آخرین قطعات نیروهای اتحاد جماهیر شوروی بعد از حدود یک دهه جنگ با افغان‌ها به تاریخ ۱۵ فبروری ۱۹۸۹ افغانستان را ترک کردند. با خروج این نیروها، جنگ و مصیبت پایان نیافت بلکه رنگ دیگری به خود گرفت.

سی سال پیش نیروهای اتحاد جماهیر شوروی در جنگ علیه گروه های مجاهدین افغان زیر حمایت ایالات متحده امریکا و برخی کشورهای دیگر شکست خوردند و مجبور شدند به اشغال افغانستان پایان دهند. حالا روسیه دست به کار شده است تا جنگ افغانستان از طریق مذاکرات سیاسی پایان یابد و نیروهای امریکایی از افغانستان خارج گردند.

روسیه در ماه‌های اخیر دو نشست صلح را میزبانی کرده و طالبان را با افغان‌ها دور یک میز کشانده است. علاوه بر این، روسیه خواهان خروج نیروهای بین المللی از افغانستان شده است.

با خروج نیروی های شوروی از افغانستان مردم این کشور فکر می‌کردند که جنگ پایان یافته است و راه برای تشکیل حکومت، انکشاف و بازسازی فراهم

از خروج شوروی تا خروج امریکا

سی سال پیش نیروهای شوروی از افغانستان خارج شدند و حالا ایالات متحده امریکا پس از ۱۸ سال تصمیم دارد افغانستان را ترک کند. محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان در یک پیام ویدیویی به مناسبت این روز گفت: «ما اکنون یک بار دیگر در یکی از مقاطع سرنوشت ساز کشور خود قرار گرفته‌ایم. ما می‌توانیم با وحدت و یک پارچگی به جنگ و ناامنی نقطه پایان بگذاریم و به صلح راستین و پایدار دست یابیم.»

رئیس جمهور غنی اما تاکید کرد: «مردم ما صلح می‌خواهند اما نه صلح چند روزه. صلح چند روزه اقلیت محور است و اکثریت بزرگ جامعه یعنی زنان و جوانان و طبقات محروم را نادیده می‌گیرند.»

داکتر عبدالله عبدالله رئیس اجراییه حکومت در این مراسم تاکید کرد که روند صلح پروژه شخصی کسی نیست و حکومت باید ثابت کند که برای تامین صلح پایدار و همه شمول اراده جدی دارد. عبدالله گفت که احتمال خروج نیروهای بین المللی از افغانستان وجود دارد و مردم افغانستان باید از گذشته درس بگیرند.

آقای عبدالله جنگ اتحاد شوروی سابق در افغانستان را جنایت خواند: «این جنایت با هیچ چیز دیگر در تاریخ کشور ما قابل مقایسه نیست. یک اشغالی بود که منشا، دوام و ختمش جنایت بود.»

جنگ داخلی پس از جهاد

پس از خروج نیروهای شوروی، گروه‌های مجاهدین وارد کابل شدند و امید می‌رفت این گروه‌ها موفق به تشکیل حکومت همه شمول شوند ولی گروه‌های جهادی بجای تشکیل حکومت، جنگ داخلی را آغاز کردند که در نتیجه هزاران نفر کشته، زخمی و مجبور به فرار شدند. جنگ‌برسر قدرت در کابل سه سال دوام کرد و بخش‌های زیادی از شهر کابل ویران شد.

سرور دانش معاون دوم رئیس جمهور افغانستان در این مراسم گفت: «این یک واقعیت تلخ است که احزاب جهادی ما در اثر مداخلات خارجیان و یا روحیه منفی خودخواهی ها نتوانستند آرزوهای جهاد را براورده سازند و دچار منازعات شدند که در نتیجه طالبان ظهور کردند.»

حکومت افغانستان در حالی از خروج قشون سرخ شوروی تجلیل کرد که روسیه یک بار دیگر در قضیه افغانستان فعال شده است. روسیه در ماه‌های اخیر با وجود مخالفت حکومت افغانستان، دو نشست را در مورد صلح افغانستان برگزار کرده است. ضمیر کابلوف نماینده روسیه برای افغانستان گفته است که نیروهای خارجی باید افغانستان را ترک کنند.

ح. همراز/ کابل