فشار بيش از حد بر بودجۀ دولت، يک ارتش خسته از جنگ و هزاران سربازي که صدمۀ رواني ديده اند و شمار زيادي از آنها ديگر هرگز بصورت درست در جامعه وارد شده نخواهند توانست، از جمله پيامد هاي ناگوار اين جنگ اند.

در ايالات متحدۀ امريکا در ششمين سالروز حملۀ ارتش امريکا بر عراق هم تظاهرات ضد جنگ صورت گرفت. تظاهرات ماه مارچ هنوز هم حاد و پر سر و صدا است ، ولي با آنهم بسيار کوچکتر از سالهاي گذشته بود.

حاميان صلح پس از آن شاکي بودند که رسانه ها به اين تظاهرات ارزش گزارش دهي قايل نشدند. اما "جنبش ضد جنگ" به هيچ صورت از بين نرفته است.

در رابطه با موضوع عراق يک فضاي متغير در ايالات متحدۀ امريکا وجود دارد. از يکطرف جنگ به دلايل مختلف، مثلاً خروج قطعات امريکايي در آيندۀ نه چندان دور از عراق، تمرکز تازۀ حکومت امريکا بر افغانستان و بحران اقتصادي، موضوع جنگ از توجه کمتر برخوردار است، و از سوي ديگرکارشناسان هشدار ميدهند که پيامد هاي ناگوار اين جنگ براحتي از بين نخواهند رفت، بلکه مدت زيادي هنوز محسوس خواهند بود.

مسألۀ "خستگي از جنگ" از مدت زيادي در جامعۀ امريکا مورد بحث قرار دارد، که در چند ماه اخير اين بحث داغتر شده است. ستيفن رابرتس استاد دانشگاه واشنگتن ميگويد: "با آنکه جنگ مهمترين موضوع بحث مردم امريکا بود، اما اکثر امريکاييان هرگز از آن تا اين حد شخصاً متضرر نشده بودند که اکنون بر اثر بحران اقتصادي متأثر گرديده اند.

نظر خواهي ها نشان داده اند که براي امريکاييان اکنون موضوع اقتصاد بمراتب مهمتر از مسألۀ "جنگ عراق" است. رسانه هاي ايالات متحدۀ امريکا کمتر از عراق گزارش ميدهند، زيرا تعداد زيادي از آنها نظر به دلايل مالي نميتوانند به آنجا خبرنگار بفرستند، و اين دليل ديگريست براي کاهش توجه بر مسألۀ جنگ.

دو نکتۀ ديگر هم بسيار پر اهميت اند: يکي بهتر شدن اوضاع امنيتي در عراق و دوم برنامۀ واضح بيرون رفتن قطعات امريکايي از عراق.

مايکل اوهانلون تحليگر سياسي ميگويد:

"اکنون ما انتظار داريم که در جنگ عراق پيروز شويم."

درين ميان 62 درصد امريکاييان بدين نظراند که پيروزي درين جنگ بدست خواهد آمد، و 42 درصد اين افراد حتي به اين پيروزي متيقن اند.

کارشناسان حدس ميزنند که جنگ عراق در پايان دو تا سه بيليون، يعني دو تا سه هزار ميليارد دالر، تمام خواهد شد، که پيامد هاي اقتصادي آن مدت زيادي پس از ختم جنگ در ايالات متحدۀ امريکا محسوس خواهد بود.

زبينه مويلر/ صفي ابراهيم خيل

ويراستار: رسول رحيم