شرکت های آلمانی تجربیات خوبی در این زمینه حاصل کرده اند، اما یک مانع پابرجای می ماند.

مهاجران به حیث فروشنده، کارمند بیمه، تعمیرکار بخش صنعت و یا نیروهای متخصص در بخش هوتل داری آموزش داده می شوند و کارفرمایان شان زبان به تمجید و تحسین آن ها گشوده اند.

مسئولان شرکت های متوسط آلمانی در مورد دانش آموزان مهاجرشان می گویند، آن ها با انگیزه هستند، توانایی یادگیری را دارند، بسیار تلاش می کنند و نسبت به شرکت هایی که آن جا به کار مشغول هستند، وفادار هستند.  

به گزارش آژانس کار آلمان فدرال بیش از ۲۸ هزار جوان از هشت کشور اصلی مبداء پناهجویان در حال حاضر به یادگیری حرفه های مختلف مشغول هستند که به این ترتیب شمار آن ها از سال ۲۰۱۴ تا به حال شش برابر شده است و هنوز هم در حال افزایش است.

تِدروس گیبرو، مهاجر اریتریایی از سال ۲۰۱۵ در شهر اشتوتگارت در شرکت متخصص کیبل سازی موسوم به لَپ، «Lapp» به کار مشغول است. این جوان اریتریایی که امروز ۲۷ ساله است، پس از گذراندن یک دوره هشت ماهه مقدماتی، به یادگیری حرفه سرپرستی ماشین ها و تجهیزات آغاز کرد که این دوره را نیز به پایان رسانده است. او الگوی ۱۵ کارآموز مهاجر از در مجموع ۶۵ کارآموز در شرکت لپ می باشد.

روز پنجشنبه فرانک والتر اشتاین مایر، رئیس جمهور آلمان فدرال و همسرش اِلکه بودن بندر، در چارچوب هفته یادگیری حرفه از این شرکت دیدار کردند. تدروس گبرو در مورد موفقیتش می گوید: «یادگیری زبان از هرچیزی مهم تر است».

براساس یک نظرخواهی که در ماه فبروری توسط مشاور شرکت «ای وای» (EY) انجام شد، ۸۳ درصد از شرکت ها عدم تسلط کافی بر زبان آلمانی را تا امروز بزرگترین مانع بر سرراه استخدام مهاجران عنوان کردند.

همزمان بیشتر این شرکت های سهم گیرنده در این نظرخواهی فکر می کنند که مهاجران می توانند کمبود نیروی متخصص را تخفیف دهند و از هر چهار شرکت متوسط یکی می گوید که از مهاجران به عنوان نیروی کاری استفاده می کند.

شرکت خانوادگی لپ، استفاده از مهاجران را به دلایل بشردوستانه و اقتصادی امری بدیهی می داند.

تیلو لیندنر، رئیس بخش آموزش حرفه در این شرکت می گوید، ما می دانیم که مهاجران نسبت به کارآموزانی که در اروپا رشد کرده اند، به حمایت بیشتری نیاز دارند، اما «هر آنچه که ما در آن ها سرمایه گذاری می کنیم، دوباره ثمره شان را دریافت می کنیم. پایان این قصه برای ما به موفقیت ختم می شود».

به گفته لیندنر بسیاری از مهاجران از صلاحیت های اجتماعی بزرگی برخوردار هستند و در بخش علوم طبیعی نیز اطلاعات خوبی دارند.

این گفته ها در مورد تدروس گیبرو نیز صدق می کند. او پیش از فرارش به آلمان در اریتریا به حیث تعمیرکار به کار مشغول بود. اما با این وجود معلومات و آگاهی هایی که این مردان جوان در وطن شان به دست آورده اند، مشکل برانگیز است.

برنهارد بوکمن از بنیاد تحقیق کاربردی درباره اقتصاد می گوید: «نحوه کار مهاجران اغلب متفاوت است و آن ها از ابزار تکنیکی استفاده کرده اند که چندان مدرن نبوده است». بوکمن ادامه داد: «این که کسی قبلا در سوریه یا عراق به کار مشغول بوده است، به معنای این نیست که هرآن چیزی را که این جا به آن نیاز است، آموخته است.»  

به گفته بوکمن بسیاری از مهاجران در درسهای مکتب حرفوی (بخش نظری اوسبیلدونگ) مشکل دارند. یک دلیل آن مشکلات در یادگیری زبان آلمانی است، و یک دلیل دیگر آن این است که در کشورهای مبداء آنها، عملی بیشتر از تئوری اهمیت دارد.

این گفته ها را کنستانتین بروینیگ، از شبکه «شرکت ها مهاجران را ادغام می کنند» تایید می کند. تاسیس این شبکه، کار ابتکاری اتاق صنعت و تجارت آلمان (DIHK) در جهت استخدام شمار بیشتری از مهاجران در شرکت های آلمانی است. بروینیگ می گوید: «برخی اوقات مهاجران در یادگیری حرفه بسیار خوب پیش می روند، اما در مکتب حرفوی نمره های پنج و شش می گیرند».

اتاق صنعت و تجارت آلمان سعی می کند به این مهاجران کمک کند، اما استندردهای موجود را نمی تواند تغییر داد.

بروینیگ از شبکه «شرکت ها مهاجران را ادغام می کنند» در ادامه گفت، شرکت ها در این راه بسیار فعال هستند: بسیاری از آن ها کورس های زبان آلمانی و مواد درسی را تمویل می کنند. پرسونل شرکت ها نیز سرپرستی از کارآموزان خارجی را طی دوره یادگیری حرفه به دوش می گیرند.

در این میان ۱۸۰۰ شرکت به شبکه «شرکت ها مهاجران را ادغام می کنند» پیوسته اند و ماهانه  ۵۰ شرکت به شمار آن ها افزوده می شود.

سه چهارم از اعضای این شبکه را شرکت های کوچک و متوسط تشکیل می دهند. 

افزون بر این در سرتاسر آلمان شرکت های بسیاری به گروه ابتکاری اقتصادی «ما به همراه هم» پیوسته اند. شرکت های بزرگی مانند کانسرن بیمه الیانس، شرکتهای موترسازی اُپل (Opel) و فولکس واگن (VW) و زیمنس، ایرباس و شرکت بزرگ پُستی «دی ایچ ال» (DHL)، و همچنین شرکت های وسایل نقلیه عمومی در برلین و کارخانه تولید بسکویت به نام بالسن از جمله آن ها است.

این شبکه ها براین اساس پایه گذاری شده اند که یادگیری حرفه و کار، در ادغام موفقیت آمیز مهاجران از اهمیت بالایی برخوردار است.

بخش اقتصادی به خصوص شرکت های کوچکتر به کمک این شبکه ها نیازمند هستند، به طور مثال برای پیگیری کارهای اداری کارآموزان مهاجر، آموزش حرفه به آن ها یا استخدام شان و به خصوص زمانی که امکان اخراج یک پناهجو هم وجود داشته باشد.

بروینیگ از شبکه «شرکت ها مهاجران را ادغام می کنند» می گوید: «شرکت ها در فواصل منظم با ما تماس می گیرند و با درماندگی می پرسند، کارآموز ما حکم اخراج دریافت کرده است. ما چه کار کنیم؟»

شرکت ها و مهاجران کارآموز این امکان را دارند که در طول مدت زمانی که یادگیری حرفه به طول می انجامد، تقاضای برگه موسوم به «اوسبیلدونگ دولدونگ» (Ausbildungsduldung) را بدهند تا آنها در آلمان بمانند و افزون بر این مدت اقامت را دو سال دیگر تمدید کنند.

اما مسئولان شبکه «شرکت ها مهاجران را ادغام کنند» می گویند که نحوه برخورد ادارات اتباع خارجی در سرتاسر آلمان فدرال بسیار متفاوت است و هر موردی با تمام جزییاتش بررسی می شود.

به گفته بروینیگ، «این رویه به عدم اطمینان در استخدام پرسونل منجر می شود و شرکت ها این را مانعی بر سر راه به کارگیری مهاجران می دانند». 

اما با این وجود، شرکت هایی که تصمیم می گیرند پناهجویان را استخدام کنند در اغلب اوقات پشیمان نمی شوند. مثلاَ مسئولان شرکت کیبل سازی لپ از استخدام تدروس گیبرو بسیار خوش هستد.

لیندنر، رئیس بخش یادگیری حرفه درباره این مرد جوان گفت: «او با استعداد، بلندپرواز و یک همکار بسیار خوب است...».

گیبرو می گوید که در این شرکت و به طور کلی در آلمان احساس خوبی دارد. او به اندازه کافی بر زبان آلمانی تسلط یافته و می تواند به کارآموزی حرفه اش در دوره های پیشرفته تر هم ادامه دهد. 

فقط زمانی که از این جوان اریتریایی در مورد چگونگی فرارش سوال شود، او ساکت می ماند. گیبرو یک هفته تمام با ۳۶۰ تن دیگر بدون غذا و آب در یک قایق بر روی بحیره مدیترانه سرگردان بوده است. او گفت: «بیشتر آن هایی که در آن قایق بودند، جان باختند». 

me, af (dpa)