هرچند طالبان گفته اند که معاش کارمندان دولت را پرداخت می‌کنند، ولی تنها به مامورین وزارت صحت و معلمان تا حدودی معاش پرداخته شده و دیگر کارمندان دولتی هنوز چیزی دریافت نکرده اند.

سازمان ملل متحد و نهادهای امدادرسان بارها هشدار داده اند که افغانستان با فروپاشی اقتصادی روبرو است و اگر کمک‌های بین المللی به افغانستان نرسد، اقتصاد این کشور فرو خواهد پاشید.

خانمی که در اداره ولایتی وزارت امور زنان حکومت پیشین کار می‌کرد، حالا نه تنها بیکار شده بلکه می‌گوید که به دلیل تهدیدهای طالبان مجبور شده است در خفا زندگی کند.

او دو فرزند دارد و شوهرش که قبلا کارمند دولت بوده نیز بیکار است. این خانم می‌گوید که تمامی اجناس خانه را فروخته است تا برای کودکانش غذا تهیه کند: «از سه ماه به این سو خانه نشین شده ام. همه اجناس خانه را فروختیم و مواد غذایی خریدیم. هوا هم سرد شده و ما هیچ چیزی برای خوردن نداریم. مواد سوخت هم نداریم.»

اجمل (نام مستعار) که در گذشته در یکی از ادارات حکومتی در کابل کار می‌کرد و نمی‌خواهد نامش فاش شود، گفت که پس از تصرف کابل توسط طالبان خانه نشین شده است و هیچ منبع عایداتی ندارد. او که پدر شش فرزند است‌، می‌گوید بعضی از کارمندان سابق حکومت را می‌شناسد که به دلیل فقر در جاده‌ها گدایی می‌کنند: «این تعداد از کارمندان دولت متاسفانه دست به گدایی می‌زنند و بعضا به کارگری روی آورده، در حالی که کار هم پیدا نمی‌شود.»

در کنار بیکاری و نبود درامد، قیمت مواد غذایی نیز در بازارها افزایش یافته است. براساس اظهارات کسانی که در این گزارش با آن‌ها مصاحبه شده، قیمت یک بوجی آرد قبل از سقوط کابل ۱۳۰۰ افغانی بود ولی حالا مردم مجبورند همین بوری آرد را به ۲۷۰۰ افغانی بخرند.

خانمی که کارمند پیشین دولت بوده است، می‌گوید بسیاری ماموران دولتی به دلیل این که معاش دریافت نمی‌کنند، مجبورند از دکان‌ها و مارکیت‌ها به قرض مواد غذایی خریداری کنند.

«مجبوریم مهاجرت کنیم»

هرچند اتحادیه اروپا، ایالات متحده امریکا و برخی کشورهای دیگر وعده کمک به مردم افغانستان داده اند، اما چگونگی رساندن این کمک‌ها هنوز مورد بحث است و به جز بخش صحی، دیگر کارمندان دولت معاشی دریافت نکرده اند.

خانمی که قبلاً در اداره ولایتی امور زنان کار می‌کرد، به دویچه وله گفت: «من سراغ ندارم که کسی کمک دریافت کرده باشد، در حالی که وضعیت بسیار خراب است، کار دولتی وجود ندارد و هیچ کسی نمی‌تواند اینجا کار پیدا کند.»

در این اواخر مردم به دلیل مشکلات اقتصادی دست مهاجرت می‌زنند و می‌گویند راه دیگری ندارند. اما کشورهای همسایه افغانستان مرزهای شان را بسته کرده اند.

اجمل نیز می‌‌گوید که در صورت دوام این وضعیت، هیچ راهی به جز مهاجرت ندارد: «به شمول خودم هزاران خانواده را می‌شناسم که در تلاشند تا از راه های مختلف به کشورهای دیگر مهاجرت کنند.»

شریفه (نام مستعار) که قبلا کارمند دولت بوده و چهار فرزند دارد، می‌گوید شوهرش نیز بیکار است و پولی برای تامین نیازهای اساسی خانواده را ندارند: «ما مجبوریم دست به مهاجرت بزنیم. مجبوریم اموال خود را به نصف قیمت بفروشیم و دست به مهاجرت بزنیم.»