خالد خوجه رئیس اپوزیسیون ایتلاف ملی سوریه با ابراز اطیمنان گفت: "اپوزیسیون سوریه آماده است تا در راستای یک راه حل سیاسی بحران سوریه فعالیت کند." سازمان او چند ساعت بعدتر در ریاض پایتخت عربستان سعودی با دیگر گروه های اپوزیسیون، روی یک خط مشی مشترک به توافق رسید.

اما "احرار الشام" سازمان مقتدر گروه شورشیان از این دیدار راضی نبود و نماینده آن با خشم جلسه را ترک کرد، زیرا احساس می کرد که در این توافق به اندازه کافی نمایندگان آن حضور ندارند.

این گفتگو ها به رهبری عربستان سعودی، بخشی از برنامه مورد توافق بین المللی برای پایان دادن به خون ریزی های چهار و نیم ساله در سوریه است که بیش از 250 هزار کشته در پی داشته است. فشار برای عملی کردن این توافقنامه افزایش می یابد. بسیاری از دولت های اروپایی می خواهند موج سرازیری مهاجرین از شرق میانه به سوی اروپا را متوقف کنند.

دولت های همسایه سوریه هراس دارند که هرچه بیشتر در منازعه ها درگیر شوند. افزون بر آن حملات تروریستی خونین گروه تروریستی "دولت اسلامی" در ماه نوامبر در پاریس روشن ساخت که ترور و خشونت از سوریه به اروپا رسیده است.

"بشار الاسد باید کناره گیری کند"

در ریاض اختلاف نظر میان مخالفان سوریه بار دیگر روشن شد. سمیر نشار عضو ایتلاف ملی هشدار داد که اپوزیسیون متلاشی شده ممکن است بدون توافق بازهم هرچه بیشتر متلاشی شود. به این ترتیب به نظر می رسد که ممکن است یک منازعه روی این موضوع پیش آید که آیا رئیس جمهور سوریه به زودی و یا بعد از پایان حکومت موقت از قدرت کنار برود.

نمایندگان اپوزیسیون در توافقنامه اساسی شان بعدتر تاکید کردند که اسد و همدستانش باید "در آغاز مرحله حکومت موقت" از قدرت کناره گیری کند.

در پهلوی ایتلاف ملی سوریه و سازمان احرار الشام، گروه های اسلامگرای "جیش الاسلام" و نیز نمایندگان سازمان های سیاسی و مسلح سوریه نیز دعوت در ریاض را پذیرفته بودند. بعضی از نمایندگان اوپوزیسیون که از جانب رژیم بشار الاسد در بعضی از ساحه قدرت او مورد تحمل قرار گرفته اند، نیز به ریاض سفر کرده بودند.

این گروه ها همه مشترکاً خواهان آن شدند که همه نیروهای خارجی باید از سوریه خارج شوند. هدف آنها مبارزانی از لبنان، ایران و سلاح های هوایی روسیه است که به نفع رژیم سوریه فعالیت دارند. افزون بر این، آن ها روی تشکیل یک کمیسیون برای مذاکرات بعدی با رژیم توافق کردند.

ریاض میلیون ها دالر به شورشیان پرداخت می کند

برای خانواده شاهی عربستان سعودی نیز در این منازعه مسایل حیاتی مطرح است. رهبری این دولت بسیار محافظه کار به گروه های مختلف شورشیان میلیون ها دالر پرداخت کرده است تا رژیم اسد را سرنگون کنند که تا هنوز این تلاش ها بدون موفقیت بوده است.

حمایت ایران و روسیه از ئیس جمهور بشارالاسد او را بر اریکه قدرت نگهداشته است و حمایت نظامی از او ادامه دارد. حکومت عربستان سعودی دست کم زمانی می تواند قسماً اهداف سیاسی خود را تامین کند که بتواند ادعایش را به عنوان قدرت رهبری منطقه ای تثبیت کند.

دیدار گروه های اپوزیسیون در ریاض بعد از کنفرانس سوریه در وین صورت می گیرد که در ماه نوامبر برگزار شد. در آنجا 20 دولت روی یک برنامه کاری برای حل منازعه سوریه توافق کردند که بر مبنای آن قرار است اپوزیسیون و حکومت در دمشق بعد از ماه جنوری سال آینده باهم مذاکره کنند.

هدف یک آتش بس و بعد تشکیل یک حکومت موقت برای آمادگی انتخابات آزاد است. این چنین گفتگوها فقط زمانی با معنا است که مخالفان حکومت باهم توافق کنند که به چه می خواهند دست یابند. در سال 2012 نخستین دور مذاکرات در ژنیو از جمله به دلیل عدم توافق گروه های چند پارچه اپوزیسیون به شکست مواجه شد.

عربستان سعودی می خواهد این بار از چنین پیش آمدی جلوگیری کند. اما این بار نیز همه گروه های شورشی که در میدان جنگ نقش بازی می کنند، در ریاض حضور نداشتند.

کردها کنفرانس خود را سازمان دهی می کنند

کردها نیز از این کنفرانس دور بودند. ایتلاف ملی سوریه نخواست که کردها در این کنفرانس حضور داشته باشند، زیرا از دید آنها کردها نه علیه رژیم، بلکه علیه شورشیان دیگر عربی می جنگند.

کردها به نوبه خود یک کنفرانس را در الملکیه در شمال شرق سوریه برگزار می کنند. هدف اساسی آنها هماهنگی مبارزه علیه ملیشه های تروریستی "دولت اسلامی" است.

تاهنوز روشن نیست که اپوزیسیون یک مصالحه بادوام را یافته باشد که که تاحد ممکن بسیاری از گروه ها را باهم متحد کند. تا به حال اتحادهای زیادی از مخالفان رژیم سوریه به دلیل اختلافات ایدیولوژیکی یا علاقمندی های قدرت های خارجی به شکست مواجه شده است.