به تعویق افتادن لویه جرگه؛ حوادث طبیعی یا دلایل سیاسی؟
۱۳۹۷ اسفند ۱۳, دوشنبه
محدودیت زمانی، مشکلات تخنیکی و وضعیت نامساعد آب و هوا سه دلیلی است که به گفته شورای عالی صلح سبب به تعویق انداختن این جرگه شده است. این شورا گفته که لویه جرگه در آینده نزدیک برگزار خواهد شد ولی تاریخ مشخص آن معلوم نیست.
افغانستان در یک هفته اخیر شاهد بارش برف سنگین در برخی از ولایات و همچنین جاری شدن سیلاب در قندهار، فراه و هلمند بود که تلفات و خساراتی را برجا گذاشت. در بعضی مناطق راه‌های مواصلاتی نیز مسدود شده اند؛ ولی آگاهان می‌گویند دلیل اصلی لغو زمان تعین شده لویه جرگه سیاسی است تا حوادث طبیعی.
هدف اصلی برگزاری این لویه جرگه مشخص کردن «خطوط سرخ» مذاکره با طالبان بود.
ذکریا ذکریا نماینده پارلمان و آگاه امور سیاسی در گفتگو با دویچه وله گفت که یکی از دلایل اصلی به تعویق انداختن لویه جرگه، انتظار برای مشخص شدن نتایج گفتگوهای قطر است: «دلیل مهم این است که این‌ها منتظر نتایج دوحه هستند. این احتمال وجود دارد که لویه جرگه از کنترول بیرون گردیده و قطعنامه آن، خلاف آنچه حکومت توقع دارد، بیرون داده شود.»
در حالی که لویه جرگه‌های قبلی توسط حکومت برگزار می‌شد؛ اما این‌بار مسوولیت برگزاری جرگه به شورای عالی صلح سپرده شده بود و یک کمیته غیرحکومتی برگزاری آن را مدیریت می‌کرد.
صدمه به روند صلح؟
در حال حاضر گفتگو میان هیات‌های امریکا و طالبان در دوحه پایتخت قطر ادامه دارد. هنوز نتایج نهایی این نشست مشخص نشده است. یک اعلامیه طالبان نیز حاکی از آن است که پس از چهار روز مذاکره در دوحه، هنوز هیچ متنی در مورد توافقات صلح وجود ندارد.
آقای ذکریا می‌گوید ممکن نتیجه لویه جرگه فیصله‌ای باشد که روند کنونی صلح را صدمه بزند: «در این جرگه جریان‌های مختلف تشویش خود را بیان می‌کردند. انجمن‌های زنان، نهادهای حقوق بشری و فعالان حقوق زن طرح‌هایی داشتند که برای طالبان قابل قبول نیست و احتمالاً روند صلح را صدمه می‌زد.»
شیرین خان حبیب تحلیلگر مسایل سیاسی می‌گوید تا زمانی که نتایج نشست دوحه مشخص نشود، برگزاری لویه جرگه معنایی ندارد، زیرا به گفته او ابتدا باید مشخص شود که آیا امریکا و طالبان به نتیجه‌ای می‌رسند یا نه؟ : «آن‌ها [حکومت] هنوز نمی‌داند که طالبان از حکومت چه می‌خواهد.»
در گفتگوهای قطر، هیئت ایالات متحده امریکا بر آتش‌بس و گفتگوی طالبان با حکومت تاکید دارد، در حالی که خواست اصلی طالبان اعلام تقسیم اوقات خروج نیروهای خارجی از افغانستان است.
حضور طالبان در لویه جرگه
شهزاده مسعود آگاه مسایل سیاسی و کسی که قبلا در کمیسیون برگزاری دو لویه جرگه عضویت داشته است می‌گوید لویه جرگه زمانی می‌تواند به روند صلح کمک کند که نمایندگان طالبان نیز در آن حضور داشته باشند و نظرات شان را در باره نظام آینده مشخص کنند: «در صورتی که طالبان در لویه جرگه شرکت نکنند، زیاد با معنا نیست. باید مخالفین حکومت نیز در جرگه حضور داشته باشند.»
به باور آقای مسعود لویه جرگه باید همه شمول باشد و تمام مردم افغانستان به شمول طالبان بتوانند دیدگاه‌های شان را بیان کنند و نتیجه این جرگه بیان کننده نظر تمام مردم باشد.
حکومت افغانستان هرچند گفته است که تلاش می‌کند طالبان نیز در این جرگه شرکت کنند، ولی هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که طالبان در لویه جرگه‌ای که از سوی حکومت برگزار شود، شرکت کنند.
به گفته آقای مسعود، حکومت در برگزاری لویه جرگه مشورتی صلح عجله کرد در حالی که برگزاری چنین جرگه‌ای با عجله و در مدت زمان اندک به دلیل نبود ظرفیت، کار ساده‌ای نیست.
قرار بود لویه جرگه مشورتی صلح به تاریخ ۲۶ تا ۲۹ حوت برگزار شود و حدود ۲۰۰۰ تن از نمایندگان جریان‌های سیاسی و نهادهای مدنی که ۳۰ درصد آن ها را زنان تشکیل می‌دادند، در آن شرکت کنند.
حسین همراز