انجنیر نصیر احمد درانی، معین وزارت معادن افغانستان روز سه شنبه، 19 میزان/ 11 اکتوبر، در گفتگویی با دویچه وله گفت که از میان پنج شرکتی که برای استخراج معدن نفت شمال افغانستان رقابت می کردند، شرکت ملی نفت چین برنده شده است.

معین وزارت معادن افغانستان گفت که در ابتدا 13 شرکت افغانی و بین المللی تقاضای استخراج معدن نفت بخش آمو دریای شمال افغانستان را ارایه کرده بودند، اما از میان آنها پنج شرکت انتخاب گردیدند. در جمع این پنج شرکت، شرکت ملی نفت چین، یک شرکت پاکستانی، یک شرکت فرانسوی، یک شرکت آسترالیایی و شرکت زلمی خلیل زاد، سفیر پیشین امریکا، شامل بوده اند.

این شرکت چینی تنها حق استخراج ذخایر نفتی حوزه آمو دریای افغانستان را به دست خواهد آورد و بخش «افغان – تاجیک» نفت شمال افغانستان هنوز به داوطلبی گذاشته نشده است. مقام های کابل می گویند قرار است استخراج این بخش نیز در آینده به داوطلبی گذاشته شود.

نصیر احمد درانی افزود: «بعد از ارزیابی معلوم شد که کمپنی "سی ان پی سی" (شرکت ملی نفت چین) مطابق به شرایط وزارت معدن است و پیشنهادهایی که داشت به نفع کشور افغانستان بود، بنابراین این شرکت برنده اعلام شد».

معین وزارت معادن افغانستان گفت که گفتگو در مورد آخرین مراحل قرارداد جریان دارد و به زودی این مذاکرات به پایان خواهد رسید. قرار است نفت افغانستان در درون این کشور تصفیه گردد.

او افزود: «شرکت چینی دو مزیت داشت، اول این که رویالتی (حق الامتیاز) را که برای افغانستان می داد، نظر به سایر شرکت ها بالاتر بود. و دوم، این ها متعهد به ایجاد یا اعمار یک تصفیه خانه در منطقه شدند».

این معدن نفت ساحه ای در حدود 4500 کیلومتر مربع را شامل می شود که در میان شهر سرپل و شبرغان در شمال افغانستان موقعیت دارد. برآورد شده است که این معدن نفت حدود 80 میلیون بیرل نفت دارد که برای 20 سال روزانه 11 هزار بیرل نفت از آن استخراج خواهد شد.

الکساندر بنارد، فرزند 28 ساله زلمی خلیلزاد مسوولیت مدیریت شرکت «گریفون پترولیم» را به عهده دارد. به گزارش مجله امریکایی «فارن پالیسی»، بنارد گفته است که تصمیم اش در مورد افغانستان را تغییر نمی دهد. او گفته است: «ما معتقدیم که حالا برای این داوطلبی بسیار دیر است، ما کوشش می کنیم مطمین بسازیم که داوطلبی های آینده در افغانستان بهتر باشند».

الکساندر بنارد در مقاله ای در مجله «فارن پالیسی» نوشته است که «چگونه شرکت ملی نفت چین می تواند در داوطلبی استخراج چنین منابع استراتژیک در کشوری پیروز شود که ایالات متحده امریکا بر آن نفوذ عظیمی دارد». در این مقاله آمده است که یکی از دلایل این است که نیروی عملیاتی ایالات متحده امریکا روند داوطلبی را به شکلی سرپرستی و طراحی کرده است که به شرکت چینی نسبت به شرکت های غربی شانس بیشتر می دهد. در این مقاله گفته شده که نیروی عملیاتی امریکا (تاسک فورس) در بررسی ذخایر طبیعی افغانستان نقش داشته است.

به نوشته فارن پالیسی، شرکت خلیل زاد تحت نام «گریفون کاپیتال پترولیم» از شرکت «تیدیس پترولیم» که در بریتانیا مستقر است، نمایندگی می کند. براساس گزارش فارن پالیسی، سخنگوی شرکت «تیدیس پترولیم» گفته است که این شرکت نتوانست با پیشکش های دیگر شرکت ها رقابت کند. او افزوده است: «شرکت ملی نفت چین نماینده یک حکومت است و توانست شرایطی را پیشکش کند که غیرتجارتی بود».

چین قبلاً کار استخراج معدن بزرگ مس عینک ولایت لوگر را شروع کرده است. در معدن عینک به دلیل امتیازهایی که شرکت چینی پیشکش کرده بود، حکومت افغانستان تصمیم گرفت کار استخراج آن را به چین واگذار کند.

عارف فرهمند

ویراستار: رسول رحیم