افغان‌های مهاجر در ایران مدعی اند که امسال هزینه مکاتب ایران برای کودکان مهاجر افغان از ۶۰۰ هزار تا یک میلیون تومان رسیده است. آن‌ها می‌گویند که در برخی موارد مدیران مکتب‌ها نسبت به مهاجرین افغان دیدگاه تبعیض‌آمیز دارند و با آنها برخورد نادرست می کنند.

آرش رحمانی، یکی از مهاجرین افغان که از دوسال به این سو در شهر مشهد ایران زندگی می‌کند به دویچه وله گفت: «من دو هفته قبل فرزندم را به خاطر ثبت نام به یکی از مکاتب بردم، مدیر مکتب از من خواست تا ۸۰۰ هزار تومان پول شهریه (هزینه) بپردازم. زمانی که برایش گفتم که ما مهاجر هستیم و برایم تخفیف قایل شوید با واکنش تند و شدید مدیر مواجه شدم و طوری با من برخورد کرد که گویا جرمی را مرتکب شدم.»

صفحه اینستاگرام دویچه وله دری

او افزود که هزینه مکتب در سال‌های گذشته بین ۳۰۰ هزار تا ۶۰۰ هزار تومان بود که این رقم حالا تا مرز یک میلیون تومان رسیده است.

آموزش در ایران برای همه کودکان مجانی است و به صورت رسمی طرزالعملی برای گرفتن هزینه از کودکان مهاجر نیز وجود ندارد. اما مهاجران افغان شکایت دارند که همه ساله باید مبلغی پول بپردازند.

برخی از مهاجرین افغان در ایران می‌گویند مکاتب در پهلوی اخذ هزینه، مبالغ دیگری تحت عنوان کمک به مکتب نیز اخذ می کنند.

مرتبط: آیا همه کودکان مهاجر افغان در ایران به مکتب دسترسی دارند؟

شهلا یک تن از این مهاجرین افغان در ایران می گوید: «در مکتب از فرزندان مان تحت نام های مختلف پول می گیرند، مثلا پول کمک به مکتب و یا پول کمک به مردم نیازمند، آن هم به گونه نقد نه کارتی. باور کنید تا این پول را ندهیم کارنامه (اطلاعنامه) فرزندمان را نمی دهند و می گویند دست تان آزاد بروید شکایت کنید.»

بسیاری از این خانواده‌ها هنوز اجازه کار ندارند و به همین دلیل امکان پرداخت چنین هزینه‌ای برایشان وجود ندارد.

مرجان محمدی، دختر افغان که متعلم صنف نهم مکتب در ایران است، می گوید کاکایش به دلیل ضعیف بودن وضع اقتصادش نتوانسته فرزندانش را در مکتب‌های ایران ثبت نام کند.

مرتبط: دیدگاه: «به عنوان مهاجر افغان در ایران با ترس و تحقیر بزرگ شدم»

او می گوید کاکایش ۵ فرزند دارد و قادر نیست بین ۴ تا ۵ میلیون تومان هزینه پرداخت نماید.

مرجان از برخورد نادرست مدیران مکتب با شاگردان افغان انتقاد نموده و خواهان رفع این مشکل از سوی مسئولان مربوطه است.

سایت خبری «دیده بان ایران» با نشر گزارشی تحت عنوان «مدارس دولتی برای ثبت نام کودکان افغان، ۵۰۰ هزار تا یک میلیون دریافت می‌کنند»، این وضعیت را نگران کننده توصیف کرده است.

این سایت به نقل از یک مددکار انجمن حمایت از کودکان در ایران گفته است: «مدارس (مکاتب) معمولاَ سلایق خود را اعمال می‌کنند و اولویت را با دانش‌آموزان ایرانی می‌دانند، اگر ظرفیتی باقی ماند این دانش‌آموزان (افغان) را ثبت نام می‌کنند. بسیاری از این کودکان که برای ثبت نام به مدارس دولتی می‌روند با جواب منفی مدارس (مکاتب) رو به‌رو می‌شوند.»

کودکان مهاجر افغان در ایران با محدودیت‌های دیگری نیز مواجه اند. یک مهاجر افغان به نام عبیدالله می گوید مهاجران افغان باید در همان شهری که شامل پروسه سرشماری شده و اسناد اقامتی دریافت کرده اند، باید کودکانشان را شامل مکتب بسازند.

او به دویچه وله گفت: «من در مشهد اسناد اقامت خود را دریافت کردم اما به دلیل عدم شرایط مناسب زندگی ناچار شدم به تهران نقل مکان کنم، اما در این جا فرزندانم را در مکتب ثبت نام نکردند و گفتند تو فقط در مشهد می‌توانی فرزندانت را شامل مکتب نمایی. نمی دانم چه کار کنم.»

آصفه استانکزی، فعال امور مهاجرین افغان در ایران می‌گوید: «در مدارس (مکاتب) دولتی مطابق به اسناد اقامت مهاجرین سقف شهریه (هزینه) تعیین می شود و قیمت ها نازل است، اما به دلیل عدم گنجایش در مدارس دولتی، مهاجرین ناچار اند تا در مدارس خصوصی با پرداخت شهریه و کمک های دیگر فرزندانشان را شامل کنند و این برای شان دشوار است.»

صفحه یوتیوبدویچه وله دری

هر چند تا کنون آمار رسمی از تعداد دانش آموزان افغان در مکاتب ایران ارایه نشده، اما به گزارش سایت دیده بان ایران، از مجموع بیش از ۱۵ میلیون دانش‌آموز در ایران، ۶۷۰ هزار تن را کودکان مهاجر تشکیل می‌دهند.