به قدرت رسیدن مجدد طالبان در افغانستان در ماه اگست ۲۰۲۱ برای انریکو گینت، یک تن از سربازان آلمانی «زیاد غیرمنتظره» نبود. این افسر نیروهای فدرال آلمان تا پایان ماموریت ناکام نیروهای بین المللی در افغانستان، مسئولیت تشخیص زودهنگام بحران را در وزارت دفاع آلمان به عهده داشت. او به عنوان نخستین شاهد در کمیته تحقیقی پارلمان فدرال آلمان به تاریخ ۲۹ سپتمبر امسال گفت: «همه به شدت از سرعت این رویداد (تصرف قدرت توسط طالبان) حیرت زده شدند.»

ارزیابی این افسر آلمانی درست با اظهارات چند تن از کارشناسان از بخش‌های سیاست، علوم و رسانه‌ها مطابقت دارد که یک هفته قبل در یک جلسه رسمی ابراز نموده بودند. در رابطه به انریکو گینت قابل ذکر است که او در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ خودش در افغانستان خدمت نظامی انجام داده است. بنابراین او از دید نظامی به این امر وقوف دارد که جنگ علیه تروریسم که در سال ۲۰۰۱ توسط ایالات متحده امریکا اعلام گردید، تا چه حدی برای نیروهای بین المللی، واحدهای امنیتی افغانستان و مردم ملکی این کشور خطرناک بوده است.

توافقنامه امریکا و طالبان با پیامدهای وخیم

انریکو گینت نیز مثل کارشناسان دیگر قرارداد موسوم به توافقنامه دوحه میان ایالات متحده و طالبان در پایان فبروری ۲۰۲۰ را به عنوان یک "نقطه عطف" در این جنگ توصیف کرده است. در این توافقنامه امریکا تعهد کرده بود که سربازان خود را از افغانستان خارج می‌کند. در برابر اسلامگرایان طالبان وعده کرده بودند که حملات خود به نیروهای پیمان اتلانتیک شمالی «ناتو» را متوقف می‌کنند.

گینت، دگروال نیروهای آلمان به کمیته تحقیق گفته است که طالبان این تعهد خود را رعایت کردند و اما در عوض حملات خود بر نیروهای مسلح افغانستان را تشدید بخشیدند. به گفته این شاهد عینی، نیروهای افغانستان وابسته به «حمایت خارجی» بودند؛ یعنی به کمک‌های هوایی امریکایی‌ها نیاز داشتند. ولی بر اساس موازین توافقنامه دوحه، دیگر نمی‌توانستند روی این کمک‌ها حساب کنند، آنچه که «شوکی در انگیزه» آن‌ها برای جنگیدن وارد کرد.

ارزیابی تیره از وضعیت در سال ۲۰۲۰

انریکو گینت و همکاران‌اش از بخش استراتژی و ماموریت، مدت‌ها قبل وضعیت نظامی در افغانستان را به طور فزاینده‌ای رو به وخامت ارزیابی کرده بودند. این از ورای ایمیل‌ها و گزارش‌هایی بر می‌آید که به کمیته تحقیق پارلمان فدرال آلمان ارائه شده است. در شرح و توضیح گزارشی در ماه اپریل ۲۰۲۰ آمده است که در نبود کمک‌های خارجی، ولایت‌های افغانستان یکی پی دیگر به دست طالبان سقوط خواهند کرد و مکاتب دخترانه بسته خواهند شد.

براساس اظهارات انریکو گینت، چنین ارزیابی‌ها و سایر توضیحات بر بنیاد برداشت‌های خود او، بررسی تصاویر ماهواره‌ای و همچنان شنود مکالمات تلفونی استوار بوده است. اما پس از جولای ۲۰۲۱ که وضعیت امنیتی شکننده‌تر گردیده بود، دسترسی به اطلاعات فقط از طریق منابع عمومی مثل روزنامه‌ها، توییتر و رسانه‌های اجتماعی ممکن بود. در نهایت زمینه دسترسی به اطلاعات خیلی کم و محدود شده بود. 

اسلامگرایان طالبان به تاریخ ۱۵ ماه اگست به هدف رسیدند

بنا بر نتیجه گیری این سرباز پیشین نیروهای آلمان در افغانستان، طالبان از همان آغاز دو هدف را دنبال می‌نمودند: خروج نیروهای بین المللی و تشکیل مجدد «امارت اسلامی». او افزوده است: «این اهداف را مداوم مطرح نموده و عملاً دنبال می‌نمودند.»

به تاریخ ۱۵ ماه اگست ۲۰۲۱ نیروهای طالبان بدون مقاومتی کابل پایتخت افغانستان را تصرف نمودند و آخرین سربازان آلمانی در شرایط پر هرج و مرج افغانستان را ترک کردند.

مارسل فورستناو/ ن. ف.