زنان افغانستان در سال ۲۰۱۳ به حرکت «قیام بیلیونی زنان سراسر جهان» پیوستند. مفهوم اصلی قیام یک بیلیونی زنان، ایستادگی دسته جمعی زنان در برابر انواع خشونت‌ها است. شبکه زنان افغان و وزارت امور زنان این حرکت را در سراسر افغانستان به راه می‌اندازد و تلاش می‌کنند تا پیام شان را علیه سوء استفاده از زنان برای مردم برسانند.

براساس اظهارات مسئولان شبکه زنان افغان، از هر سه زن، یک زن در جهان مورد خشونت قرار می‌گیرند و هدف قیام بیلیونی زنان، پایان دادن به خشونت و انواع تبعیض علیه زنان می‌باشد.

حسینه صافی رییس شبکه زنان افغان روز دوشنبه در یک کنفرانس خبری در کابل گفت: «ما به این قیام تحت عنوان همبستگی علیه سوء استفاده از زنان پیوستیم. ما همواره گفته ایم که حضور زنان در قدرت سمبولیک است. در صورتی زنان در هر جایی به صورت سمبولیک حضور داشته باشند، این خود یک سوء استفاده است. سوء استفاده از نام، موقف و وجود زن.»

دست آورد شکننده؟

بخشی از زنان افغان پس از شکست طالبان به برخی حقوق شان دست یافتند. قوانین مختلفی حقوق زنان را ضمانت کرده اما در عمل زنان افغانستان با مشکلات و خشونت‌های زیادی روبرو هستند. حالا فعالان حقوق زن نگرانند که با کاهش حمایت جهانی از افغانستان، زنان افغان یک بار دیگر به انزوا خواهند رفت.

زهره یوسف‌‌، مشاور مطبوعاتی دفتر بانوی اول افغانستان در این کنفرانس گفت، بسیاری‌ها به این باورند که حقوق زن بیشتر یک پدیده غربی است و با پایان حضور غرب در افغانستان، حقوق زنان نیز دیگر وجود نخواهد داشت. خانم یوسف تاکید کرد که باید برای حل ریشه‌ای مشکلات زنان در افغانستان کار شود: «بسیاری‌ها به این فکرند که چون عساکر ناتو در افغانستان است، و سفارت ها در افغانستان از زنان پشتیبانی می‌کنند؛ بنابراین در مقابل زنان حساسیت نشان می‌دهند. ما باید از خود این سوال را بپرسیم که اگر سفارت‌ها نباشند ما دوباره به انزوا خواهیم رفت؟ حالا وقت آن است که این مساله را ریشه‌ای بررسی کنیم.»

فعالان حقوق زن تاکید کردند که بی‌سوادی، فقر اقتصادی، اعتیاد، سنت‌های ناپسند و فرسوده دست به دست هم داده و اسباب خشونت علیه زنان را فراهم کرده است. خانم یوسف افزود: «آن‌هایی که جنگ می‌کنند، ادعا دارند که برای آزادی افغانستان می‌جنگند در حالی که در نتیجه جنگ آن‌ها، زنان، پدر، برادر، فرزند و شوهر شان را از دست دهند. آن‌هایی که می گویند برای ارزش‌های اسلامی و افغانی جنگ می‌کنیم، وقتی که تو زن افغان را بدبخت می‌کنی همان زن افغان مجبور است به فحشا روی آورد تا طفل خود را نان بدهد.»

در همین حال وزارت امور زنان می‌گوید که با وجود تلاش‌ها برای منع خشونت علیه زنان، خشونت‌ها همچنان ادامه دارد. مقام‌ها در وزارت امور زنان گفتند که در ماه‌های اخیر تنها ۳۲ قضیه قتل زنان ثبت شده است.

سپوژمی وردک، معین وزارت امور زنان در این کنفرانس گفت که ساکنان روستاها برداشت بدی در مورد زنانی دارند که در ادارات دولتی فعالیت می‌کنند و تا زمانی که این برداشت‌ها اصلاح نشوند، خشونت علیه زنان همچنان ادامه خواهد یافت: «آن‌هایی که در دوردست‌ها زندگی می‌کنند فکر می کنند زنی که در یک اداره کار می کند، مسلمان نیست.»

این در حالیست که براساس اظهارات عالمان دینی، کار زنان در بیرون از خانه هیچ ممانعت شرعی ندارد.

آگاهی دهی در روستاها

مقام‌ها در وزارت امور زنان تاکید کردند که برنامه‌ها و کمپاین‌های مبارزه با خشونت علیه زنان باید تنها در کابل محدود نباشد زیرا بیشتر خشونت‌ها در ولایات، ولسوالی‌ها و روستاها صورت می‌گیرد. خانم وردک گفت خشونت علیه زنان زمانی کاهش می‌یابد که وزارت زنان و سایر نهادها، فعالیت‌های شان را در ولایات و مناطق دورافتاده  گسترش دهند.

شبکه زنان افغان از جامعه جهانی خواست که به حمایت‌هایش از زنان افغان ادامه دهد زیرا هنوز زنان در این کشور از انواع خشونت رنج می‌برند. در اعلامیه‌ای که توسط این شبکه نشر شد آمده است که هرگونه کاهش توجه به زنان افغانستان، می‌تواند دست‌آوردهای شانزده سال گذشته را با عقب گشت روبرو کند.

توجه به زنان معتاد و دارای معلولیت، خواست دیگر این شبکه از حکومت افغانستان است. در اعلامیه آمده است که شماری از زنان پس از طی مراحل محاکمه، بی‌سرنوشت هستند و جایی برای زندگی ندارند بنابراین حکومت باید سرپناه را برای آن‌ها فراهم کند.