در مکتوبی که به تازه‌گی از سوی معینیت تعلیمات عمومی وزارت معارف طالبان به ریاست‌های معارف ولایات فرستاده شده، آمده است که این امتحان در روز ۱۶ قوس سال ۱۴۰۱ هجری شمسی، یعنی کمتر از یک هفته دیگر، گرفته خواهد شد. ریاست معارف یکی از ولایت‌ها این مکتوب را در اختیار دویچه وله قرار داده است.

همچنین ریاست معارف لوگر مکتوبی را نشر کرده است که در آن آمده است در این امتحان ارتقاء ۱۴۰ سوال از شاگردان پرسیده می‌شود و آن‌ها سه ساعت وقت دارند تا به سوالات پاسخ بنویسند.

مسئولان ریاست‌های معارف طالبان در ولایت‌های لوگر و هرات تائید کردند که آماده‌گی‌ها به منظور اخذ امتحان از شاگردان اناث صنوف دوازدهم گرفته شده است.

شاهپور عرب، سخنگوی ریاست معارف ولایت لوگر به دویچه وله گفت: «۳۰۰ تن از دخترانی که صنف یازدهم را ختم کرده و صنف دوازدهم شده اند، حالا آماده هستند تا در این امتحان اشتراک کنند و در صورتی که در امتحان کامیاب شوند بعداً خواهند توانست به امتحان کانکور راه یابند.»

همچنان شهاب الدین ثاقب، رئس معارف طالبان در ولایت هرات گفت: «تدابیر لازم برای اخذ امتحان راه یابی در کانکور از شاگردان اناث صنوف دوازدهم در این ولایت اتخاذ شده است.»

او از ارائه جزییات بیشتر خودداری کرد.

سخنگو و مسئولان وزارت معارف طالبان با وجود تماس‌های مکرر دویچه وله حاضر نشدند در این رابطه صحبت کنند.

این در حالی است که از زمان تصرف قدرت توسط طالبان، به جز استثناءهای نادر، مکاتب به روی دختران بالاتر از صنف ششم در سراسر افغانستان مسدود است. معلوم نیست از دخترانی که درس نخوانده اند، چگونه امتحان گرفته می‌شود.

برخی شاگردان صنف دوازدهم هرچند از شنیدن این خبر امیدوار به ادامه آموزش شده اند، اما حیران مانده اند که بدون درس خواندن چگونه می‌توانند امتحان بدهند و آماده کانکور شوند.

فاطمه احمدی، باشنده هرات که امسال باید صنف دوازدهم را تمام می‌کرد اما از مکتب محروم است، گفت: «برای ما که صنف دوازدهم هستیم اندکی این خبر خوشایند است، اما از سوی دیگر یک خبر هولناک است و ما را از آینده می‌ترساند. بدون اینکه چیزی بخوانیم و شامل امتحان راه یابی به کانکور شویم، محرومیت یک ساله از درس ضربه بزرگی بر داشته‌های علمی ما وارد کرده و این شرایط غیرقابل تحمل است.»

لایقه، باشنده ولایت غور که امسال باید صنف دوازدهم را تمام می‌کرد، از طالبان می‌خواهد که به جای این تصمیم، دروازه‌های مکاتب را به روی شاگردان اناث باز کنند و بیشتر از این مانع رشد و پیشرفت دختران نگردند.

او می‌گوید: «خبر اخذ امتحان ارتقاء از صنف دوازدهم برایم خوشحال‌کننده است چون می‌توانم به دانشگاه راه پیدا کنم، اما از سوی دیگر بسیار جگرخون هستم که چگونه می‌توانم سوالات مبهم امتحان را که درسش را هیچ نخوانده ام پاسخ بدهم.»

لینک مرتبط:بی‌سوادی دختران؛محرومیتی که نسل اندرنسل تکرار می‌شود

فعالان فرهنگی می‌گویند که این تصمیم طالبان بیشتر جنبه سمبولیک دارد.

عبدالقهار فرخی، تحلیلگر امور فرهنگی در افغانستان به دویچه وله گفت: «متاسفانه سکته بسیار زیادی در روند آموزش دختران به وجود آمده و دختران مدت زمان زیادی از تعلیم به دور مانده اند.»

او این تصمیم طالبان را زیر سوال می‌برد و می‌گوید: «تا زمانی که کسی درس نخواند، نمی‌تواند از امتحان ارتقاء و کانکور نتیجه خوب بگیرد. پس این تصمیم طالبان نمی‌تواند یک پلان استراتژیک باشد، زیرا طالبان تلاش می‌کنند نشان دهند که آنها مخالف تعلیم و تحصیل دختران نیستند، در حالی که عکس این موضوع است.»

افغانستان یگانه کشور در جهان است که دختران آن اجازه ندارند بالاتر از صنف ششم درس بخوانند.

بازگشایی مکاتب ثانوی به روی دختران یکی از کلیدی‌ترین خواست‌های افغان‌ها و جامعه بین‌المللی از طالبان بوده است. اما مقام‌های طالبان با وجود وعده‌هایی مبهم، هنوز به این خواست پاسخ مثبت نداده اند.

اخیراً سازمان ملل متحد از طالبان خواست تا مکاتب متوسطه و لیسه دخترانه را در سراسر افغانستان باز کنند. این سازمان، ادامه ممنوعیت آموزش برای دختران افغان را "غم انگیز و شرم‌آور" خوانده است.