سهچهارم اعضای سازمان ملل «دولت فلسطین» را به رسمیت شناختهاند یا قصد دارند بهزودی آن را به رسمیت بشناسند. پس از فرانسه و کانادا، حالا استرالیا نیز میخواهد فلسطین را بهعنوان یک دولت به رسمیت بشناسد.
عکس: Selcuk Acar/Anadolu/picture alliance
اعلانات بازرگانی
فشارها بر اسرائیل به دلیل وضعیت فاجعهبار در نوار غزه همچنان رو به افزایش است. پس از فرانسه و کانادا، آسترالیا نیز میخواهد فلسطین را بهعنوان یک دولت به رسمیت بشناسد. اسرائیل این اقدام را «شرمآور» دانسته است.
تاکنون سه چهارم اعضای سازمان ملل متحد «دولت فلسطین» را به رسمیت شناخته اند و یا قصد دارند به رسمیت بشناسند.
بر اساس آمار خبرگزاری فرانسه، دستکم ۱۴۵ کشور از ۱۹۳ عضو سازمان ملل از جمله فرانسه، کانادا و بریتانیا اکنون «دولت فلسطین» را به رسمیت شناختهاند یا قصد دارند این کار را انجام دهند.
پس از فرانسه و کانادا، روز دوشنبه استرالیا نیز اعلام کرده که میخواهد فلسطین را بهعنوان یک دولت به رسمیت بشناسد.
آنتونی آلبانیزی، نخستوزیر استرالیا در جمعی از خبرنگاران گفته است: «راهحل دو دولتی بهترین امید بشریت برای شکستن چرخه خشونت در خاورمیانه و پایان دادن به درگیری، رنج و گرسنگی در غزه است.»
قحطی در غزه؛ زندگی روزمره چگونه میگذرد؟
در این آلبوم عکس، زندگی روز مره یک آواره فلسطینی به تصویر کشیده شده است، خانوادهای که در جریان جنگ در نوار غزه بارها بیجا شده است. این خانواده چون به غذا دسترسی ندارد، مجبور است به کودک شیرخوارش بجای شیر، آب بدهد.
عکس: Jehad Alshrafi/AP Photo/picture alliance
کودکان روی زمین میخوابند
کودکان اعضای خانواده صبح در یک خیمه در کمپ آوارگان فلسطینی در شهر غزه خوابیده اند. عبیر و فادی، پدر و مادرشان برای تغذیه آنان سه گزینه دارند: شاید یک آشپزخانه خیریه باز باشد و بتوانند یک دیگ عدس آبکی تهیه کنند. یا شاید بتوانند از میان جمعیت زیاد عبور کنند تا از یک لاری کمکرسانی آرد بگیرند. آخرین راه، گدایی است.
عکس: Jehad Alshrafi/AP Photo/picture alliance
آب بجای شیر
عابر صبح، یک مادر فلسطینی در یک خیمه بیجاشدگان فلسطینی در غزه، در بوتل شیر کودکش آب انداخته تا بجای شیر به کودکش بنوشاند. گاهی که خوش شانس باشند و عدس بگیرند، در آب آرد عدس می اندازد. بسیاری از نوزادان و کودکان این منطقه دچار سوءتغذیه شده اند. عبیر می گوید: «به خاطر گرما، بی آبی و بی غذایی، یک روزمان مثل صد روز می گذرد.»
عکس: Jehad Alshrafi/AP Photo/picture alliance
گرسنگی و بیسرپناهی
اگر همه این راهها جواب ندهد، آنها به سادگی غذا نمیخورند؛ چیزی که این روزها بیشتر و بیشتر اتفاق میافتد، زیرا گرسنگی انرژی، قدرت و امید آنها را تحلیل میبرد. مشکلات خانواده صبح که پس از چندین بار آوارگی در یک اردوگاه پناهندگان در ساحلی در غرب شهر غزه مسکن گزیده، برای خانوادههای سراسر این سرزمین جنگزده یکسان است.
عکس: Jehad Alshrafi/AP Photo/picture alliance
شستن لباسها
این مادر آواره فلسطینی در خیمه اش در کمپ بیجاشدگان در میان یک کاسه و با دست لباس میشوید. برق منطقه مدت ها است که قطع شده و آب آشامیدنی نیز به سختی پیدا می شود. سازمان های بین المللی اسرائیل را متهم می کنند که از گرسنگی به عنوان سلاح استفاده می کند. عبیر برای نظافت از دریا آب می آورد و اعضای خانواده در دریا حمام می کنند.
عکس: Jehad Alshrafi/AP Photo/picture alliance
4 عکس1 | 4
پیشتر، کابینه این کشور درباره این تصمیم بحث کرده بود. قرار است روند به رسمیت شناختن در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در ماه سپتمبر اعلام شود.
پنی وونگ، وزیر خارجه استرالیا گفت: «ما به روشنی اعلام کردهایم که فلسطین را به رسمیت خواهیم شناخت، اگر این امر بیشترین کمک را به صلح کند.» او افزود که زمان این اقدام ماه سپتمبر خواهد بود.
امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه نیز پیشتر گفته بود که کشورش قصد دارد «دولت فلسطین» را در مجمع عمومی سازمان ملل به رسمیت بشناسد. پس از فرانسه، کانادا نیز همین مسیر را در پیش گرفت.
کشورهای مالتا، فنلند و پرتگال نیز گفته اند که روی چنین روندی کار می کنند.
رقص در میان ویرانههای جنگ در غزه
01:13
This browser does not support the video element.
واکنش اسرائیل به این تصمیم
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، اخیراً اعلام قریبالوقوع این اقدام از سوی استرالیا و تصمیم کشورهای دیگر را «شرمآور» توصیف کرده و گفته بود: «امروز اکثریت جامعه یهودی بهطور قاطع مخالف کشور فلسطین هستند، به این دلیل ساده که میدانند این امر صلح به ارمغان نخواهد آورد، بلکه جنگ خواهد آورد.»
در همین حال وینستون پیترز، وزیر خارجه نیوزیلند اعلام کرده که این کشور اقیانوس آرام نیز در حال بررسی شناسایی فلسطین است و این موضوع در کابینه مطرح شده، اما تصمیم نهایی تا ماه سپتمبر علنی نخواهد شد.
اعلانات بازرگانی
نگاهی مختصر به مسیر فلسطینیها برای کسب استقلال
در ۱۵ نوامبر ۱۹۸۸، همزمان با شورش اول فلسطینیان علیه حاکمیت اسرائیل، یاسر عرفات، رهبر سابق فلسطین بهطور یکجانبه تشکیل دولت مستقل فلسطین با پایتختی اورشلیم را اعلام کرد. این اعلامیه در نشست شورای ملی فلسطین در تبعید، که در الجزایر برگزار شد، صادر گردید.
در همان نشست، راهحل دو کشوری، ایجاد دو دولت مستقل اسرائیل و فلسطین در کنار یکدیگر بهعنوان هدف رسمی تصویب شد.
تصویر: بازگشت آوارگان فلسطینی به شمال نوار غزه
دهها هزار نفر از فلسطینیها بازگشت به منطقه شدیداَ بمباران شده در شمال نوار غزه را شروع کرده اند. این نخستین بار بعد از شروع جنگ است که آنها اجازه بازگشت به منطقه خود را مییابند.
عکس: Dawoud Abu Alkas/REUTERS
لحظهای خوشی
صبح دوشنبه زمانی که خبر باز شدن گذرگاه به سمت شمال نوار غزه پخش شد، بسیاری آوارگان شمال نوار غزه از خوشحالی گریه کردند. بسیاری آنها در شب و روزهای اخیر در نزدیکی گذرگاه خیمه زده بودند تا با بازگشایی آن به خانههای ویران شده در شمال برگردند.
عکس: Dawoud Abu Alkas/REUTERS
تاخیر دو روزه در بازگشت
بازگشت این آوارگان به شمال نوار غزه دو روز به تاخیر افتاد، زیرا اسرائیل گروه حماس را متهم کرد که ترتیب آزادی گروگانها در بدل رهایی زندانیان فلسطینی را تغییر داده است. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل هشدار داد که نقض شرایط توافق آتشبس را تحمل نمیکند. سرانجام میانجیگران شبهنگام اختلافات را حل کردند.
عکس: Ramadan Abed/REUTERS
اکثریت جمعیت نوار غزه آواره شده اند
به گفته ملل متحد، حدود ۹۰ درصد جمعیت ۲.۱ میلیون نفری نوار غزه در نتیجه این جنگ آواره شده اند و بسیاری آنها چند بار مجبور به رفتن از یکجا به جای دیگر شده اند. بسیاری آنها در جنوب وادی غزه به سر میبرند.
عکس: Ramadan Abed/REUTERS
غزه ویران شده است
در نتیجه عملیات هوایی و زمینی اسرائیل در ۱۵ ماه گذشته، اکثر بخشهای شمال نوار غزه ویران شده است. اخیر اشتاینر، مدیر ارشد برنامه توسعهای ملل متحد به دویچه وله گفت که فلسطینیها مجبورند توسعه ۶۰ ساله را دوباره بازسازی کنند.
عکس: Hatem Khaled/REUTERS
غزه مملو از ویرانه است
برآوردهای ملل متحد نشان میدهد که بیش از دو سوم زیرساختهای نوار غزه در نتیجه عملیاتهای هوایی و زمینی اسرائیل ویران شده است و حدود ۴۲ میلیون تن آوار یا بقایای ساختمانهای ویران شده در سراسر نوار غزه وجود دارد.
عکس: Hatem Khaled/REUTERS
بازسازی غزه دههها وقت میگیرد
ملل متحد گفته است که روند بازسازی اجتماعات در نوار غزه ممکن است دههها وقت بگیرد. هزینه بازسازی نوار غزه تا ۸۰ میلیارد دالر تخمین زده شده است.
عکس: Mohammed Salem/REUTERS
بازگشت به ویرانه
چنانچه در این تصویر دیده میشوند، آوارگان شمال نوار غزه وقتی به مناطق خود بازگشت کنند، بسیاری شان دیگر خانهای ندارند و با کوهی از ویرانهها مواجه میشوند.
عکس: Omar AL-QATTAA/AFP
7 عکس1 | 7
دقایقی بعد، الجزایر نخستین کشوری بود که فلسطین را به رسمیت شناخت و در طی یک هفته، دهها کشور دیگر که اغلب کشورهای عربی بودند، و همچنان هند، ترکیه، بخش اعظم کشورهای افریقایی و چندین کشور اروپای مرکزی و شرقی نیز به این اقدام پیوستند.
موج بعدی به رسمیت شناسی فلسطین در أواخر سال ۲۰۱۰ و اوایل ۲۰۱۱، همزمان با بحران روند صلح خاورمیانه، شکل گرفت.
در این دوره، چند کشور امریکای جنوبی از جمله ارجنتاین، برازیل و شیلی به درخواست فلسطینیان پاسخ مثبت دادند؛ اقدامی که در واکنش به پایان ممنوعیت موقت ساختوساز شهرکهای یهودی در کرانه باختری از سوی اسرائیل صورت گرفت.
در سال ۲۰۱۱، با توقف مذاکرات صلح، فلسطینیان برای عضویت کامل در سازمان ملل تلاش کردند که ناکام ماند؛ اما در ۳۱ اکوتبر همان سال، یونسکو به عضویت کامل فلسطین رأی داد، اقدامی که خشم اسرائیل و امریکا را برانگیخت.
تاریخچه پروسه صلح میان اسرائیل و فلسطینیها
بیش از نیم قرن است که منازعه میان اسرائیل و فلسطینیها بر سر زمین، مهاجران و مکانهای مقدس بدون راه حلی ادامه دارد. در اینجا نگاه کوتاهی به تاریخچه این منازعه و تلاشها برای حل و فصل آن میاندازیم.
قطعنامه ۲۴۲ شورای امنیت ملل متحد، ۱۹۶۷
قطعنامه شماره ۲۴۲ شورای امنیت ملل متحد که در ۲۲ نوامبر سال ۱۹۶۷ امضا شد، خواستار تبادله زمین برای تامین صلح گردید. بعد از آن بسیاری تلاشها برای تامین صلح میان اسرائیل و فلسطینیها با مراجعه به همین قطعنامه صورت گرفته است. این قطعنامه براساس فصل ششم منشور ملل متحد تهیه شده بود. قطعنامههایی که براساس این فصل صادر میشوند، توصیهای است نه دستوری.
عکس: Getty Images/Keystone
توافق کمپ دوید، ۱۹۷۸
ائتلافی از کشورهای عربی به رهبری مصر و سوریه در سال ۱۹۷۳ با اسرائیل جنگید که به جنگ یوم کیپور یا جنگ اکتوبر شهرت دارد. این جنگ مذاکرات پنهانی را در پی داشت که بعد از ۱۲ روز منجر به دو توافقنامه شد. این تصویر از ۲۶ مارچ سال ۱۹۷۹ انورالسادات رئیس جمهور آن زمان مصر، همتای امریکاییاش جیمی کارتر و مناخم بگین نخست وزیر آن زمان اسرائیل را بعد از امضای توافقنامه در واشنگتن نشان میدهد.
عکس: picture-alliance/AP Photo/B. Daugherty
کنفرانس مادرید، ۱۹۹۱
ایالات متحده امریکا و اتحاد جماهیر شوروی سابق به صورت مشترک کنفرانسی را در پایتخت اسپانیا سازماندهی کردند. در این مذاکرات کشورهای اسرائیل، اردن، لبنان، سوریه و فلسطینیها، نه اعضای جنبش آزادیبخش فلسطین، شرکت داشتند. این نخستین دیدار فلسطینیها با مذاکرهکنندگان اسرائیل بود. هرچند این کنفرانس دستآورد چندانی نداشت، اما چهارچوبی را برای مذاکرات موثر آینده فراهم ساخت.
عکس: picture-alliance/dpa/J. Hollander
توافقنامه اسلو، ۱۹۹۳
نخستین دیدار اسرائیل و سازمان آزادیبخش فلسطین در ناروی برگزار شد که حاصل آن توافقنامه اسلو بود. این توافقنامه در سپتمبر ۱۹۹۳ در ایالات متحده امریکا به امضا رسید. در این توافقنامه تقاضا شده بود که سربازان اسرائیلی از کرانه باختری رود اردن و نوار غزه بیرون شوند و یک اداره خودگردان موقت فلسطینیها برای یک دوره انتقالی پنج ساله ایجاد گردد. توافقنامه دومی در این رابطه در سال ۱۹۹۵ امضا شد.
عکس: picture-alliance/dpa/A. Sachs
نشست کمپ دوید، ۲۰۰۰
بیل کلینتون، رئيس جمهور اسبق ایالات متحده امریکا ایهود باراک نخست وزیر سابق اسرائیل و یاسر عرفات رئيس سازمان آزادیبخش فلسطین را در جولای ۲۰۰۰ به کمپ دیوید دعوت کرد تا در مورد مسایل مرزی، امنیت، اسکان، مهاجران و بیتالمقدس گفتگو کنند. هرچند این مذاکرات بیش از هر زمان دیگری با جزئیات صورت گرفت، اما توافقی انجام نشد. ناکامی در رسیدن به یک توافقنامه در کمپ دیوید انتفاضه دوم فلسطینیها را در پی داشت.
عکس: picture-alliance/AP Photo/R. Edmonds
ابتکار صلح عربی، ۲۰۰۲
به دنبال مذاکرات کمپ دوید، نشستهایی در واشنگتن، قاهره و شهر طابا در مصر برگزار شد که هیچ کدام نتیجهای در پی نداشت. بعداً در سال ۲۰۰۲ جامعه عرب در بیروت ابتکار صلح عربی را پیشنهاد کرد. در این طرح از اسرائیل خواسته شده بود که از مناطق اشغالی تا مرزهای پیش از سال ۱۹۶۷ خارج شوند تا یک دولت فلسطینی در کرانه باختری رود اردن و غزه تاسیس شود و در عوض آن، کشورهای عربی اسرائیل را به رسمیت خواهند شناخت.
عکس: Getty Images/C. Kealy
نقشه راه، ۲۰۰۳
گروه چهارگانه ایالات متحده امریکا، اتحادیه اروپا، روسیه و ملل متحد به صورت مشترک کار کردند تا نقشه راه صلح در خاور میانه را تهیه کنند. هرچند محمود عباس، رهبر اداره خودگردان فلسطینیها متن این نقشه راه را پذیرفت، اما همتای اسرائیلیاش آریل شارون در مورد جملهبندی آن ملاحظه داشت. در این نقشه راه یک توافقنامه نهایی برای راه حل دو دولت در سال ۲۰۰۵ پیشبینی شده بود، اما هرگز عملی نشد.
عکس: Getty Iamges/AFP/J. Aruri
اناپولیس، ۲۰۰۷
جورج دبلیو بوش، رئیس جمهور اسبق ایالات متحده امریکا در سال ۲۰۰۷ میزان کنفرانسی در اناپولیس در ایالت مریلند بود تا پروسه صلح مجدداً راه اندازی شود. در این کنفرانس ایهود اولمرت نخست وزیر آن زمان مصر و محمد عباس رئیس اداره خودگردان فلسطینی، نمایندگان گروه چهارگانه و شماری از دولتهای عربی حضور داشتند. در این نشست توافق شد که مذاکرات بیشتری برای دستیابی به توافق صلح تا آخر ۲۰۰۸ صورت بگیرد.
عکس: picture-alliance/dpa/S. Thew
واشنگتن، ۲۰۱۰
در سال ۲۰۱۰ جورج میچل، فرستاده ایالات متحده امریکا برای خاور میانه، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل را متقاعد کرد که برنامههای اسکان در مناطق مورد منازعه را برای ۱۰ ماه به تعلیق بیاورد. بعدتر نتانیاهو و محمود عباس به شروع مذاکرات مستقیم به هدف حل و فصل اختلافات توافق کردند. مذاکرات در ماه سپتمبر ۲۰۱۰ در واشنگتن شروع شد، اما بعد از چند هفته با بن بست مواجه گردید.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Milner
تکرار دایره منازعه و آتشبس
در اواخر ۲۰۱۲ دور جدیدی از خشونت در اطراف غزه شروع شد. آتشبسی میان اسرائیل و حاکمان غزه برقرار شد که تا جون ۲۰۱۴ ادامه یافت. سپس اختطاف و قتل سه نوجوان اسرائیلی در ماه جنوری ۲۰۱۴ منجر به دور جدیدی از خشونت شد که عملیات نظامی اسرائیل را در پی داشت. این عملیات با برقراری آتشبس در ۲۶ آگست ۲۰۱۴ پایان یافت.
عکس: picture-alliance/dpa
نشست پاریس، ۲۰۱۷
نمایندگان بیش از ۷۰ کشور برای بحث در مورد منازعه میان اسرائیل و فلسطینیها در پاریس گردهم آمدند. اسرائیل این نشست را محکوم کرد. نمایندگان این کشور و فلسطینیها در این کنفرانس شرکت نداشتند. وزیر خارجه فرانسه در این کنفرانس گفته بود: «راه حل دو دولت یگانه راه حل این منازعه است.»
عکس: Reuters/T. Samson
بدتر شدن اوضاع در ۲۰۱۷
با وجود خوشبینیها در آغاز ۲۰۱۷، پروسه صلح میان اسرائیل و فلسطینیها با موانع بیشتر مواجه شد. یک حمله بر پولیس اسرائیل در حرم شریف که هم برای مسلمانها و هم برای یهودیها یک مکان مقدس است، درگیریهای مرگباری را در پی داشت. بعداَ دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین ایالات متحده اعلام کرد که سفارت خود را به بیتالمقدس انتقال میدهد. محمود عباس اعلام کرد که این اقدام «همه تلاشهای صلح را تضعیف میکند.»
عکس: Reuters/A. Awad
طرح صلح ترامپ، ۲۰۲۰
ترامپ طرح صلح خاور میانه را اعلام کرد که براساس آن اسرائل میباید شهرکسازی را متوقف کند، اما کنترول خود به بسیاری شهرکهای غیرقانونی را که قبلاً ساخته بود، حفظ میکند. براساس این طرح، قلمرو تحت کنترول فلسطینیها دو برابر میشد، اما از فلسطینیها خواسته شده بود که شهرکهای رهایشی ساخته شده توسط اسرائیل در کرانه غربی رود اردن را به حیث قلمرو اسرائیل به رسمیت بشناسند. فلسطینیها این طرح را رد کردند.
عکس: Reuters/M. Salem
شروع خشونت جدید در ۲۰۲۱
در ماه می ۲۰۲۱ طرح اسرائیل برای تخلیه منازل چهار خانواده در شرق بیتالمقدس و اسکان دادن ناقلین یهودی به جای آنها باعث بروز خشونتهای تازه شد. حماس بیش از ۲۰۰۰ راکت به جانب اسرائیل شلیک کرد و اسرائیل با حملات هوایی بر نوار غزه پاسخ داد و ساختمانهایی را ویران کرد. جامعه بینالمللی به شمول وزیر خارجه آلمان از دو جانب خواستند که خشونت را متوقف کرده و به میز مذاکره برگردند.
عکس: Mahmud Hams/AFP
14 عکس1 | 14
در نوامبر ۲۰۱۲، پس از رأی قاطع مجمع عمومی سازمان ملل برای ارتقای جایگاه فلسطین به عنوان «دولت ناظر غیرعضو»، پرچمش برای نخستین بار در مقر سازمان ملل در نیویارک به اهتزاز درآمد. سه سال بعد، دادگاه کیفری بینالمللی نیز فلسطین را بهعنوان یک دولت عضو پذیرفت.
حمله اسرائیل به غزه پس از رویداد ۷ اکتبر ۲۰۲۳ موج تازهای از حمایت جهانی از تشکیل دولت فلسطین برانگیخت.
در سال ۲۰۲۴، چهار کشور کارائیب و ارمنستان فلسطین را به رسمیت شناختند. سپس ناروی، اسپانیا، ایرلند و سلوانیا که سه کشور آخر عضو اتحادیه اروپا هستند نیز به آنها پیوستند. این نخستین شناسایی «دولت فلسطین» از سوی اعضای اتحادیه اروپا پس از سویدن در ۲۰۱۴ بود که به سالها تیرگی روابط با اسرائیل منجر شد.