گویا رابطه انگلا مرکل (رهبر حزب اتحاد دموکرات مسیحی) و هورست زیهوفر، وزیر داخله اش (رهبر اتحاد سوسیال مسیحی بایرن) آنقدر خوب نشده است که باهم در یک نشست خبری شرکت کنند. پس از جنجال شدید بر سر سیاست آوارگان، هر دو رهبر، در دو مکان جداگانه از توافق در این زمینه خبر دادند. این دو حزب شریک و همکار، به همراه حزب سوسیال دموکرات آلمان (اس. پی. دی) بر آلمان حکومت می کنند. 

هورست زیهوفر در مرکز حزب اتحادیه دموکرات مسیحی آلمان این توافق را موفقیت خود دانست: «دوباره معلوم شد که مبارزه برای اعتقادات نتیجه بخش است». انگلا مرکل نیز در این مرکز گفت: «از این که به توافق دست یافته ایم، بسیار خوشحالیم».

هر دو حزب شریک سندی با عنوان "برای بهبود نظم، هدایت و جلوگیری از مهاجرت در داخل اروپا" نشر کرده اند. توافق یادشده شامل سه نکته اساسی است: 

یک: اتحادیه دموکرات مسیحی آلمان و اتحادیه سوسیال مسیحی بایرن می خواهند جلوی ورود پناهجویانی که «کشورهای دیگر اتحادیه اروپا مسئول رسیدگی به درخواست پناهندگی شان هستند، بگیرند».

دوم: باید در مرز «مراکز ترانزیت» تاسیس شود و پناهجویان از آن جا «پس فرستاده  شوند».

سوم: اگر با کشورهای مبدا پناهجویان در مورد پس فرستادن آن ها معاهده ای وجود نداشته باشد، این پناهجویان در مرز آلمان با اتریش «براساس توافق»، به اتریش بازگردانده می شوند.

در نگاه اول به نظر می رسد که صدراعظم آلمان به درخواست های وزیرداخله اش تن در داده است. مرکل به شدت در برابر طرح پس فرستادن آوارگان از مرزهای آلمان مبارزه کرده بود؛ اما حالا در سند توافقی مکرر از رد پناهجویان سخن زده شده است. مرکل تاکید می کند که گرچه این اقدامات «ملی و داخلی» هستند، اما «به اصل شراکت در اتحادیه اروپا» آسیبی نمی رسد.

او  گفت: «این مساله مطرح شد که ما می خواهیم  اقدامات ملی و داخلی روی دست بگیریم، اما همزمان با کشورهای مبدا و کشورهای دیگر همکاری شراکتی داشته باشیم. ما دقیقا همین کار را انجام خواهیم داد. در آلمان مراکز ترانزیتی تاسیس می کنیم و از آن جا پس از توافق با دیگران به خصوص با کشورهای مبدا و کشورهایی که پناهجویان پیش از این آنجا راجستر شده اند، آن ها را بازمی گردانیم. به این وسیله اصل شراکت در اتحادیه اروپا حفظ می شود».

صدراعظم آلمان نمی خواست به ضرر کشورهای دیگر اتحادیه اروپا و یا بدون کسب توافق با آن ها  وارد عمل شود.

تاسیس مراکز ترانزیت خبر جدیدی در این سند است. اما خیلی وقت است که در مورد این پیشنهاد در آلمان بحث می شود. قرار است که در چنین مراکزی به سرعت بررسی شود که آیا پناهجویی شانس قبولی در آلمان را دارد یا نه. افزون براین در این مراکز بررسی می شود که آیا پناهجو در کشورهای دیگر اتحادیه اروپا تقاضای پناهندگی داده است یا نه.  در صورتی که ارزیابی مثبت باشد، او به کشوری فرستاده می شود که آن جا برای نخستین بار تقاضای پناهندگی داده است.

نجات زیهوفر در آخرین ثانیه

هورست زیهوفر یک روز پیش از آن، در یک نشست پرجنجال اتحادیه سوسیال مسیحی بایرن پیشنهاد استعفایش را داده بود.

او دستاوردهای مرکل از نشست اتحادیه اروپا در بروکسل را ناکافی دانسته بود. پس از این که مرکل با رد آوارگان در مرزهای آلمان مخالفت کرده بود، زیهوفر تهدید به تَکروی کرده بود. در این صورت مرکل چاره ای به غیر از برکناری وزیر داخله اش نداشت.

هورست زیهوفر وزیر داخله باقی می ماند

روز دوشنبه زیهوفر گفت که می تواند به حیث وزیر داخله آلمان به کارش ادامه دهد. چون پس از مذاکرات فشرده «یک توافق بسیار بسیار بادوام» حاصل شده است.

احزاب سبزها، چپ ها و حزب سوسیال دموکرات آلمان (اس. پی. دی) که شریک ائتلافی حکومت است، از این توافق میان صدراعظم آلمان و وزیر داخله اش استقبال نکردند.

مارتین زیشرت، رئیس حزب عوامگرا و ضدمهاجرت "بدیلی برای آلمان" (ای. اف. دی) در ایالت بایرن، از این توافق انتقاد کرد. در اعلامیه ای که این حزب نشر کرده، آمده است: «برای اتحادیه سوسیال مسیحی بایرن حفظ قدرت مهم تر از امنیت شهروندان است. زودر، زیهوفر و مرکل مانند گذشته مرزها را باز می گذارند». در ادامه این اعلامیه آمده است، فقط حزب "بدیلی برای آلمان" است که برای  کنترول جدی مرزها تلاش می کند.

برای دو حزب محافظه کار ائتلاف بزرگ و بر سرقدرت، این توافق فعلا به معنای پایان یک مرحله بسیار پرجنجال است.

هفته های متمادی اینگونه به نظر می آمد که اتحادیه سوسیال مسیحی بایرن حکومت در آلمان را به خطر می اندازد، به براندازی مرکل می انجامد و توافق در سیاست پناهندگان در اروپا را غیرممکن می سازد. به همین خاطر هم صدراعظم آلمان اکنون این توافق به دست آمده "پس از بحث و مجادله شدید و روزهای دشوار" را می ستاید.

فابیان فون دیر مارک/م. ا.