مطیع الحق خالص، مذاکره کننده پیشین طالبان، که ریاست یک هیئت سه نفره را بر عهده دارد، در سالن کنفرانس در باکو پایتخت آذربایجان، که در آن نمایندگان تقریباً ۲۰۰ کشور مذاکرات دو هفته یی را آغاز کرده اند، توجه همه را به خود جلب کرد.

بیست و نهمین کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد (کاپ ۲۹) روز دوشنبه ۱۱ نوامبر ۲۰۲۴ در باکو شروع شد. اداره طالبان، که از سوی هیچ کشوری به رسمیت شناخته نشده است، در گذشته تلاش کرده بود در کنفرانس اقلیمی ملل متحد در مصر و امارات متحده عربی شرکت کند، اما موفق نشده بود.

خالص، رئیس اداره ملی حفاظت از محیط زیست افغانستان، روز دوشنبه به خبرگزاری فرانسه گفت که تیم او از سوی مختار بابایف، وزیر محیط زیست و منابع طبیعی آذربایجان و رئیس کنفرانس جهانی اقلیم (کاپ ۲۹) برای شرکت در این کنفرانس دعوت شده است.

هیئت طالبان به عنوان «مهمان» در کنفرانس باکو حضور دارد و به طور مستقیم در مذاکرات دخیل نیست.

صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!

مطیع الحق خالص، پسر شخصیت شناخته شده جهادی مولوی یونس خالص، از دعوت بابایف و تسهیل دریافت ویزا از سوی حکومت آذربایجان ابراز قدردانی کرد. او از طریق یک مترجم به خبرگزاری فرانسه گفت که تیمش می‌خواهد «این پیام را به جامعه جهانی برساند که تغییرات اقلیمی یک مشکل جهانی است و مرز نمی‌شناسد.»

با توجه به اینکه افغانستان یکی از کشورهای است که به شدت تحت تأثیر گرمایش جهانی قرار دارد، طالبان استدلال کرده اند که انزوای سیاسی آنها نباید مانع حضور شان در گفتگوهای بین المللی پیرامون اقلیم شود. خالص گفته است که شرکت کنندگان نشست کاپ ۲۹ باید کشورهای مانند افغانستان را، که به شدت از اثرات تغییرات اقلیمی آسیب پذیر اند، «در تصمیم‌گیری‌های شان» در نظر بگیرند.

اما رفتار طالبان با زنان در افغانستان می‌تواند در این نشست نیز بحث برانگیز باشد، زیرا در همه کنفرانس‌های اقلیمی، حقوق جنسیتی همواره نقش مهمی دارد.

هارجیت سینگ، یکی از فعالان محیط زیست، به خبرگزاری فرانسه گفت: «مردم افغانستان، به ویژه آسیب پذیرترین افراد، برای بهتر ساختن شرایط زندگی شان و سازگاری با تغییرات اقلیمی، نیاز مبرم به حمایت مالی دارند.»

او افزود: «اما از آنجایی که اداره طالبان به دنبال سهمگیری در روندهای بین المللی است، پس لازم است که آنها (طالبان) حقوق بنیادی جهانی، به ویژه حقوق زنان را در کشور خود احترام و تقویت کنند.»

سنجی واشیست، مدیر شبکه جنبش اقلیمی جنوب آسیا (CANSA) به خبرگزاری فرانسه گفت که اولتر از همه زنان و کودکان «بار اصلی» تغییرات اقلیمی را متحمل می‌شوند. به قول وی، در حالی که طالبان از مذاکرات محروم ساخته شده اند، «جهان نمی‌تواند مردم افغانستان را، که از بحران‌های اقلیمی، نقض گسترده حقوق بشر و فقر شدید رنج می‌برند، رها کند.»

خالص در پاسخ به سؤال خبرگزاری فرانسه در مورد مسئله جنسیتی گفت که عملی ساختن پروژه‌های حفظ اقلیم «به نفع زنان» نیز خواهد بود.

ریاست آذربایجانی کاپ ۲۹ به درخواست برای اظهار نظر در باره دعوت طالبان به این کنفرانس، واکنشی نشان نداد. آذربایجان در فبروری سال روان سفارت خود را در کابل بازگشایی کرد، با آنکه هنوز اداره طالبان را به رسمیت نشناخته است.

کشورهای پیشرفته صنعتی تعهد کرده اند که سالانه ۱۰۰ میلیارد دالر برای حفاظت و سازگاری با اقلیم کمک کنند تا کشورهای در حال توسعه با آن بتوانند در برابر تغییرات فزاینده اقلیمی مقابله کنند و وابستگی خود به سوخت‌های فسیلی را کاهش بدهند.

خالص گفت که «مردم ما در افغانستان نیز باید به چنین منابعی، به عنوان یک حق در برابر تغییرات اقلیمی، دسترسی داشته باشند». او این را «انتظار اصلی» کشورش در کنفرانس جهانی اقلیم ۲۰۲۴ در باکو خواند.

مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!

افغانستان پس از چند دهه جنگ، از فقیرترین کشورهای جهان به شمار می‌رود و به شدت در معرض اثرات ناگوار تغییرات اقلیمی قرار دارد.

ستیفن رودریگز، نماینده بنیاد انکشافی سازمان ملل در افغانستان، در سال ۲۰۲۳ گفته بود که خشکسالی، سیل، تخریب زمین و کاهش محصولات زراعتی، از تهدیدات اصلی در افغانستان به شمار می‌روند.

سیلاب‌های ناگهانی در ماه می امسال در افغانستان، صدها کشته به جا ماند و اراضی وسیع زراعتی را، که بقای زندگی ۸۰ درصد مردم این کشور به آن وابسته است، تخریب کرد.

خالص گفت افغانستان تلاش می‌کند در کنفرانس اقلیمی سال آینده در برازیل به عنوان یک عضو رسمی شرکت داشته باشد: «ما بسیار علاقمند هستیم که به عنوان یک شرکت کننده (اصلی) در کاپ۳۰ در برازیل حضور داشته باشیم.» او افزود: «این حق مردم (افغانستان) است، عدالت اقلیمی برای مردمی که واقعاً در برابر اثرات تغییرات اقلیمی آسیب پذیرترین اند.»

(AFP) / si, af