در اوج تلاش برای مذاکرات صلح توسط افغان‌ها و برای افغان‌ها، واشنگتن گفته است که حاضر است با طالبان به صورت مستقیم گفتگو کند. طالبان نیز خواستار مذاکرات صلح با امریکا هستند و این گروه باور دارد که حکومت کابل صلاحیت گفتگوهای صلح را ندارد.

این درخواست طالبان پیش از این از سوی ایالات متحده امریکا رد شده بود و امریکایی‌ها نیز بر مذاکرات بین‌الافغانی تاکید داشت. این نخستین بار است که ایالات متحده امریکا حاضر می‌شود با طالبان مذاکره کند.

تحلیلگران مسایل سیاسی با استقبال از این تغییر در پالیسی ایالات متحده امریکا می‌گویند این امیدواری وجود دارد که در نتیجه چنین مذاکراتی صلح در افغانستان تامین شود. ولی الله شاهین آگاه مسایل سیاسی به دویچه وله گفت: «این حرکت عاقلانه امریکا برای مذاکره مستقیم با طالبان باید خیلی وقت انجام می‌شد. امریکایی‌ها در این مورد نسبت به روس‌ها هم عقب‌تر است زیرا روس ها در دهمین سال جنگ به مذاکرات مستقیم آغاز کردند.»

در سال ۲۰۰۱ و پس از حمله القاعده بر برج‌های تجارت جهانی، ایالات متحده امریکا حملاتش را علیه طالبان در افغانستان آغاز کرد. حالا تحلیلگران نیز به این نظرند که طالبان با امریکایی‌ها می‌جنگند و این مذاکرات می‌تواند به پایان جنگ کمک کند.

در یک گزارش نیویارک تایمز آمده است که دونالد ترامپ صلاحیت بیشتری برای دیپلومات‌های امریکایی داده تا زمینه پایان جنگ را فراهم کنند. در نتیجه این صلاحیت‌ها افغانستان چهار روز آتش بس را تجربه کرد و فشار بیشتری بر پاکستان وارد شد تا به حمایتش از گروه طالبان پایان دهد.

دیپلومات‌های امریکایی تلاش دارند تا به سیاستمداران افغان بفهمانند که گفتگوی مستقیم با طالبان به معنی فرآموش کردن افغان‌ها نیست بلکه تلاشی است برای شکستن یخ بین طرف‌های جنگ. از سوی دیگر وزیر خارجه امریکا نیز گفته است که هیچ پیش‌شرطی برای گفتگو وجود ندارد و حتی حضور نیروهای امریکایی و ناتو در افغانستان نیز در این گفتگوها قابل بحث است. دیپلومات‌هایی امریکایی گفته‌اند که یگانه شرط اساسی گفتگوهای صلح، حضور حکومت افغانستان در این گفتگوها است تا حکومت فکر نکند که به حاشیه رانده شده است.

موقف شورای عالی صلح

مذاکره مستقیم بین امریکا و طالبان در زمانی مطرح می‌شود که شورای صلح افغانستان و در مجموع حکومت با برگزاری نشست‌های داخلی و خارجی به خصوص از طریق صادر کردن فتوا توسط عالمان دینی، تلاش دارد تا ثابت کند که جنگ افغانستان مشروعیت دینی و شرعی ندارد.

به تازگی عربستان سعودی که مرجع نخستین فتواهای دینی است و خانه خدا در آن موقعیت دارد، با برگزاری یک کنفرانس از طالبان خواست تا با حکومت افغانستان صلح کند ولی طالبان خواست این کنفرانس را قبول نکردند و گفتند که چون خارجی‌ها در افغانستان حضور دارند، لذا جنگ آن‌ها شرعی است و جواز مذهبی نیز دارد.

در همین حال شورای عالی صلح می‌گوید، هدف اصلی پایان جنگ است و این مقصد از هر راهی به دست آید پذیرفتنی است. عبدالرحیم بیگ یعقوبی عضو شورای عالی صلح به دویچه وله گفت: «علما در اندونیزیا و عربستان جنگ و حملات انتحاری را حرام دانستند. حالا که طالبان می‌خواهند این جنگ را از طریق مذاکره با امریکا یا دولت افغانستان ختم ‌کنند مهم نیست. مهم این است که جنگ ختم شود.»

به باور شورای عالی صلح، در جنگ کنونی هیچ طرفی برنده نیست؛ بنابراین بهتر است که طالبان برای تامین صلح و ثبات مذاکرات را آغاز کنند و به جنگ چهل ساله در این کشور پایان دهند. آقای یعقوبی گفت: «در آتش بس سه روزه طرف‌های جنگ از گردن یک دیگر گرفتند و گریان می‌کردند. این جنگ باید به پایان برسد زیر این جنگ تباه‌کن است و در آن هیچ طرفی برنده نمی‌شود.»

فتواها علیه جنگ

حکومت افغانستان به این باور است که از راه صدور فتواهای دینی و غیرمشروع ساختن جنگ طالبان می‌تواند بر این گروه فشار وارد کند تا به گفتگوهای صلح تن دهد؛ ولی آگاهان می‌گویند جنگ افغانستان سیاسی است و با چنین فتواهایی به پایان نمی‌رسد.

حسن حقیار آگاه مسایل سیاسی می‌گوید: «این فتواها نه تنها جنگ را پایان نداد بلکه جنگ شدت گرفت. بعد از این فتواها ما دیدیم که جنگ شدت گرفت و هر روز ۲۰۰ تا ۳۰۰ نیروی امنیتی کشته می‌شوند. این فتواها راه حل نیستند.»

در همین حال تحلیلگران به این باورند که همزمان با گفتگو با طالبان، در میدان‌های جنگ نیز بر این گروه فشار وارد شود تا این فکر از سر طالبان بیرون شود که آنان در جنگ افغانستان پیروز می‌شوند.