تحریک طالبان پاکستان (تی تی پی) از زمان تشکیل در سال ۲۰۰۷، به صورت گسترده حملات تروریستی‌اش را در ایالت شمال غربی خیبرپختونخوا، منطقه قبایلی هم‌مرز با افغانستان، شهر بندری کراچی در جنوب و بخش‌هایی از ایالت شرقی پنجاب انجام داده است.

مرتبط:وقوع چند انفجار در مرکز پولیس پاکستان ۱۶ کشته به جا گذاشت

این گروه که مرگ‌بارترین گروه شبه نظامی محلی در پاکستان است، تا همین اواخر از انجام حملات در مناطق عمدتاَ پشتون‌نشین بلوچستان مانند کویته مرکز این ایالت، تا شهرهای چمن و قلعه سیف‌الله در مرز افغانستان و منطقه ژوب در مجاورت ایالت خیبرپختونخوا، خودداری می‌کرد.

اما حالا این مناطق نیز شاهد حملات شبه نظامیان است. کارشناسان و مقامات به دویچه وله گفتند، افزایش این حملات نشان می‌دهد که طالبان پاکستانی استراتژی خود برای منطقه را پس از آن که طالبان در افغانستان در اگست ۲۰۲۱ به قدرت رسیدند، تغییر داده است.

به صفحه اینستاگرام دویچه وله بپیوندید

شهزاده ذوالفقار، خبرنگار مقیم کویته که موضوعات امنیتی را پوشش می‌دهد، به دویچه وله گفت: «سقوط کابل نه تنها توانایی‌های تی تی پی برای انجام حملات تروریستی در کشور را تقویت کرد، بلکه این گروه را تشویق کرد تا ساحه عملیاتی خود را به بلوچستان، که خارج از خاستگاه سنتی آن یعنی خیبرپختونخوا و مناطق قبایلی شمال شرق است، گسترش دهد.»

افزایش حملات تروریستی

مقامات گفتند به تاریخ ۱۱ اپریل نیروهای امنیتی پاکستان به یک مخفیگاه طالبان پاکستانی در کچلاک، منطقه‌ای در حومه شهر کویته حمله کردند که سبب تیراندازی شد و در آن چهار افسر و یک فرمانده شورشیان کشته شدند.

چند روز قبل از آن طالبان پاکستانی به تاریخ ۹ اپریل مسئولیت حمله بر تیم پولیس در منطقه کچلاک را به عهده گرفتند که در آن دو پولیس کشته شدند. این گروه به تاریخ ۴ اپریل گفت که اعضای آن با تفنگ‌های لایزری بر یک پوسته پولیس در کچلاک حمله کردند که در نتیجه یک افسر را کشتند و دو تن دیگر را زخمی کردند.

«تی تی پی» که بسیاری فرماندهان و اعضای آن پشتون هستند ادعا کرده است که در سه ماه اول امسال پنج حمله را در کویته، دو حمله بر منطقه پشین و یک حمله بر منطقه قلعه عبدالله از مربوطات بلوچستان انجام داده است. 

این گروه همچنین ادعا کرده که در سال گذشته ۱۲ حمله را در مناطق پشتون‌نشین بلوچستان انجام داده است. در حالی که در چهار ماه از می تا سپتمبر با میانجیگری طالبان افغانستان یک توافق آتش‌بس میان «تی تی پی» و اسلام آباد اجرایی شده بود.

مرتبط: پاکستان عملیات علیه جنگجویان اسلامگرا را آغاز می کند

به تاریخ ۲۸ نوامبر ۲۰۲۲، دو روز پس از آن که «تی تی پی» به آتش‌بس با حکومت پاکستان به صورت یک طرفه پایان داد، اعضای این گروه در کویته یک حمله انتحاری را بر ماموران پولیس که تیم واکسین را همراهی می‌کردند، انجام داد که در آن چهار نفر کشته شدند و بیش از ۳۰ تن دیگر زخم برداشتند.

نشریه‌های داخلی طالبان پاکستانی بیانگر این است که این گروه اخیراً یک بخش سازمانی جداگانه‌ای را زیر عنوان «ایالت ژوب» برای مناطق پشتون‌نشین بلوچستان ایجاد کرده است.

پناهگاهی برای رهبران طالبان

پس از حمله نظامی ایالات متحده به افغانستان در سال ۲۰۲۱، چندین رهبر ارشد طالبان از این کشور فرار کردند و هیئت رهبری خود را در تبعید تشکیل دادند که «شورای کویته» نام داشت. با این هم، مقامات پاکستانی همواره حضور رهبران طالبان در کویته و اطراف آن را انکار می‌کردند.

زمانی که طالبان در افغانستان به قدرت برگشتند، تقریباً همه رهبران این گروه به کابل بازگشتند تا مسئولیت خود در حکومت جدید را ایفا کنند.

قاری سید جبار‌، مدرس مدرسه در کچلاک که با شبکه‌های طالبان در منطقه آشنایی دارد، به دویچه وله گفت: «در نتیجه رهنمود واضح رهبری طالبان [افغان] که با خانواده‌های شان در کویته زندگی می‌کردند و مدرسه‌ها، مساجد و مراکز کنترول و فرماندهی شان را داشتند، طالبان پاکستانی در امنیت این منطقه مزاحمت ایجاد نمی‌کردند.»

جبار افزود: «اما حالا که رهبران طالبان به افغانستان باز گشته اند، تی تی پی این منطقه را به میدان جدید جنگ علیه حکومت پاکستان تبدیل کرده است.»

مرتبط: مهاجم انتحاری سه سرباز پاکستانی را کشت

در کچلاک، جایی که تی تی پی اخیراً چندین حمله انجام داده است، ملا هبت‌الله آخندزاده رهبر مذهبی طالبان افغان بیش از ۱۰ سال در یک مدرسه دینی تدریس می‌کرد. برادر جوان‌تر آخندزاده در آگست ۲۰۱۹ در انفجار بمب در یک مسجد کشته شد. به همین ترتیب، براساس گزارش‌ها عبدالحکیم اسحاق‌زی رئیس محکمه طالبان نیز مدرسه‌ای را در کویته اداره می‌کرد.

گسترش فعالیت تحریک طالبان پاکستان

کارشناسان می‌گویند با وجودی که بلوچستان از سال ۲۰۰۴ تاکنون از شورش جدایی‌طلبان متاثر بوده، اما نفوذ اخیر تحریک طالبان پاکستان وضعیت شکننده امنیتی این منطقه را بیشتر تهدید می‌کند.

اسلام‌آباد و پیکینگ قبلاً در مورد امنیت کوریدور اقتصادی چند میلیارد دالری چین – پاکستان (سی پی ای سی) در مناطق مختلف این کشور به خصوص بلوچستان ابراز نگرانی کرده اند.

صفحه یوتیوب دویچه وله دری

کارشناسان به این باورند که تی تی پی تلاش دارد تا فعالیت‌های خود را فراتر از جامعه قومی پشتون گسترش دهد و تلاش می‌کنند جدایی طلبان بلوچ و سایر گروه‌ها را وادار به پیروی از خود کند.

مرتبط: وزیران خارجه چین، پاکستان و طالبان در اسلام آباد دیدار می‌کند

تی تی پی به تاریخ ۱۲ اپریل ادعا کرد که دو گروه شبه‌نظامی در کویته بلوچستان و منطقه قلات به صفوف این گروه پیوسته اند.

تمیم باحث، کارشناس مستقل که بر موضوعات امنیتی افغانستان و پاکستان تمرکز دارد، می‌گوید: «اگر این روند ادامه یابد و تی تی پی قادر شود نفوذش را در میان جدایی‌طلبان بلوچ گسترش دهد، توانایی عملیاتی این گروه به صورت قابل‌توجه افزایش می‌یابد و شکست نظامی آن را دشوارتر می‌کند.»

مدیحه افضل، پژوهشگر موسسه بروکینگز که بر پاکستان متمرکز است، گفت: «تهدید تی تی پی برای پاکستان قابل توجه و در حال افزایش است.»

او به دویچه وله گفت: «تحریک طالبان پاکستان با تسلط طالبان بر افغانستان و عملکرد متزلزل دولت پاکستان در قبال این گروه در سال‌های اخیر، جسورتر شده است. پاکستان بارها تلاش کرده تا با این گروه مذاکره کند؛ این مذاکرات همواره شکست می‌خورد زیرا این گروه با موجودیت دولت پاکستان و قانون اساسی مخالف است.»