شاهراههای افغانستان ناامن‌تر شده اند
۱۳۹۵ شهریور ۲۵, پنجشنبه
شاهراه قندهار – هلمند در هفته‌های اخیر چندین هفته بر روی ترافیک مسدود شد و در نتیجه حملات طالبان بر شاهراههای بغلان - کندز و بغلان – تخار این جاده‌ها بسته شدند. مسدود شدن شاهراه‌ها سبب می‌شود تا مواد اولیه خوراکی به شهرهای کلان نرسد و ساکنان این شهرها با گرانی بی‌پیشینه روبرو شوند.
مسافران و رانندگانی که در مسیر شاهراه کابل – قندهار – هرات رفت و آمد می‌کنند از افزایش حملات طالبان و مسدود شدن شاهراه‌ها شکایت دارند. آن‌ها می‌گویند گاهی این شاهراه ساعت‌ها بر روی ترافیک مسدود می‌شود.
تاج محمد راننده‌ای که به تازگی از قندهار به کابل آمده از وضعیت شاهراه چنین حکایت دارد: «وقتی ما آمدیم در ولایت غزنی و منطقه نانی سه ساعت جنگ بود. این جنگ بسیار شدید بود طالبان و نیروهای اردوی ملی باهم در مسیر شاهراه می‌جنگیدند.»
مسافرانی که در شاهراههای افغانستان سفر می‌کنند از وضعیت امنیتی شکایت دارند و می‌گویند به دلیل برخوردهای مسلحانه مسافران امنیت و مصونیت ندارند. در سال‌های اخیر تعداد زیادی از غیرنظامیان در نتیجه انفجار ماین‌های کنار جاده و یا برخوردها مسلحانه در مسیر شاهراه‌ها جان داده و یا زخمی شده‌اند.
مسافران شاهراه‌کابل – هرات این مسیر را به دلیل جنگ‌ها، برخوردهای مسلحانه و انفجار ماین‌ها گاهی به عنوان «شاهراه مرگ» یاد می‌کنند و از خطرناک بودن این مسیر شکایت دارند.
طالبان با استفاده از خلأهای امنیتی، شاهراه‌ها را مسدود می‌کنند و دست به بازرسی مسافرین می‌زنند. گروگان‌گیری‌هایی که در سال‌های اخیر در مسیر شاهراه‌ها اتفاق افتاده به درد سر بزرگی برای حکومت تبدیل شده است.
تغییر تاکتیک طالبان
وزارت‌های دفاع و داخله افغانستان بارها تاکید کرده‌اند که نمی‌گذارند طالبان شاهراه را مسدود کنند ولی با آن‌هم طالبان توانسته‌اند در چند مورد دردسرهایی را برای حکومت خلق کنند.
عبدالله شاه مسافری که خود در شاهراه کابل – قندهار در جنگ گیر مانده می‌گوید شاهراههای افغانستان دیگر امن نیستند و هر لحظه ممکن است مسافران قربانی جنگ بین نیروهای دولتی و طالبان شود: «ما از قندهار به طرف کابل می‌آمدیم. گذشته از قلات مرکز زابل حدود یک ساعت در بین جنگ گیر ماندیم. بسیار خطرناک بود از هر طرف شلیک می‌شد و ما در بین موترها گیر مانده بودیم چون راهی برای فرار نداشتیم.»
تخریب شاهراه‌ها
ناامنی تنها مشکل شاهراههای افغانستان نیست. جاده‌هایی که با مصرف میلیون‌ها دالر کمک جامعه جهانی ساخته شده‌اند در نتیجه انفجار ماین‌ها و تردد لاری‌هایی که بیش از حد معین بار انتقال میدهند، تخریب شده‌اند.
هرچند نهادهای حکومتی بارها گفته‌اند که مانع اضافه بار موترهای باربری می‌شوند اما رانندگان می‌گویند در نتیجه فساد در ادارات دولتی، لاری‌ها با بار بیش از حد در شاهراه‌ها تردد می‌کنند و سبب ویران شدن جاده‌ها می‌شوند.
عطا محمد یک راننده که در مسیر کابل تورخم رانندگی می‌کند گفت: «تصادف بسیار زیاد است و حوادث ترافیکی نیز بسیار اتفاق می‌افتد. هر روز می‌بینیم که موترهای میوه و سبزی در شاهراه‌ها چپه می‌شوند. حکومت اگر صدای ما را می‌شنود فکری به حال مردم کند.»
شکارگاه مخالفین
تا وقتی که شاهراه‌ها امن بودند، مسافران در زمان کمتری به مقصد می‌رسیدند. در اولین‌سال‌ها پس از شکست طالبان، مسافران می‌توانستند شب و روز در شاهراه‌ها سفر کنند و با خاطر آرام به مقصد برسند.
طالبان در سال‌ها اخیر در زیر پل‌ها، پلچک‌ها و آبروهای شاهراه‌ها ماین جاگذاری کردند و تانک‌ها و وسایط نظامی نیروهای داخلی و خارجی را هدف قرار می‌دادند. این تاکتیک طالبان سبب شد تا شاهراههای آباد به سرک‌ها ویران و خطرناک برای مسافران و رانندگان تبدیل شود.
در چندین مورد موترهایی که با سرعت در شاهراه‌ها حرکت می‌کنند، با برخورد به پل‌ها و پلچک‌های تخریب شده، مسافران متحمل تلفات شده‌اند. زین الله می‌گوید در برخی مناطق شاهراه‌ها به حدی تخریب شده که رانندگان ترجیح میدهند از جاده‌های خامه عبور کنند: «سرک‌ها خراب شده، اگر در خامه حرکت کنند خطر ماین وجود دارد. عوارض موترها هم بسیار زیاد شده است.»
طالبان در ماه‌های اخیر تلاش کرده‌اند تا با مسدود کردن شاهراه‌ها توانایی حکومت و نیروهای امنیتی را زیر سوال ببرند. هرچند تسلط این گروه بر شاهراه‌ها موقتی بوده اما با آن‌هم مسافران در مسیر شاهراه‌ها احساس امنیت و مصوونیت نمی‌کنند.