هفته‌ها بعد از این که گزارش شد حکومت ایالات متحده امریکا می‌خواهد شمار نیروهای خود را در افغانستان کاهش دهد، گفتگوها میان نماینده این کشور با گروه طالبان در حال پیشرفت است.

برخی منتقدان به این اشاره می‌کنند که ترامپ با این تلاش‌ها زیگنال خروج از افغانستان می‌فرستد، در حالی که از سلف‌اش بارک اوباما دقیقاَ به همین خاطر انتقاد کرده بود که ماموریت جنگی امریکا در افغانستان را در پایان ۲۰۱۴ پیش از رسیدن به صلح یا شکست طالبان پایان داده بود.

راین کراکر که در زمان حکومت اوباما سفیر ایالات متحده امریکا در کابل بود، گفته است که این تلاش‌ها برای خوب جلوه دادن خروج ایالات متحده امریکا از افغانستان است.

یک راه‌حل سیاسی برآمده از مذاکرات صلح در طولانی‌ترین جنگ ایالات متحده امریکا وضعیت پیچیده‌ای را متوجه رئیس جمهور ترامپ کرده است. او غالباَ گفته است که می‌خواهد ماموریت‌های طولانی خارجی را پایان بدهد. در همین ارتباط بود که در ماه دسمبر شکست گروه «دولت اسلامی» در سوریه را اعلام کرد و برخلاف توصیه مشاوران‌اش تصمیم گرفت که حدود ۲۰۰۰ نیروی امریکایی را از این کشور خارج کند.

حدود ۲۴۰۰ امریکایی در جنگ افغانستان کشته شده اند و صدها میلیارد دالر پول مالیه دهندگان این کشور هزینه این جنگ شده است. ایالات متحده امریکا در واکنش به حملات تروریستی یازدهم سپتمبر ۲۰۰۱ به افغانستان حمله نظامی کرد تا طالبان و القاعده را سرنگون کند، اما رئیس سازمان استخبارات ایالات متحده امریکا (سی آی ای) روز سه شنبه از تبدیل شدن دوباره افغانستان به مکان امنی برای تروریست‌ها هشدار داد.

حالا حتی هم‌حزبی‌های ترامپ نگرانند که صحبت از پیشرفت در مذاکرات صلح ممکن است رئیس جمهور را به خروج نیروها از افغانستان پیش از تامین ثبات ترغیب کند و وضعیتی را به میان آورد که در سال ۲۰۰۱ منجر به مداخله نظامی ایالات متحده امریکا گردیده بود. فعلاَ طالبان بر مناطق زیادی در افغانستان کنترول دارند و به صورت روزمره حملاتی را انجام می‌دهند. کارشناسان سیاست خارجی نگرانند که هرگاه گروه شورشی طالبان دوباره به بخشی از حکومت تبدیل شود، هرگونه پیشرفت در زمینه حفاظت از حقوق زنان و اقلیت‌ها از دست خواهد رفت.

سناتور میچ مک‌کونل، رهبر اکثریت جمهوریخواهان در مجلس سنای ایالات متحده امریکا، به رئیس جمهور از خروج عجولانه از جنگ افغانستان هشدار داده است. او گفته است: «هرچند این وسوسه‌انگیز است که به آسایش و امنیت سواحل خود برگردیم، اما هنوز هم کارهای زیادی است که باید [در افغانستان] انجام شوند. و ما می‌دانیم که [اگر] به این مساله رسیدگی نشود، این منازعات در شهرهای خود ما طنین‌انداز خواهند شد.»

جیمز دابینز، نماینده خاص سابق ایالات متحده امریکا در امور افغانستان و پاکستان در زمان حکومت اوباما، گفت که به نظر می‌رسد رئیس جمهور ترامپ استراتژی "مشروط به وضعیت" را که در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد، رها کرده است. او افزود که آینده حضور سربازان در افغانستان براساس حدس و گمان کسی مشخص نمی‌شود.

دابینز گفت: «فکر نمی‌کنم که هیچ کسی، شاید به شمول خود او (ترامپ)، بتواند رفتار او را پیش‌بینی کند.»

سارا ساندرز، سخنگوی کاخ سفید روز سه شنبه گفت که اولویت حکومت ایالات متحده امریکا این است که «جنگ را در افغانستان پایان بدهد و اطمینان حاصل کند که هیچ گاهی دوباره تروریست‌ها در افغانستان پایگاه نداشته باشند.» مقام‌های افغانستان امیدوارند که ترامپ در سخنرانی خود عنوانی ملت در هفته آینده جزئیات بیشتری در مورد برنامه خود در افغانستان ارائه کند.

منابع طالبان به شرط فاش نشدن نام شان به خبرگزاری اسوشیتدپرس گفته اند که دوجانب در مذاکرات در مورد خروج نیروهای امریکایی و ناتو به تفاهم رسیده اند و طالبان تضمین کرده اند که از خاک افغانستان بار دیگر برای حمله علیه ایالات متحده امریکا استفاده نمی‌شود.

زلمی خلیل‌زاد که از جانب ایالات متحده امریکا این مذاکرات را به پیش می‌برد، گفته است: «تا زمانی که روی همه چیز توافق نشده است، هیچ توافقی صورت نمی‌گیرد. و این "همه چیز" باید شامل گفتگوی بین‌الافغانی و آتش‌بس فراگیر باشد.»

این کاری است که طالبان تا حالا از انجام آن خودداری کرده اند، اما روز چهارشنبه گفتند که در پی انحصار قدرت در حکومت آینده افغانستان نیستند و در عوض در جستجوی راه‌هایی برای همزیستی با نهادهای افغانی، «تحمل یک‌دیگر و شروع یک زندگی مانند برادران» می‌باشند.

دابینز گفت که اگر طالبان به مذاکره با حکومت افغانستان موافقت کنند و همزمان جنگ را متوقف سازند، مذاکرات می‌تواند «پیشرفت چشمگیر» باشد، اما اگر آن‌ها به این امر توافق نکنند، تمام تلاش‌ها بی‌ثمر و بی‌نتیجه است.

علاوه بر این، او گفت که تا زمان اجرایی شدن یک توافق احتمالی صلح میان طالبان و حکومت افغانستان، ایالات متحده باید در این کشور حضور داشته باشد.

دابینز افزود: «اگر با شروع مذاکرات میان افغان‌ها ایالات متحده امریکا افغانستان را ترک کند، مذاکرات پایان یافته و جنگ از سر گرفته خواهد شد. اگر ایالات متحده امریکا بعد از یک توافق میان افغان‌ها و پیش از اجرای آن توافق از افغانستان خارج شود، این توافق هیچ گاهی اجرایی نخواهد شد و جنگ دوباره شروع خواهد شد.»

نیکولاس برنس، یک سیاستمدار کارکشته امور خارجی که در زمان جورج دبلیو بوش به عنوان معاون وزیر خارجه کار کرده بود، گفت که ترامپ در تلاش‌های خود در یافتن راهی برای خروج نیروهای امریکایی از افغانستان حق به جانب است، اما او نیز فکر می‌کند که بی‌حوصلگی ترامپ دلیل اصلی در عقب مذاکرات کنونی با طالبان است.

برنس که حالا در مکتب حکومت‌داری هاروارد کنیدی درس می‌دهد، گفت: «من فکر می‌کنم منفعتی در این نهفته است که به آهستگی پیش برویم. ما با اقدامات سریع، واگذاری [امتیازات] بیشتر به طالبان را ریسک می‌کنیم.»

یکی از نگرانی‌های دیگر در ایالات متحده امریکا این است که چگونه می‌توان صحت و سقم وعده طالبان را مبنی بر جلوگیری از استفاده از خاک افغانستان برای حمله علیه ایالات متحده امریکا، بررسی کرد.

گینا هاسپل، رئيس «سی آی ای» روز سه شنبه در یک جلسه استماعیه در سنای ایالات متحده گفت: «اگر یک توافق صلح احتمالی به وجود بیاید، این یک امر حیاتی است که یک سیستم نظارتی قوی وجود داشته باشد و ما در آن صورت هنوز هم این قابلیت را داشته باشیم که در صورت ضرورت برای دفاع از منافع ملی مان اقدام کنیم.»

af/si (AP)