قتل‌های مشکوک، مشکل جدید باشندگان کندز
۱۳۹۶ تیر ۲۱, چهارشنبه
سال‌هاست که از ناامنی ولسوالی‌های مختلف کندز گزارش می‌شود. کندز یگانه ولایتی است که در دو سال گذشته طالبان توانسته اند یک بار مرکز آن را موقتاَ تصرف کرده و یک بار دیگر بخش‌های شهر را تصرف کنند. اما در این اواخر بر علاوه خشونت‌های طالبان، ترس دیگری خواب راحت را از چشمان کندزی‌ها ربوده است.
غلام حیدر حیدر، فعال مدنی در کندز می‌گوید که وضعیت در شهر و حومه‌های آن در دو ماه اخیر به شدت خراب شده و حدود ۳۰ مورد قتل ثبت شده است. به گفته او، از میان این کشته شدگان تنها سه، چهار نفر شان با حکومت ارتباط داشتند و دیگران همه افراد ملکی اند.
عامل این قتل‌ها کی‌ها اند؟
حیدر می‌گوید که در این رابطه با مقام‌های امنیتی صحبت کرده و به این باور است که بسیاری از این قتل‌ها کار طالبان نیست، بلکه ناشی از دشمنی‌های شخصی، خشونت‌های محلی و سایر جرایم است. او می‌افزاید که اما گروه طالبان از این وضعیت استفاده کرده و برنامه‌های خود را به پیش می‌برد.
این فعال مدنی می‌گوید: «کسانی که در این قتل‌ها دست دارند، با باندهای دیگر ارتباط دارند و از طرف آن‌ها مورد حمایت قرار می‌گیرند. ما این را از مقام‌ها شنیده ایم که می‌گویند این اشخاص از حمایت برخوردار اند.»
هرچند پولیس این ولایت مدعی شده است که شماری را به اتهام انجام این قتل‌ها بازداشت کرده است، اما فعالان مدنی مدعی اند که این اقدام‌ها برای تامین امنیت مردم کافی نیست. حیدر می‌گوید که حکومت به این دلیل در گرفتاری عاملان این کشتارها ناکام مانده است که اکثر این عاملان افراد زورمند هستند و بعد از انجام قتل‌ها به مناطق خارج از کنترول حکومت فرار می‌کنند.
این در حالی است که ملل متحد در کندز و به همین ترتیب در دیگر مناطق افغانستان طالبان را عامل اصلی تلفات ملکی خوانده است.
قتل در برابر پول
عبدالغفور هوتک، دیگر فعال مدنی در کندز می‌گوید که در کنار بیجاشدگانی که از ولسوالی‌های ناامن به شهر آواره شده اند، افراد مسلح غیرمسئول نیز خود را به مرکز ولایت رسانده اند که به گفته او، در بسیاری قتل‌ها و ناامنی‌ها دست دارند.
او می‌گوید که برخی از این افراد قاتلان حرفوی هستند که حاضرند در بدل مبلغ اندکی پول یک انسان را طعمه گلوله سازند. او براساس اطلاعاتی که به دست آورده است، می‌گوید: «دو مورد قتل که در شب‌های ماه مبارک رمضان انجام شد، در بدل حدود ۷۰ هزار افغانی صورت گرفت.»
منابع مستقل دیگر این گفته‌های هوتک را تایید نکرده اند، اما موجودیت گروه‌های جنایتکاری که برای به دست آوردن پول دست به قتل بزنند، در افغانستان یک مساله معمول است.
زندگی در ترس
عنایت الله دانش، باشنده شهر کندز می‌گوید که تنها در قریه آن‌ها به نام «زرخرید» در این اواخر ۱۰ قتل مشکوک صورت گرفته است. او می‌گوید وضعیت امنیتی کندز به حدی خراب و ناامیدکننده است که برخی خانواده‌های مقتولین جرئت نمی‌توانند صدای شان را بلند کنند.
دانش می‌گوید برخی خانواده‌های این قربانیان از ترس این که یک عضو دیگر خانواده شان را از دست ندهند، از شکایت کردن نزد حکومت نیز خودداری می‌کنند: «من خودم شاهد قضیه هستم. سه روز پیش شماری از کسانی که آسیب دیده اند به مقام ولایت رفتند. من هم همراه شان رفتم. ما از صبح تا شام در ولایت منتظر نشستیم، اما موفق نشدیم والی را ببینیم.»
این باشنده کندز مقام‌های دولتی را به بی‌توجهی متهم می‌کند، اتهامی که مقام‌ها به تکرار آن را رد کرده اند. هرچند یکی از عوامل ناامنی شهر کندز این نکته عنوان می‌شود که نیروهای امنیتی بیشتر روی پس گرفتن ولسوالی‌ها از طالبان تمرکز کرده اند، اما یک کارمند سابق امنیت ملی و آگاه مسایل امنیتی که نمی‌خواهد نامش ذکر شود، می‌گوید که ضعف مدیریتی در سکتور امنیتی در این ناامنی‌ها نقش دارد.
در همین حال، ویس الدین تلاش، مدیر شعبه جنایی قوماندانی امنیه ولایت کندز گزارش‌ها در مورد بازداشت نشدن عاملان این قتل‌ها را رد می‌کند. او می‌گوید که در دو ماه گذشته ۳۰ تن در ارتباط به این قتل‌ها گرفتار شده و به نهادهای عدلی و قضایی سپرده شده اند و تنها عاملان دو مورد قتل اخیر بازداشت نشده اند.
محمد کریم صالح/ ع. ف.