انتقاد از طالبان به دلیل جلوگیری از برگزاری کنفرانس خبری
۱۴۰۰ بهمن ۷, پنجشنبه
سازمان عفو بین‌الملل و نمایندگی ملل متحد در افغانستان از لغو نشست خبری فدراسیون ملی ژورنالیستان افغانستان توسط طالبان انتقاد کردند. خبرنگاران در افغانستان تحت حاکمیت طالبان با دشواری‌های زیادی مواجه اند.
عکس از آرشیف: نیروهای طالبان مانع خبرنگاران برای پوشش یک مظاهره شدندعکس: Bulent Kilic/AFP/Getty Images
اعلانات بازرگانی
طالبان نشست خبری اتحادیه ملی ژورنالیستان افغانستان را که قرار بود روز چهار شنبه، هفتم دلو، در کابل دایر شود، لغو کردند و این اقدام طالبان با واکنش‌های سازمان عفو بین الملل و دفتر هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) مواجه شد.
سازمان عفو‌بین‌الملل امروز با نشر یک پیام توییتری نوشته است که رسانه‌ها نقش اساسی در اطلاع‌رسانی به جهان در مورد وضعیت افغانستان دارند و کارکنان رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران در افغانستان باید آزادانه کار کنند و از آنها محافظت شود. این سازمان گفته است که محدودیت در دسترسی به معلومات و فشار آوردن بر رسانه‌های آزاد «حمله آشکار» به آزادی بیان است.
هیئت معاونت ملل متحد در افغانستان (یوناما) نیز گفته است که ممانعت از برگزاری کنفرانس خبری «محدودیت آزاردهنده» برای آزادی بیان است.
فدراسیون ملی ژورنالیستان افغانستان نیز با نشر اعلامیه‌ای گفته است که طالبان در نشست‌های بین المللی می‌گویند به آزادی بیان تعهد دارند، اما این گروه در داخل افغانستان برخورد متفاوت با رسانه‌ها و آزادی بیان دارند که این نگران کننده است.
آیا زنان خبرنگار در افغانستان می‌توانند آزادانه کار کنند؟
03:00
This browser does not support the video element.
مسرور لطفی، سخنگوی فدراسیون ملی ژورنالیستان افغانستان به دویچه وله گفت: «ما تمام آمادگی را برای برگزاری نشست خبری در مورد وضعیت خبرنگاران و رسانه‌ها گرفته بودیم و طالبان به هر یک از مسئولین این نهاد تماس گرفتند و خواهان لغو برنامه خبری شدند، اما ما نشست را لغو نکردیم تا این که در مکان برگزاری نشست حاضر شدیم و با خشونت طالبان مواجه شدیم.»
لطفی می‌گوید که خودش توسط طالبان مورد خشونت قرار گرفته است و افراد طالبان او و دو تن از همکاران‌اش را چند ساعت به گروگان گرفتند و بعد از لغو برنامه آنها را رها کردند.
بلال کریمی، معاون سخنگوی طالبان جلوگیری از برگزاری این نشست خبری را انکار کرد.
خبرنگاران در افغانستان تحت شرایط سختی قرار دارند و همواره در جریان پوشش خبری اعتراض‌های ضد طالبان مورد بدرفتاری، بازداشت و حتی شکنجه قرار گرفته اند.
بصیر عبادی، خبرنگار در کابل می‌گوید: «طالبان به خبرنگاران پاسخنگو نیستند و از شریک ساختن اطلاعات خودداری می‌کنند و این گروه تلاش می‌کند که از فعالیت آزاد رسانه‌ها جلوگیری کند و مانع نشست‌های خبری فعالان جامعه مدنی و رسانه‌ها گردند.»
رحمت الله سخاورز یکی دیگر از خبرنگاران در کابل می‌گوید ادعای طالبان در مورد احترام به آزادی رسانه‌ها با واقعیت‌ها همخوانی ندارد: «هرچند طالبان وضع محدودیت بالای رسانه‌ها و خبرنگاران را رد می‌کنند و در همه ادارات سخنگو مقرر کرده اند، اما در عمل تمام سخنگویان این گروه به خبرنگاران و رسانه‌ها پاسخنگو نیستند.»
بلال کریمی، معاون سخنگوی طالبان، اعمال فشار و جلوگیری از فعالیت خبرنگاران و رسانه‌ها را رد می‌کند و می‌گوید: «تعدادی از رسانه‌ها در ماه‌های اخیر دروازه‌های خود را بسته کرده اند. عوامل مسدود شدن دروازه‌های رسانه‌ها، خشک شدن منابع خارجی آنها می‌باشد نه محدودیت طالبان.»
سهیلا عرفانی، استاد دانشگاه می‌گوید که طالبان باید در سیاست خود در قبال رسانه‌ها تغییر بیاورند، چون در عصر کنونی حتی با سرکوب خبرنگاران نمی‌توانند مانع نشر حقایق شوند.
عرفانی گفت: «طالبان که می‌خواهند حکومت کنند و بر رسانه‌های سنتی اعمال محدودیت می‌کنند، رسانه‌های اجتماعی را چه کار می‌کنند؟ این گروه نمی‌تواند رسانه‌های اجتماعی را محدود سازد.»
آمار سازمان‌های رسانه‌ای نشان می‌دهد که پس از به قدرت رسیدن طالبان حدود ۵۰ درصد رسانه‌ها تعطیل شده اند و بیشتر از ۶۰ درصد خبرنگاران نیز شغل خود را از دست داده اند.
تصویر: وضع نگران کننده آزادی رسانه ها در جهان
سازمان گزارشگران بدون مرز، گزارش سالانه اش را در مورد آزادی رسانه ها در جهان نشر کرده که نگران کننده است. در این میان افغانستان هنوز هم در رده 120 جدول آزادی رسانه های جهان قرار دارد و کشوری خطرناک برای خبرنگاری است.
عکس: DW/H. Sirat
افغانستان
براساس گزارش سالانه سازمان گزارشگران بدون مرز، افغانستان در سال 2016 در جایگاه 120 فهرست آزادی رسانه ها در جهان باقی مانده است. این کشور هنوز هم از جمله خطرناک ترین کشورهای جهان برای خبرنگاران است. حمله به رسانه ها و خبرنگاران بیشتر شده است. شورشیان،دولت و قدرتمندان برای آزادی بیان تهدید هستند. امتیاز این کشور از 37.75 در سال گذشته به 37.44 رسیده است.
عکس: DW/H. Sirat
پاکستان
پاکستان در میان 180 کشور جهان رده 147 را در آزادی رسانه ها دارد. امتیاز این کشور 48.52 است. نفوذ گروه های دینی، سازمان های استخباراتی دولت ها و اعمال نفوذ سیاستمداران در کشورهای جهان یکی از دلایل بدتر شدن وضع آزادی بیان است که گزارشگران بدون مرز به آن اشاره می کند.
عکس: picture-alliance/dpa/R. Kahn
تاجیکستان
تاجیکستان در رده بندی ازادی بیان 34 امتیاز از دست داده و به جایگاه 150 فهرست لغزیده است. گزارشگران بدون مرز نوسته: «مبارزه ضد تروریستی و ادعای تلاش برای ثبات کشور توجیهی در ایجاد جو خفقان برای رسانه‌های مستقل و بستن دهان مخالفان است». رئیس جمهور تاجیکستان به صورت گسترده در نقض ازادی رسانه ها متهم شده است. امتیاز این کشور از 36.19 به 50.34 رسیده است.
عکس: Galim Faskchutdinov
ازبکستان
این کشور همسایه افغانستان در فهرست جهانی آزادی رسانه ها با 61.15 امتیاز رتبه 166 را دارد. این کشور هم از الگوی سرکوبگرایانه و سانسور دولتی روسیه استفاده می کند. ازبکستان از جمله کشورهای خطرناک برای کار رسانه ای محسوب می شود. پس از انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته به صورت گسترده سانسور رسانه ها در این کشور افزایش یافته است.
عکس: AFP/Getty Images
ایران
ایران در رده 169 جدول جهانی آزادی رسانه ها قرار دارد. گزارشگران بدون مرز نوشته: «جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهای سرگوبگر آزادی اطلاع‌رسانی است. در این کشور رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران قربانی جنگ قدرت در راس هرم حکومت هستند». از آغاز دوره ریاست جمهوری حسن روحانی 50 روزنامه نگار و وب نگار بازداشت شده اند. 34 خبرنگار هنوز زندانی اند. امتیاز این کشور از 72.32 در سال گذشته به 66.52 رسیده است.
عکس: Imago
چین
چین در میان 180 کشور جهان رتبه 176 را با 80.96 امتیاز گرفته است. حزب حاکم کمونیستی سرکوب رسانه ها را افزایش داده است. خبرنگاران با تهدید ربوده شدن، اعتراف اجباری و شکنجه روبرو هستند. گزارشگران بدون مرز نوشته که رئیس جمهور چین در بازدید از رسانه ها، دیدگاه اقتدارگرایانه ای ارائه کرده و گفت: «رسانه‌ها باید حزب را دوست داشته باشند، از آن حمایت کنند و کاملاً با فکر و سیاست و رهبران آن همسان شوند».
عکس: picture alliance/ZUMA Press/M. Zhancheng
ترکمنستان
ترکمنستان قبل از کوریای شمالی با رتیه 179، قرار دارد. ترکمنستان با رتبه 178 سومین کشور جهان است که سانسور رسانه ها در آن جریان دارد. امتیاز این کشور 83.44 می باشد. گزارشگران بدون مرز نوشته: «در میان کشورهای شوروی سابق و آسیای مرکزی، وضعیت آزادی رسانه‌ها همچنان فاجعه‌بار است. نزدیک به دو سوم این کشورها در مرز و یا پس از رده 150 قرار گرفته‌اند و میانگین امتیاز‌های بدست آمده‌شان هر سال بدتر می‌شود».
عکس: Stringer/AFP/Getty Images
روسیه
روسیه در فهرست جهانی آزادی رسانه ها در میان 180 کشور رتبه 148 را دارد و امتیازش 49.3 مباشد. این کشور از سال گذشته چهار رتبه در جدول صعود کرده، اما گزارشگران بدون مرز آن را به خاطر وضعیت الگو گرفته شده در کشورهای آسیای میانه رشد محسوب نکرده و نوشته است: «روسیه نقش الگوی منطقه‌ای خود را حفظ کرده است هر چند که متاسفانه الگویی منفی است. این حرکت به جلوی سرکوبگرانه تنها تنش بیشتری را تغدیه می‌کند».
عکس: picture-alliance/dpa
آسیا
در گزارش سالانه گزارشگران بدون مرز در سال 2016 آمده است: «شماری زیادی از کشورهای آسیا و اقیانوسته در عرصه آزادی رسانه‌ها، پس‌رفتی نمایان و یا دست‌کم ایستایی داشته‌اند». کوریای شمالی در آسیا کشوری می باشد که قبل از اریتریا در جدول قرار دارد و رده 179 را با 83.76 امتیاز منفی دارا می باشد. گزارشگران بدون مرز از سال 2002 وضعیت آزادی بیان را بررسی می کند. امتیازات همه کشورها منفی می باشند.
عکس: Reuters/K. Hong-Ji
اروپا
گزارش تازه سازمان گزارشگران بدون مرز تصویر مثبتی از وضع رسانه ها در اروپا را نشان نمی دهد. این سازمان نوشته: «رده‌بندی جهانی آزادی مطبوعات 2016 تأیید گرایش فرو افتادن الگوی اروپایی در این سال است». بلغاریا با منفی شدن هفت امتیازش در رده 113 جدول جهانی آزادی بیان است و اخرین کشور اروپایی در این فهرست است. آلمان در مقام 16 و فتلاند در مقام اول جدول جهانی است.
عکس: Getty Images/AFP/P. Lopez
امریکا
وضعیت آزادی اطلاع رسانی در آمریکا بدتر شده است. گزارشگران بدون مرز علت اصلی آن را "تنش سیاسی فزاینده، در بسیاری از کشورهای این قاره" می خواند که "با رکود افتصادی، ناباوری به آینده و تبارگراییی" تغذیه می شود. در این قاره ونزولا با رتبه 139 در جدول و امتیاز 44.77 آخرین کشور قاره امریکا است که وضعیت بد آزادی رسانه ها را دارد.
عکس: Reuters/N. Doce
استرالیا
استرالیا با 17.84 امتیاز در رده 25 جدول آزادی رسانه های جهان قرار دارد. در این قاره رسانه های چاپی وضع خوبی ندارند. دو شرکت رسانه ای 85 درصد فروش روزنامه ها را دارند. کنترول رسانه ها از سوی سرمایه داران و شرکت های خصوصی و اعمال نفوذ برآنان برای منافع شخصی یکی از مشکلات فراروی آزادی بیان و سانسور در رسانه ها در سال 2016 خوانده شده است.
عکس: picture-alliance/dpa/J. Carrett
افریقا
گزارشگران بدون مرز وضعیت رسانه ها را در افریقا رو به وخامت خوانده و از خشونت فزاینده علیه آزادی رسانه ها سخن زده است. بدترین وضعیت در سودان جنوبی خوانده شده که 15 رتبه اش را در جدول از دست داده و به رده 140 سقوط کرده است. دیکتاتوری اریتریا در این قاره با داشتن رده 180 جدول، آخرین کشور در جدول آزادی بیان و رسانه ها در جهان است. این کشور 83.92 امیتاز دارد.
