ماموریت آرتمیس ۱، زمینهسازی برای سکونت انسان در کره ماه
۱۴۰۱ شهریور ۷, دوشنبهدهه ۲۰۳۰ سالهای دیدنی برای سفر و سکونت طولانیمدت در کره ماه و احتمالاً مریخ خواهد بود. قرار بود این برنامه امروز، ۲۹ آگست، با راه اندازی ماموریت آرتمیس ۱ شروع شود، اما پرتاب فضاپیمای اوریون به دلیل مشکلات فنی به تعویق افتاد.
آرتمیس ۱ یک ماموریت آزمایشی بدون سرنشین است، اما بعد از ماموریت آپولو ۱۷ در سال ۱۹۷۲ این نخستین گام برای رفتن انسانها به کره ماه است. سکونت در کره ماه برای تحقیقات آینده در مریخ مهم است، چونکه فضانوردان برای رفتن به سیاره سرخ از سطح کره ماه به عنوان توقفگاه موقتی استفاده خواهند کرد.
سه فضانورد پس از مأموریت شش ماهه فضایی به زمین برگشتند
به گفته آژانس فضایی امریکا (ناسا) و آژانس فضایی اروپا که شرکای ماموریت آرتمیس ۱ هستند، این برنامه بازتابدهنده این خواهد بود که چه تغییراتی در زمینه تحقیقات فضایی در نیم قرن اخیر به وجود آمده است.
از سال ۱۹۷۲ که انسان برای نخستین بار به کره ماه پا گذاشت، تغییرات زیادی به وجود آمده است. مهمتر از همه این است که دانش و تکنولوژی پیشرفتهتر شده است. ارتمیس در نظر دارد که انسانها در سال ۲۰۲۵ به کره ماه برسند و در سفرهای سالهای بعدتر سکونت طولانیتر در این کره داشته باشند.
یک فرد برای چند دقیقه بودن در فضا ۲۸ میلیون دالر می پردازد
یورگن شلوتس، انجینیر هوافضایی در آژانس فضایی اروپا به دویچه وله گفت: «در ابتدا انسانها تنها برای یک هفته به کره ماه خواهند رفت، اما در ماموریتهای آینده آرتمیس انسانها برای یک یا دو ماه به کره ماه خواهند رفت. در نهایت، سکونت دایمی ممکن خواهد شد.» در ماموریت آرتمیس برای نخستین بار زنان و انسانهای تیرهپوست روی کره ما پا خواهند گذاشت.
آرتمیس چگونه برنامهای است؟
پرتاب مورد نظر نخستین ماموریت از شش ماموریت برنامهریزی شده آرتمیس تا سال ۲۰۲۸ است. فضاپیمای اوریون در ماموریت آرتمیس ۱ سرنشین ندارد. این ماموریت در واقع یک آزمایش ایمنی است، اما ماموریتهای آینده با سرنشین خواهد بود.
برنامه آرتمیس در سال ۲۰۱۷ به عنوان بخشی از تلاشها برای پویا ساختن برنامههای فضایی روی دست گرفته شد. ناسا این برنامه را در مشارکت با آژانس فضایی اروپا و آژانسهای فضایی چندین کشور دیگر به پیش میبرد.
شلوتس گفت: «ما میخواهیم که دسترسی انسان به فضا را گسترش بدهیم. ماه نزدیکترین همسایه ماست. این کره منافع و کیفیتهایی برای تحقیق دارد، اما برنامه آرتمیس برای ما بیشتر درباره به دست آوردن یک پایگاه در فضا است.»
ناسا این برنامه را به نام آرتمیس، خواهر دوگانگی آپولو، مسمی کرده است که در اساطیر یونانی خدای مهتاب بوده است.
فضاپیمای آرتمیس ۱ برای ۲۶ تا ۴۲ روز در ماموریت است که دست کم شش روز را در مدار دور کره ماه سپری میکند و پس از آن در اقیانوس آرام فرود میآید.
آزمایشی برای ماموریتهای با سرنشین آینده
به گفته شلوتس، هدف این ماموریت بررسی و تصدیق ایمنی فضاپیمای اوریون و سیستم پرتاب فضایی برای ماموریتهای با سرنشین آینده است.
او افزود: «آرتمیس برنامهای است که هدف آن بردن دوباره انسانها به کره ماه است. آرتمیس ۱ اولین ماموریت است که سیستم انتقال انسان به آنجا را آزمایش میکند.»
فضاپیمای اوریون قسماً یک فضاپیمای قابل استفاده مجدد است و با صفحات انرژی خورشیدی (سولر) و سیستم لنگرانداختن خودکار مجهز است. علاوه بر این، این فضاپیما دارای ماشینهای اولی و دومی دفعی است که فضاپیما را در خارج از مدار زمین و به سمت کره ماه هدایت میکنند.
انسانها چه زمانی در کره ماه زندگی خواهند کرد؟
هدف درازمدت برنامه آرتمیس مستعمرهسازی مریخ یا سکونت در آن است. شلوتس گفت که ماه حیثیت یک پایگاه را در تحقیقات روی سیاره مریخ دارد. در نظر است که نخستین باند فرود در کره ماه موسوم به «آرتمیس بیس کمپ» در اواخر دهه جاری ساخته شود.
اداره فضایی ملی چین و آژانس فضایی فدرال روسیه (روسکوسموس) نیز در نظر دارند که پایگاه خود را در کره ماه به نام «ایستگاه بینالمللی تحقیقات کره ماه» در اوایل دهه ۲۰۳۰ ایجاد کنند.
این پایگاه در ماه برای دو ماه از ماموریت در این کره حمایت کرده و به عنوان پایگاهی برای بهبود تکنولوژی و شرایط زندگی مورد استفاده قرار خواهد گرفت. قرار است فضانوردان در زمانی کمتر از یک هفته به این پایگاه دسترسی یابند که یک پیشرفت شگرف خواهد بود، با توجه به این که ۲۰۰ سال پیش محققان در ظرف چهار هفته از اروپا به امریکا رسیدند.
آیدن کاولی، دانشمند سازمان فضایی اروپا، توضیح داد که سیستمها و فنآوریهای مورد نیاز زندگی در دیگر سیارهها در کره ماه آزمایش خواهند شد.
کاولی به دویچه وله گفت: «ماه یک محیط سخت است. یکی از بزرگترین چالشها حفاظت از فضانوردان در برابر تشعشعات است. ما در نظر داریم که مدلهای نمونهای زیستگاههایی را بسازیم و در لایه بیرونی آن از خشت ساخته شده از خاک ماه برای جلوگیری از تشعشعات استفاده کنیم.»
سیستمهایی برای مدیریت منابع، حفاظت در برابر تشعشعات و برداشت انرژی در ماه آزمایش میشوند و بعداً به مریخ برده میشوند. از آنجایی که سفر به مریخ شش ماه دوام میکند، کره ماه زمینه قابل دسترسی برای این آزمایشهاست.
فرِد شوالر/ ع. ف.