مقامات تاجیکستان از بازداشت یک فرمانده ارشد مخالفان حکومت این کشور در منطقه گورنو بدخشان خبر داده اند. این منطقه هم مرز با افغانستان و چین از مدت ها به این سو دچار منازعه است. ارتش تاجیکستان به تازگی آنجا عملیات کرد.

ارتش تاجیکستان در هفته های اخیر به منطقه ناآرام گورنو بدخشان اعزام شده و عملیات گسترده ای را علیه مخالفان مسلح دولت امام علی رحمان راه اندازی کرده است.

آژانس اطلاعاتی دولت تاجیکستان یا "خاور" ناوقت روز شنبه گزارش داده که در این عملیات ویژه، سه تن از افراد ارشد شورشیان بازداشت شده اند. طالب آیومبیکوف، فرمانده سابق جنگ داخلی نیز در جمع آنان می باشد.

در جریان درگیری های اخیر در منطقه خودمختار گورنو بدخشان حداقل ۱۴ نفر کشته و تعداد زیادی زخمی، بازداشت و زندانی شده اند. این آژانس به نقل از یک نهاد دولتی که مسئولیت تامین امنیت در این منطقه را دارد، از این سه مرد بازداشت شده به عنوان "رهبران یک گروه جنایتکار سازمان یافته" یاد کرده است.

منطقه خودمختار گورنو بدخشان در مرز با ولایت بدخشان افغانستان معمولاً با نام اختصاری "گابو" شناخته می شود که به دوران شوروی سابق برمی گردد. از زمان پایان جنگ داخلی پنج ساله در تاجیکستان در دهه ۱۹۹۰، این منطقه هرازگاهی شاهد شورگری جدایی طلبان و مخالفان مسلح دولت بوده است.

آیومبیکوف در آن زمان رهبری جنگ را به دوش داشت؛ جنگی که با پادرمیانی روسیه آرام گردید. به عنوان بخشی از توافقنامه صلح، طالب آیومبیکوف با سایر "جنگسالاران" در دولت ادغام شدند.

اما آژانس اطلاعاتی دولت تاجیکستان گفته که آیومبیکوف و دو بازداشت شده دیگر، در جنایاتی از جمله قتل و قاچاق مواد مخدر "دست داشته اند." این آژانس جزئیات بیشتری در این زمینه ارائه نکرده است.

حکومت تاجیکستان در ماه می بزرگترین عملیات نظامی خود در یک دهه اخیر را در گابو راه اندازی کرد. این عملیات پس از آغاز اعتراضات و تنش‌ها بین مردم محلی و بوروکرات‌ های منصوب از جانب دولت مرکزی راه اندازی شد.

ناظران به آمار رسمی کشته شدگان این عملیات دسترسی ندارند؛ چون حکومت تاجیکستان دسترسی به اطلاعات را به شدت محدود کرده است.

درگیری بین نیروهای محلی وفادار به آیومبیکوف و نیروهای دولتی در سال ۲۰۱۲ ده ها کشته بر جای گذاشت؛ جنگی که بزرگترین درگیری از زمان پایان جنگ داخلی در آنجا بود. دلیل درگیری اتهام دولت به آیومبیکوف مبنی بر قتل یک مقام اطلاعاتی بود.

آیومبیکوف همواره اتهامات علیه خودش را رد کرده و هرگز به خاطر ارتکاب جرم محاکمه نشد؛ چراکه به نظر می رسید آتش بس مخالفان مسلح با دولت شکننده خواهد شد.

پولیس تاجیکستان ماه گذشته اعلام کرد که یکی دیگر از مخالفان دولت به نام محمد باقر محمدباقروف "در نتیجه درگیری های داخلی گروه های جنایتکار" کشته شده است؛ موضوعی که باعث نگرانی از تشدید تنش ها در گابو شده است. اما یک کانال تلگرامی محبوب، که اخبار منطقه گابو را پوشش می دهد، گفته که محمد باقروف توسط نیروهای امنیتی کشته شده است.

 

گورنو بدخشان یا گابو از نظر قومی و مذهبی با سایر مناطق تاجیکستان متمایز است. این منطقه حدود نیمی از قلمرو این کشور آسیای مرکزی با اکثریت مسلمان را تشکیل می دهد، اما کمی بیش از دو درصد از جمعیت ۹.۵ میلیون نفری آن را در خود دارد.