وزارت شهدا و معلولین از زمان حکومت پیشین افغانستان به افراد دارای معلولیت و یتیمان ماهانه معاش پرداخت می‌کرد.

اما وزارت شهدا و معلولین حکومت طالبان بیشتر از ده هزار فورم و کارت افراد دارای معلولیت و یتیمان را که در حکوت پیشین ثبت شده و به صورت منظم از این وزارت معاش دریافت می‌کردند، لغو کرده است.

فیصل خاموش، سخنگوی این وزارت به دویچه وله گفت که این ده هزار تن در ۳۴ ولایت افغانستان شناسایی شده اند که به گفته او اکثر این افراد «خیالی» اند، یعنی نام شان در لیست هست اما خود افراد وجود ندارند. 

او گفت: «ما دیتابیس قبلی را لغو کردیم و سر از نو ثبت نام افراد دارای معلولیت و یتیمان را شروع کردیم و به آنان فورمه توزیع شده است. ما حدود ده هزار فورمه یتیمان و معلولین که در حکومت پیشین ثبت شده بود را لغو اعلا کردیم. اکثریت آنان وجود نداشتند و خیالی بودند.»

خاموش همچنان از تغییر پالیسی وزارت شهدا و معلولین یادآوری نمود و گفت که در حکومت قبلی تنها به خانواده‌های افرادی که در جنگ کشته و یا معلول می‌شدند حقوق پرداخت می‌شد اما حکومت طالبان هر خانواده‌ای را که به هر دلیلی سرپرست خود را از دست داده باشد، و هر فرد دارای معلولیت را که قادر به انجام کار نباشد، مستحق دریافت حقوق می‌داند.

در پی سال‌ها جنگ و ناامنی در افغانستان، خانواده‌های زیادی بی‌سرپرست شده و هزاران تن دچار معلولیت گردیده اند. 

بیشتر بخوانید:زندگی اسفبار اشخاص دارای معلولیت در افغانستان

منگل، رئیس یکی از شوراهای معلولین در کابل به دویچه وله گفت که در گذشته بسیاری افراد براساس معامله و فساد، به نام افراد دارای معلولیت و یتیم کارت معاش دریافت کرده بودند. 

او به دویچه وله گفت: «هر کسی به نام یتیم و معلول شورا ایجاد کرده بودند و به نام یتیم و معیوب کارت توزیع می‌کردند. اکثر مسئولین در این فساد دست داشتند. به شکل خیالی به اقارب و دوستان خود با استفاده از اسناد جعلی، کارت‌های یتیمی و معلولیت توزیع کرده بودند و معاش می‌گرفتند.»‌

اما شماری از خانواده‌ها می‌گویند که مقام‌های طالبان خانواده‌ها و افراد مورد نظر خود را در لیست افراد داری معلولیت و یتیمان اولویت داده اند و خانواده‌های کسانی را که در حمایت از دولت پیشین کشته شده بودند، توجهی نمی‌کنند. 

یک باشنده ولسوالی اسماعیل‌خیل ولایت خوست به شرط ذکر نشدن نامش به دویچه وله گفت که برادرش در صفوف اردوی ملی حکومت پیشین کشته شده بود، اما خانواده‌اش در فهرست وزارت شهدا و معلولین ثبت نشده است.

او گفت: «چند سال قبل برادرم در اردوی ملی کشته شد و چند کودک خرد سال از او به جا مانده اند. وقتی که آنجا [اداره شهدا و معلولین] بروی، طالبان فقط خانواده‌های خود را ثبت می‌کنند و همراه یتیمان نیروهای حکومت پیشین مثل خارجی برخورد می‌کنند. ما درخواست دادیم اما تاهنوز ثبت نکرده اند.»

بشتر بخوانید: اشخاص دارای معلولیت: به امکانات تعلیمی و تحصیلی دسترسی نداریم

شماری از افراد دارای معلولیت و معیوبیت نیز می‌گویند ثبت نام در اداره طالبان شفاف نیست. آنان می‌گویند که تنها کار کسانی به پیش برده می‌شود که طالب یا مورد نظر طالب باشند.

گل بهادر، باشنده کابل می‌گوید که پدرش از یک چشم نابینا و چند انگشت دست‌اش قطع است. به گفته او پدرش سال‌ها با کارت معیوبین حقوق دریافت می‌کرد، اما حالا حقوق او قطع شده است.

گل بهادر به دویچه وله گفت: «پدرم کار نمی‌تواند. ما با حقوق معیوبیت و مقدار پولی که ما از کارگری در شهر به دست می‌آوردیم، زندگی خود را سپری می‌کردیم. اما حالا کارت پدرم به پایان رسیده است و اداره شهدا و معلولین ثبت نکرده است. حالا کار و روزگار نیست. شب و روز به امید خدا نشسته ایم.»

اما سخنگوی وزارت شهدا و معلولین این انتقادها را رد کرد: «معلولینی که جدیداً ثبت و راجستر شده اند، به ۱۳۵ هزار تن رسیده است. در میان آن‌ها معلولین نظامی حکومت پیشین، اردوی ملی، پولیس ملی، معلولین قطعه خاص، معلولین ملکی و معلولین خود امارت اسلامی شامل اند. هر نوع یتیم و هر نوع معلول را ما ثبت کردیم.»اعتراض معلولین؛ بی‌توجهی دولت به 800 هزارمعلول‏