طبق بیانیه ای که به مناسبت عید قربان به تاریخ چهارم اکتوبر نشر شد، ملیشه های طالبان پاکستانی به گروه های اسلامگرای افراطی که در عراق و سوریه می جنگند، پیشنهاد کمک کرده اند. در این بیانیه ملا فضل الله، رهبر طالبان جنگجویان در خاورمیانه را «برادران مجاهد» نامیده و به آن ها وعده حمایت داده است. به گزارش خبرگزاری آلمان فضل الله گفته است: «مجاهدینی که در عراق و سوریه می جنگند برادران ما هستند و ما به پیروزی هایشان افتخار می کنیم. ما در لحظات شادی و غم آن ها شریک هستیم...ما در این لحظات دشوار با شما هستیم و به شما به هر نحوی که برای ما ممکن است، کمک خواهیم کرد».

طالبان پاکستانی در این بیانیه همچنین به اتحاد میان گروه های مختلف جهادی فراخوانده است. این در حالی است که طالبان پاکستانی درگیر رقابت های داخلی شدید هستند. «دولت اسلامی» که بخش های از کشورهای سوریه و عراق را کنترول می کند، سعی کرده که در آسیای جنوبی نیز نفوذ داشته باشد.

حسن عباس، استاد در دانشگاه دفاع ملی در واشنگتن و نویسنده کتاب «بازگشت طالبان» در مصاحبه با دویچه وله گفت، هنوز نشانه های اندکی از فعالیت «دولت اسلامی» در آسیای جنوبی وجود دارد، اما اگر وضعیت امنیتی در منطقه وخیم تر شود، سازمان «دولت اسلامی» یا دیگر گروه های شبیه به آن سعی خواهند کرد که نفوذشان را در منطقه گسترش دهند.

دویچه وله: جامعه بین المللی تا چه اندازه باید وعده وفاداری طالبان پاکستانی به «دولت اسلامی» را جدی بگیرد؟

حسن عباس: این مساله باید بسیار جدی گرفته شود. طالبان پاکستانی یا تحریک طالبان پاکستان از تزویج ملیشه های پاکستانی و القاعده ایجاد شده است. به این ترتیب ارتباط های منطقه یی و جهانی برای آن ها مساله جدیدی محسوب نمی شود.

چندی است که طالبان پاکستانی به منازعه سوریه راه پیدا کرده اند و این تازه ترین بیانیه محصول ارتباط میان آن ها و دیگر گروه های افراطی پیرامون جنگ سوریه است. معلوم بود که این اتفاق رخ می دهد، اما ما در غرب خود مان را فریب می دادیم.

دویچه وله: آیا نشانه ای از حضور «دولت اسلامی» در آسیای جنوبی و یا تلاش ها برای گسترش نفوذ این سازمان در منطقه وجود دارد؟

حسن عباس: در حال حاضر نشانه های بسیار اندکی از فعالیت مستقیم «دولت اسلامی» در آسیای جنوبی وجود دارد، اما شمار طرفداران این سازمان در آن جا رو به افزایش است. طی چند هفته گذشته ما شاهد تبلیغات «دولت اسلامی» در شهرهای پشاور و کراچی بوده ایم.

اما جدی تر از طالبان پاکستانی، احتمالا گروه های تروریستی فرقه گرا مانند لشکر جنگوی هستند که مفکوره های «دولت اسلامی» را پیش می برند. از آن جمله می توان هدف قرار دادن مسلمانان شیعه مذهب و آن دسته از مسلمانان سنی مذهب را نام برد که به سوی تصوف گرایش دارند.

دویچه وله: طالبان پاکستانی چه امکاناتی برای حمایت از «دولت اسلامی» دارند؟

حسن عباس: آن ها می توانند سربازان ساده در اختیار قرار دهند. چند صد تن از آن ها در حال حاضر در سوریه و عراق به جنگ مشغول هستند. خطرناک تر از آن نفوذ ایدیولوژیکی خواهد بود. در حال حاضر، در حالی که «دولت اسلامی» انزجار بیشتر مسلمانان در آسیای جنوبی را بر می انگیزد، افراط گرایان به شدت خواهان پیشروی این گروه هستند، زیرا آن ها احساس می کنند که دولت اسلامی رویایی شان در حال تحقق یافتن است.

دویچه وله: حکومت پاکستان در برابر «دولت اسلامی» چه موقفی دارد؟

با توجه به این که این روند بسیار تازه است، واکنش به آن تا به حال بسیار کم بوده است. اما از زمان حملات گسترده تروریستی در سال های گذشته ثابت شده که حکومت پاکستان معمولا بسیار به سختی متوجه تهدیدهای امنیتی می شود که در حال ایجاد شدن هستند.

دویچه وله: «دولت اسلامی» چگونه می تواند از رقابت های کنونی میان گروه های مختلف طالبان در افغانستان و پاکستان و خروج نیروهای خارجی از افغانستان تا پایان سال روان میلادی استفاده کند؟

حسن عباس: این وضعیت می تواند یک فرصت طلایی برای «دولت اسلامی» باشد. در حال حاضر، ایمن الظواهری، رهبر کنونی القاعده نمی خواهد طرفدارانش را از دست بدهد و به این دلیل چارچوب ایدیولوژیک اش را تغییر داده و بخش تازه ای از القاعده را در آسیای جنوبی تاسیس کرده است. آن ها از این نگران هستند که «دولت اسلامی» حامیان شان را از چنگ شان دربیاورد.

در صورت وخیم تر شدن اوضاع امنیتی در افغانستان یا بخش هایی از آن، «دولت اسلامی» یا دیگر گروه های شبیه به آن سعی خواهند کرد که نفوذشان را در منطقه گسترش دهند. «دولت اسلامی» احتمالا این وظیفه را به طالبان پاکستانی واگذار خواهد کرد که به دنبال چنین وظیفه ای هستند.

دویچه وله: حکومت های محلی و جامعه بین المللی برای جلوگیری از وقوع چنین اتفاقی چه می توانند بکنند؟

حسن عباس: به این منظور راه های قانونی کوتاه و درازمدت وجود دارد که ما باید به آن فکر کنیم. در کوتاه مدت باید تنفیذکنندگان قانون ملکی و نظامیان برای فهمیدن ذات این تهدید باهم همکاری کنند و همچنین باید به منظور ایجاد آگاهی در کشورهای آسیای جنوبی فعالیت های عمومی انجام شود، به خصوص در پاکستان.

انتقال موفقانه قدرت در افغانستان – که فعلا در حال شکل گرفتن است – از اهمیت برخوردار خواهد بود. در درازمدت، سرمایه گذاری در راه های استراتژیک افراطی زدایی و ایجاد امکانات تحصیلی گسترده ثمربخش خواهد بود.