون می‌شوند، جامعه آنان را به عنوان خبرنگار نمی‌پذیرد.»
تبعیض در دفاتر رسانه‌ای
چالش‌ها در برابر خبرنگاران زن تنها در جامعه و خانواده محدود نیست. این سروی نشان می‌دهد که خبرنگاران زن در داخل دفاتر رسانه‌ای نیز با مشکلاتی روبرو اند.
سروی نشان می‌دهد که زنان در دفترهای کار شان احساس امنیت نمی‌کنند و امتیازات برابر با مردان ندارند. خانم نیکزاد گفت: «این‌ها محیط امن و مصوون در ساحه کار ندارند. متاسفانه چالش‌های فراروی شان، مانند آزار و اذیت، تبعیض و امتیاز نامساوی باعث می‌شود که خبرنگاران دلسرد شوند زیرا در محیط کار با تبعیض روبرو می‌شوند.»
در همین حال، حوا علم نورستانی ،رییس کمیسیون دسترسی به اطلاعات گفت که با وجود چالش‌های زیاد، اما هنوز هم زنان خبرنگاران فعالیت دارند و به آزادی بیان دسترسی دارند.
خانم نورستانی گفت که به منظور بهبود وضعیت خبرنگاران، قانون دسترسی به اطلاعات تعدیل خواهد شد. او گفت که طرح تعدیل آماده شده و برای شورای وزیران پیشکش می‌شود: «خوشبختانه شورای وزیران تعدیل ما را تایید کرده است. انشاالله اگر ما بتوانیم که این قانون تصویب شود و در صورتی که ما قانون جدید داشته باشیم، موفق‌تر خواهیم بود.»
در همین حال خبرنگاران می‌گویند که بهتر است بجای تعدیل قانون، زمینه تطبیق قانون فراهم شود زیرا در حال حاضر ادارات دولتی اطلاعات را در اختیار خبرنگاران قرار نمی دهند.

حسین همراز - کابل