سالانه هزاران فیل به خاطر عاج شان توسط شکارچی ها کشته می شوند. تجارت عاج فیل یکی از موضوعات مهم کنفرانس جهانی حفاظت از حیوانات و نباتات است که در شهر یوهانسبورگ افریقای جنوبی برگزار شده است.
عکس: picture-alliance/dpa/J.Feuerer
اعلانات بازرگانی
به اساس تخمین ها در عصر استعمار در قارۀ افریقا حدود ۲۰ میلیون فیل زندگی می کردند. این رقم در سال ۱۹۷۹ به ۱،۳ میلیون فیل کاهش یافته بود. به اساس آخرین آمار، امروزه تنها تقریباً ۳۵۲ هزار فیل در ۱۸ کشور افریقایی باقی مانده اند. در آسیا حدود ۵۰۰۰ فیل هندی تخمین زده می شود.
شکار این حیوان پوست کلفت جمعیت آن را بین سال های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۴ میلادی به یک سوم کاهش داده است.
عاج فیل به ویژه در کشورهای آسیایی، در قدم نخست چین، مثل گذشته به عنوان یک شی اشرافی محبوبیت دارد. به قول سازمان حفاظت از طبیعت "پرو وایلد لایف"، در چین و ویتنام هر کیلوگرام عاج فیل معادل تقریباً ۱۰۰۰ یورو خرید و فروش می شود.
کشورهای جداگانه، مانند کینیا، دریافته اند که فیل های زنده با ارزش تر از فیل های مرده اند. این کشور افریقایی در حفاظت نسل فیل ها می کوشد، زیرا این حیوانات، به خاطر علاقمندی سیاحان، یک منبع پولی نیز به شمار می روند. طور مثال کینیا در سال گذشته حدود ۲ میلیارد یورو از بابت توریزم و جهانگردی به دست آورد.
تجارت جهانی عاج فیل در مجموع از ۲۷ سال به این طرف منع شده است. با آنهم کشورهای زیمبابوی و نامیبیا شکار رسمی فیل را تقاضا می کنند و می خواهند ذخایر عاج فیل خود را به فروش برسانند. شمار زیادی از کشورهای دیگر افریقایی و کشورهای دیگر جهان، به شمول آلمان، با این فروش مخالفت کرده اند.
در کنفرانس جهانی حفظ انواع حیوانات و نباتات، که از تاریخ ۲۴ سپتمبر آغاز شده و تا ۵ اکتوبر امسال در شهر پر جمعیت یوهانسبورگ در افریقای جنوبی ادامه می یابد، در مورد حفاظت نسل حیوانات دیگری نیز بحث می شود که با خطر انقراض روبرویند.
جلوگیری از انقراض نسل فیل ها
شمار فیل ها در دهه اخیر تا 60 درصد کاهش یافته است. دلیل آن نابودی محل زیست و شکار آنها است. روزانه حدود 100 فیل افریقایی به خاطر عاج و گوشت کشته می شوند.
عکس: picture-alliance/R. Harding
خطر نابودی نسل فیل
یک قرن پیش، ده میلیون فیل در افریقا وجود داشت اما امروز فقط حدود 450 هزار تا 700 هزار فیل در جنگل های افریقا و میان 35 هزار تا40 هزار فیل در جنگل های آسیا وجود دارند. نسل این حیوان تنها در دهه های اخیر تا 62 در صد کاهش یافته است. حامیان محیط زیست هراس دارند که در ده سال آینده، نوع این حیوان ممکن است کلا نابود شود.
عکس: picture-alliance/R. Harding
کشتن برای عاج فیل
روزانه حدود 100 فیل افریقایی به دلیل عاج کشته می شوند. عاج این فیل ها بعداً غالباً در بازارهای آسیایی فروخته می شود. در پنج سال اخیر تقاضا برای عاجل فیل افزایش یافته است. در ماه جولای، مامورین در میدان هوایی زوریخ، 262 کیلوگرام عاج فیل را از مسافرین چینایی مصادره کردند.
عکس: Reuters/R. Sprich
تمویل سازمان تروریستی از راه قاچاق عاج فیل
براساس تخمینات، قاچاق عاج فیل در جمله سومین تجارت های غیرقانونی بعد از تجارت انسان و مواد مخدر قرار دارد و این مساله باعث ایجاد منازعه های زیادی در تمام قاره افریقا می شود. به طور مثال گروه های تروریستی الشباب، سربازان مقاومت خدا و بوکو حرام، از راه تجارت عاج فیل به اسلحه دست می یابند: یک پوند عاج فیل در بازار سیاه چینایی تقریباً 900 یورو بها دارد.
عکس: picture-alliance/AP Photo/African Parks
ضرورت آموختن ارزش فیل ها برای طبیعت
باوجود ممنوعیت تجارت عاج فیل، بازهم شمار زیادی فیل کشته می شوند. سازمان های حمایت از محیط زیست حیوانات می گویند که در این زمینه روشنگری بیشتر مهم است. زیرا باید به مردم آموخت که فیل ها برای اکوسیستم افریقا اهمیت حیاتی دارد.
عکس: picture-alliance/dpa-Zentralbild
نابودی محل زیست فیل ها
در کنار شکار، فیل ها با خطر فزاینده نابودی محل های زیست خود نیز مواجه هستند. جمعیت در افریقا بعد از آغاز قرن جدید چهار برابر افزایش یافته است، این به معنایی کاهش محل های زیست فیل ها نیز است. جنگ ها قطع می شوند و مزارع و مکان های زیست حیوانات تغییر می یابند.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Gambarini
روزنه امید؟
در آخر ماه جولای سال قبل، بارک اوباما رئیس جمهور امریکا اعلام کرد که بخش بزرگ تجارت عاج فیل در امریکا را ممنوع و محدودیت های جدی را در زمینه صادرات آن وضع می کند. ایالات متحده امریکا بعد از چین دومین بازار بزرگ برای عاج فیل است. چین نیز وعده کرده است که برای تجارت عاج فیل در بازارش، یک قاعده جدید را وضع می کند.
