بعد از تصرف قدرت توسط طالبان و محروم شدن دختران دوره‌های متوسطه و لیسه از آموزش، تعدادی از جوانان در کابل یک ابتکار آنلاین را به نام «مکتب شهمامه» راه اندازی کردند. آن‌ها به دختران مضامین مکتب را به صورت رایگان آموزش می‌دهند.

احسان بخش محمدی، یکی از مسئولان مکتب شهمامه، هدف از راه اندازی این دوره آموزشی را حمایت و همکاری با دختران توصیف می‌کند و می‌گوید که دختران نباید از شرایط پیش آمده مایوس شوند.

به گفته محمدی، این برنامه آموزشی از پنج ماه به این سو جریان دارد و دختران از نقاط و ولایات مختلف افغانستان در این برنامه شرکت کرده اند.

مرتبط: آیا کودکان محروم از مکتب در غزنی در سال جدید به آموزش دسترسی می‌یابند؟

او افزود: «وقتی که طالبان دختران صنف ۷ الی ۱۲ را از رفتن به مکتب ممنوع کردند، ما تعدادی از جوانان تصمیم گرفتیم که برای این قشر از دختران کاری انجام بدهیم و این سبب شد که دوره آموزشی آنلاین را راه اندازی کردیم.»

طی ۲۰ سال گذشته دختران در برنامه‌های مختلف تعلیمی و تحصیلی حضور پررنگ و سهم فعال داشتند. اما با به قدرت رسیدن گروه طالبان، زنان با مشکلات فراوانی روبرو شدند و دختران بالاتر از صنف ششم از آموزش محروم شدند؛ هرچند طالبان وعده داده اند که در سال جدید تعلیمی دختران دوره‌های متوسطه و لیسه نیز می‌توانند به مکتب بروند.

هرچند این برنامه آموزشی نمی‌تواند بدیلی برای مکاتب رسمی باشد و بسیاری مردم به دلیل مشکلات اقتصادی توانایی هزینه اینترنت را ندارند، اما اشتراک‌کنندگان آن خرسند هستند که توانسته اند درس‌های مکتب را پی‌گیری کنند.

شایسته جویا، شاگرد صنف دوازدهم که از ولسوالی جاغوری ولایت غزنی در این برنامه آموزش آنلاین شرکت دارد، گفت: «مدت پنج ماه می‌شود که در مکتب شهمامه دانش‌آموز هستم و در اینجا مضامین کمپیوتر، ریاضی، فیزیک، کیمیا و انگلیسی را می‌خوانیم. در شرایطی که طالبان دختران را از رفتن به مکتب ممنوع کرده اند، این برنامه برای ما خیلی مفید و موثر بوده است.»

به گفته مسئولان مکتب شهمامه، در این دوره آموزشی دختران از نقاط مختلف افغانستان شرکت کرده اند، اما شرکت دختران از ولایات بامیان، کابل، هرات، بلخ، دایکندی، غزنی، هلمند و پکتیا پررنگ بوده است.

در این برنامه ۱۵۰۰ دانش‌آموز دختر به ۳۲ گروه و به صنف‌های تدریسی هفتم الی دوازدهم تقسیم بندی شده اند و تمام مضامین مکتب به شمول درس‌های انگلیسی و کمپیوتر را آموزش می‌بینند.

مرتبط: طالبان وعده بازگشایی مکاتب دخترانه در افغانستان را دادند

استادانی که در این برنامه درس می‌دهند، درجه علمی لیسانس یا ماستری دارند و شماری از آن‌ها هنوز هم دانشجو در داخل و خارج از کشور هستند. مجموعاً شش استاد مرد و ۳۴ استاد زن در این برنامه درس می‌دهند.

نجیبه محسنی از ولایت بامیان یکی از این معلمان است که برای دختران صنف دهم فیزیک درس می‌دهد.

او می‌گوید: «در اول که دختران به درس‌ها دسترسی نداشتند، خانه برای شان مثل زندان بود و یک قسم افسردگی پیدا کرده بودند، ناامید بودند و اصلاً امید نداشتند. وقتی که ما این برنامه را شروع کردیم، دوباره امید آنان زنده شد و به درس‌ها روی آوردند و فعلاً با شوق و علاقه خاص از این تکنولوژی امروزی استفاده می‌کنند.»

طالبان گفته اند که دانش‌آموزان دختر از ۷ الی ۱۲ با شروع سال تعلیمی جدید می‌توانند به مکتب بروند و به درس‌های شان ادامه دهند. مسئولان مکتب شهمامه می‌گویند که در آن صورت نیز این برنامه آموزش آنلاین را ادامه می‌دهند تا کمکی برای دختران باشد.