طالبان توانایی پاسخ دادن به «حملات هوایی پاکستان» را دارند؟
۱۴۰۳ دی ۵, چهارشنبه
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان گفته است که شب چهارشنبه در حملات هوایی پاکستان بر ولسوالی برمل ولایت پکتیکا ۴۶ نفر که بیشتر شان زنان و کودکان اند، کشته شده اند.
هرچند ارتش و حکومت پاکستان به درخواست‌ها در مورد این رویداد پاسخ نداده اند، اما منابع امنیتی این کشور به خبرگزاری‌ها تائید کرده اند که با استفاده از جت‌ها و پهپادها پناهگاه‌های طالبان پاکستانی را در خاک افغانستان هدف قرار داده اند.
در سال جاری، این دومین حمله هوایی پاکستان در داخل خاک افغانستان است.
واکنش‌ها به این حملات
این حملات نه تنها پاسخ تند اداره طالبان را در پی داشت، بلکه شماری از چهره‌های سیاسی و مخالف طالبان نیز از آن شدیداً انتقاد کردند.
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
حامد کرزی، رئیس جمهور پیشین افغانستان، با نشر مطلب کوتاهی در صفحه فیسبوکش این حمله را محکوم کرد و آن را «تجاوز آشکار و نقض حاکمیت افغانستان خواند.»
در این بیانیه کوتاه آمده است: «حامد کرزی، تنش در روابط دو کشور را محصول سیاست‌‌های نادرست پاکستان مبنی بر تقویت افراطیت در منطقه و تلاش برای تضعیف مستمر افغانستان دانسته، رفع تنش را وابسته به بازنگری فوری و جدی در این پالیسی‌ها از سوی آن کشور می‌داند.»
معصوم استانکزی، رئیس امنیت ملی در حکومت پیشین افغانستان نیز این حمله را محکوم کرده و در صفحه ایکس خود نوشته است: «بمباران کورکورانه پاکستان بالای خانه‌های مردم مظلوم خلاف قوانین بین‌المللی و دعوت به گسترش ناامنی و تعمیق بحران است.»
استانکزی نوشته که پاکستان از یک سو نماینده ویژه خود را برای بهبود روابط به کابل فرستاده و از سوی دیگر حمله هوایی انجام داده است.
این حمله هوایی سه شنبه شب پس از آن انجام شد که محمد صادق نماینده ویژه پاکستان «برای تقویت روابط» بین دو کشور همسایه، به کابل سفر کرد و با وزیران خارجه و داخله اداره طالبان گفتگو کرد.
انگشت انتقاد به سمت طالبان
وزارت دفاع اداره طالبان گفته است که این حملات هوایی پاکستان را «بی‌پاسخ» نمی‌گذارد، اما توضیح بیشتر نداده است.
زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه سابق ایالات متحده در امور صلح افغانستان که توافقنامه صلح با طالبان را امضا کرد، گفته که «اگر [گزارش‌ها در مورد این حمله هوایی] درست باشد، طالبان احتمالاَ پاسخ خواهند داد.»
اما با توجه به وضعیت سیاسی اداره طالبان و این که چنین حمله‌ای در گذشته بی‌پاسخ مانده، تحلیلگران تردید دارند که طالبان بتوانند به این حمله «پاسخ» بدهند یا موضوع را به مجامع بین‌المللی بکشانند.
در بیش از سه سال گذشته در مواردی نیروهای این گروه با مرزبانان پاکستانی درگیر شده اند.
محمد حنیف اتمر، وزیر خارجه نظام پیشین افغانستان، در محکومیت این حمله در شبکه اجتماعی ایکس نوشته است: «جای تأسف فراوان است که برای جلوگیری از این حملات وحشیانه، رژیم طالبان هیچ امکانی در اختیار ندارد.»
اتمر گفته است که در سه دهه اخیر، دو بار نیروهای دفاعی و قوای هوایی افغانستان از بین برده شد: «پرسش نسل‌های نو کشور این است که آیا این کار درست بود؟ آیا دلایل و بهانه‌های دیروزی می‌تواند بیچارگی و بی‌دفاعی امروز را توجیه کند؟»
محمد امین فروتن، نویسنده و تحلیلگر امور افغانستان به دویچه وله گفت طالبان «هرگز توانایی دفاع از تمامیت ارضی افغانستان را ندارند.» او افزود که جدا از امکانات تسلیحاتی و فنی، اداره طالبان مشروعیت داخلی ندارد و از سوی هیچ کشوری به رسمیت شناخته نشده است.
دلیل تنش: طالبان پاکستانی
مقام‌های اسلام‌آباد بارها مدعی شده اند که طالبان پاکستانی (تی‌تی‌پی) در خاک افغانستان پناهگاه دارند و از آنجا حملاتی را در داخل پاکستان برنامه‌ریزی کرده و انجام می‌دهند.
اداره طالبان که زمانی میان حکومت پاکستان و طالبان پاکستانی میانجی‌گری می‌کرد، ادعاها در مورد پناهگاه دادن به طالبان پاکستانی را رد کرده است.
تحلیلگران به این باورند که چنین حملاتی مانع حمایت طالبان افغان از طالبان پاکستانی نخواهد شد، زیرا هرچند طالبان افغان و طالبان پاکستانی دو گروه جداگانه اند، اما متحد هم هستند و مشترکات ایدئولوژیک دارند.
هاشم دانش تحلیلگر مسایل سیاسی به دویچه وله گفت اگر طالبان افغان در برابر طالبان پاکستانی اقدام کنند، «در داخل صفوف خود با مخالفت بسیار جدی روبرو می‌شوند.»
عزیز بارز، تحلیل مسایل سیاسی به دویچه وله گفت که مسئول این حمله اداره طالبان در قندهار و کابل است، زیرا «از گروه‌های دهشت‌افگن میزبانی می‌کند.»
مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!
بارز افزود که با وجود این، این اقدام پاکستان توجیهی ندارد: «اگر دلیل حضور مخالفان آن کشور در افغانستان عنوان می‌شود، در ۲۰ سال گذشته پاکستان میزبان طالبان و مخالفان حکومت افغانستان بود.»
فروتن می‌گوید پس از خروج ایالات متحده از افغانستان، طالبان پاکستانی بیشتر تقویت شده و سلاح‌های بیشتر و مدرن‌تر در اختیار دارند. اما او به این باور است که چنین حملاتی نه تنها سبب تضعیف تی‌تی‌پی نمی‌شود، بلکه ناامنی‌ها را در نقاط مرزی دو کشور تشدید خواهد کرد.
زلمی خلیلزاد در صفحه ایکس خود گفته است: «به جای جنگ، دو کشور به توافقی نیاز دارند که مشخص کند هیچکدام اجازه نخواهند داد از تروریسم یا گروه‌های تروریستی برای تهدید امنیت دیگری استفاده شود و به آن پایبند باشند.»