نمایندگان سازمان پیمان امنیت جمعی امروز دوشنبه از طریق کنفرانس ویدیویی در پیوند به اعتراضات و درگیری ها در قزاقزستان با هم گفتگو کردند. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در جریان این دیدار گفت، سازمان پیمان امنیت جمعی که رهبری آن را مسکو به عهده دارد، فقط برای یک مدت محدود در قزاقستان باقی می ماند. او همچنین گفت، دخالت هم پیمانان نشان داد که کشورهای عضو اجازه تضعیف هیچ کدام از حکومت های منطقه را نمی دهند.

قزاقستان، اسلام گرایان را مسئول این خیزش دانست که پس از فروپاشی شوروی سابق، بدترین دوره خشونت در تاریخ این کشور آسیای مرکزی به شمار می رود.

در چندین شهر مختلف، ساختمانی های دولتی طی مدت کوتاهی به تصرف اعتراض کنندگان درآمدند، یا این که پس از تشدید اعتراضات در هفته گذشته به آتش کشیده شدند.

بیشتر بخوانید: حدود ۵۸۰۰ نفر در قزاقستان بازداشت شده اند

اظهارت پوتین راجع به انقلاب

پوتین گفت که با استقرار نیروهای سازمان پیمان امنیت جمعی از تضعیف پایه و اساس قدرت در قزاقستان جلوگیری شده است. او گفت، ارسال این نیروها نشان داد که این ائتلاف اجازه براندازی هیچ حکومتی را در منطقه نمی دهد.

پوتین با اشاره به چندین انقلاب مختلف که طی چند دهه گذشته در کشورهای شوروی سابق رخ داده است، گفت: «با این اقداماتی که سازمان پیمان امنیت جمعی انجام داد، معلوم شد که ما به هیچ کس اجازه نمی دهیم وضعیت را در وطن مان بی ثبات کنند و سناریوهای موسوم به انقلاب های رنگی را به عملی کنند.»

رئیس جمهور روسیه در ادامه افزود، او می خواهد براین تاکید کند که این نیروها فقط برای یک «مدت محدود» به قزاقستان فرستاده شده اند. افزون بر کشورهای روسیه و قزاقستان، ارمنستان، بلاروس، قرغیزستان و تاجیکستان نیز عضو این پیمان هستند.

تظاهرات در قزاقستان هفته گذشته و ظاهراً به خاطر افزایش قیمت مواد سوخت آغاز شد. این تظاهرات به اعتراض های گسترده تر علیه حکومت توکایف و نفوذ نورسلطان نظربایف، رئیس جمهور پیشین تبدیل شد که ۸۱ سال دارد.

پوتین گفت: «سیستم در قزاقستان در معرض تهدید قرار دارد، نه فقط به خاطر گردهمایی و اعتراض های خودجوش برعلیه قیمت سوخت. بلکه به این خاطر که نیروهای ویرانگر داخلی و خارجی از این وضعیت بهره می برند.»

رئیس جمهور قزاقستان چه گفت؟

قاسم جومارت توکایف، رئیس جمهور قزاقستان می گوید که کشورش شاهد تلاش برای یک کودتا بوده است. این تلاش ها به گفته او از یک «مرکز واحد» هماهنگ شده است.

توکایف که در یک دیدار مجازی با اعضای پیمان امنیت دسته جمعی تحت رهبری روسیه سخن می گفت، افزود که شکار «تروریست ها» ادامه دارد. اما نظم عمومی برقرار شده است.

او گفت که تظاهرات در سرک ها، سرپوشی بر توطئه اسلام گرایان بوده است و آن ها سعی داشتند قدرت را در کشور به دست بگیرند. توکایف در ادمه بیان کرد: «تحت پوشش اعتراضات خودجوش، موجی از ناآرامی ها آغاز شد. روشن است که هدف اصلی تضعیف نظم عمومی و تصرف قدرت بود. ما داریم راجع به تلاش برای کودتا صحبت می کنیم.»

بیشتر بخوانید: رئیس پیشین استخبارات داخلی قزاقستان بازداشت شد

توکایف گفت که آلماتا، بزرگترین شهر کشور و ۹ مرکز محلی دیگر به صورت موقت در دست «راهزنان» بوده است. او در ادامه اظهار کرد: «هدف اصلی «شهر» آلماتا بود. سقوط این شهر، راه را برای تصرف جنوب که پرجمعیت است و سپس تمام کشور باز می کرد. آن ها می خواستند که پایتخت را تصرف کنند.»

پایتخت قزاقستان در شمال این کشور موقعیت دارد و به نام نور سلطان نظربایف نام گذاری شده است که نظربایف، توکایف را به عنوان جانشین خود برگزیده است.

در حالی که براساس گزارش ها، سربازان طی اعتراضات در هفته گذشته به سوی تظاهرکنندگان شلیک کردند، توکایف گفت که نیروهای امنیتی اش «هیچگاه» بر اعتراض کنندگان صلح جو «شلیک نخواهند کرد.»

رئیس جمهور قزاقستان در این دیدار مجازی به نمایندگان دیگر گفت: «ملیشه های مسلح که در انتظار یک فرصت بودند، به اعتراضات پیوستند. هدف اصلی روشن بود: تضعیف نظم عامه، تخریب نهادهای دولتی و تصرف قدرت. این یک تلاش برای کودتا بود.»

از زمانی که اعتراضات آغاز شد، پولیس تقریبا ۸ هزار تن را بازداشت کرده است.

Me, aj (rc/rt (Reuters, AFP, AP)