لویه جرگه قرار است راجع به چه موضوعاتی رایزنی کند؟

این بار شرکت کنندگان در لویه جرگه راجع به مذاکرات صلح میان ایالات متحده امریکا و طالبان افراطی اسلام گرا بحث و مجادله می کنند. نمایندگان طالبان و امریکا در چندین دوره مذاکرات راجع به خروج احتمالی نیروهای ایالات متحده از افغانستان صحبت کرده اند. قرار شده که طالبان در مقابل شرط های را مانند تعهد به برقراری آتش بس برآورده کنند. 

حکومت اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان تا به حال در این "مذاکرات صلح" شرکت نداشت، چون طالبان او را دست نشانده ایالات متحده امریکا می دانند. غنی امیدوار است که در آینده بتواند نفوذ بیشتری براین مذاکرات اعمال کند. قرار است که لویه جرگه به این منظور شرایط لازم برای انعقاد توافقنامه صلح را تعیین کند. از جمله این شرایط محافظت از حقوق زنان، مطبوعات، آزادی بیان و قانون اساسی است.

طالبان دعوت برای شرکت دراین لویه جرگه را رد کرده اند. آن ها در گذشته بر شرکت کنندگان دراین گردهمایی راکت پرتاب کرده اند. به این خاطر لویه جرگه در سال روان تحت اقدامات امنیتی شدیدی برگزار می شود و بخش بزرگی از شهر کابل مسدود شده است. 

لویه جرگه چیست؟

لوی جرگه را می توان "تجمع بزرگ" ترجمه کرد. تاریخ این گونه دیدارها در افغانستان به صدها سال قبل برمی گردد و وقتی برگزار می شود که باید تصمیم سیاسی بسیار مهمی گرفته شود. براین اساس لویه جرگه ای که در سال ۲۰۰۳ برگزار شد، قانون اساسی جدیدی را تصویب کرد که پس از پایان حکمرانی طالبان در افغانستان اجرایی شد.

در سال ۲۰۰۷ برای نخستین بار یک لویه جرگه مشترک با حضور شرکت کنندگان از افغانستان و پاکستان برگزار شد تا رابطه پرتنش دو کشور بهبود یابد. آخرین بار این گردهمایی در سال ۲۰۱۳ برگزار شده بود و به نیروهای امریکایی اجازه داد که فراتر از میعاد خروج نیروهای بین المللی از افغانستان، که اصولا در سال ۲۰۱۴ بود، دراین کشور بمانند.

     

چه کسانی در لویه جرگه شرکت می کنند؟

در یک خیمه بزرگ در کابل بیش از ۲ هزار نماینده از همه بخش های کشور جمع می شوند. در شمول آن ها سیاستمداران، روحانیون، معلمان و فعالان هستند. در اغلب اوقات آن ها گروه های کوچکی تشکیل می دهند تا بتوانند راجع به موضوعات مختلف به بحث و گفتگو بنشینند.

از جمله سیاستمداران سرشناسی که در لویه جرگه سال روان سهم می گیرند، می توان در کنار اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان از حامد کرزی، رئیس جمهور پیشین، زلمی رسول، وزیر خارجه پیشین، عبدالرب رسول سیاف، جنگسالار پیشین نام برد. عبدالله عبدالله، رئیس اجراییه حکومت، محمد حنیف اتمر، مشاور پیشین امور امنیتی و گلبدین حکمت یار، رهبر سابق ملیشه ها این گردهمایی را بایکوت کردند.

طالبان اعلام کردند، هرگونه تصمیمی که در این لویه جرگه گرفته شود، برای "پسران مومن و واقعی" افغانستان غیرقابل قبول است.

اهمیت لویه جرگه سال روان در چیست؟

اعتبار اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان تا اندازه ای به این گردهمایی بستگی دارد. برای او مهم است که بیشتر نمایندگان در مورد مقرره ای که او پیشنهاد می کند، توافق نظر داشته باشند تا به این ترتیب موقعیتش را تثبیت کند. در صورتی که نمایندگان حاضر در این گردهمایی نتوانند بایکدیگر به توافق برسند و باهم اختلاف داشته باشند، اعتبار رئیس جمهور افغانستان زیرسوال خواهد رفت. 

گفتگوهای صلح بین الافغانی میان حکومت افغانستان و طالبان که قرار بود در دوحه برگزار شود، لغو شد، چون هیئتی که غنی می خواست به دوحه بفرستد، از نظر طالبان بیش از حد بزرگ بود. به همین خاطرهم یکپارچگی و توافق اعضای لویه جرگه برای آغاز گفتگوها (میان حکومت و طالبان) اهمیت دارد.

me, si (AFP