طالبان: اخذ طویانه جواز شرعی ندارد
۱۴۰۱ آذر ۲۵, جمعهدر افغانستان رسم است که خانواده عروس از خانواده داماد مبلغی پول میگیرد که به آن طویانه گفته میشود. مبلغ پیشکش یا طویانه در نواحی مختلف افغانستان فرق دارد و از چند صد هزار تا بیش از یک میلیون افغانی میرسد.
در رهنمود جدید وزارت حج و اوقاف طالبان آمده است که «مهریه حق زن منکوحه است و اخذ طویانه جواز شرعی ندارد.»
در این رهنمود که به اکثریت ملا امامان مساجد ارسال شده، آمده است که زنان همانند مردان دارای حقوقاند و از آن جمله مهریه «تنها حق زن بوده و هیچکسی بدون اجازه، حق تصرف و ملکیت آن را ندارد.»
مرتبط: جوانان غور: تعیین ۳۵۰ هزار افغانی به عنوان طویانه بسیار زیاد است
اخذ طویانههای گزاف یک مانع بزرگ برای ازدواج جوانان بوده است و بسیاری جوانان به این دلیل نمیتوانند سر وقت ازدواج کنند.
سبزه گل، دختر جوانی در ولسوالی انجیل ولایت هرات که سه سال قبل نامزد شده و نامزدش نتوانسته طویانه را پوره کند، به دویچه وله گفت: «من سه سال است که نامزد دارم و پیشکش (طویانه) تعیین شده پنج صد هزار افغانی است. نامزدم یک سال در افغانستان و دو سال در ایران کار کرد اما فقط توانست سه صد هزار افغانی پول آماده سازد. او مجبور است متباقی پول را نیز به هر طریقی که شده فراهم نماید تا بتوانیم عروسی کرده و زندگی جدید را آغاز کنیم.»
وی از این تصمیم وزارت حج و اوقاف طالبان که اخذ طویانه را خلاف ارزشهای دینی و اسلامی عنوان کرده است استقبال نمود و گفت که باید جلو این گونه مصارف گرفته شود.
همچنان امید، یک تن از جوانان ولایت غزنی از غیرشرعی خواندن طویانه استقبال میکند و میگوید: «اخذ طویانههای سنگین از گذشته تا حال مایه نگرانی همه جوانان افغان بوده است و با برداشتن این چالش جوانان راحت میتوانند زندگی مشترک تشکیل بدهند و پول طویانه را برای آینده فررزندان شان مصرف نمایند.»
از سوی دیگر گل احمد سرشار، یک تن از متنفذین قومی در ولایت هرات گفت: «۹۰ درصد جوانان که جهت کاریابی عازم کشورهای همسایه میشوند به منظور تکمیل کردن پول وضع شده طویانه شان است که در مسیر راه و یا حین کارگری قربانی میشوند. اگر ما مسلمان هستیم و به اسلام و قرآن باور داریم، باید از گرفتن طویانه خودداری نموده و مهریه دختر را به خودش اختصاص دهیم.»
مرتبط:
البته در گذشته نیز به اشکال مختلف تلاش شده است که طویانه محدود و یا لغو شود، اما از آنجایی که این مساله در سنتهای اجتماعی ریشه دارد، این تلاشها موفق نبوده اند.
فرهاد احمدیان، آگاه امور اجتماعی در کابل به دویچه وله گفت: «فقر اقتصادی عامل عمده درخواست طویانههای سنگین از سوی فامیل دختر محسوب میگردد. در گذشته هم تلاش زیادی صورت گرفت تا مشکل طویانه رفع شود اما نتیجه نداد... این موضوع جنجالهای بزرگ خانوادگی را در نیز قبال داشته است.»