مرور روزنامه‌های کابل: مرگ ملا منصور، فرصتی برای صلح؟
۱۳۹۵ خرداد ۳, دوشنبه
روزنامه ۸صبح سرمقاله‌اش را با عنوان «کشتن اختر منصور باید پایان سیاست مدارا باشد» آغاز کرده است. این روزنامه کشته شدن رهبر طالبان را «رویداد بی‌نهایت مهم» خوانده و نوشته است که کشته شدن رهبر طالبان در کویته پاکستان، بهشت امن طالبان را ناامن کرده است.
در سرمقاله ۸صبح با اشاره به فعالیت آزادانه طالبان در نقاط مختلف پاکستان آمده است که ملا منصور عامل چندین حمله مرگبار در کابل و ولایات بوده است: «ملا اختر منصور نه تنها به تلاش‌های صلح دهن کجی داشت، بل با اعلام یک برنامه جنگی، دولت و مردم افغانستان را به حمله‌های تروریستی بیشتر تهدید کرد.»
به باور روزنامه ۸صبح، کشته شدن رهبر طالبان، نشان دهنده تعهد ایالات متحده امریکا در مبارزه با تروریسم است: «این نشان می‌دهد که امریکا به تعهدش در نشست‌های چهارجانبه عمل می‌کند. رهبران و پایگاه‌های طالبان در کویته و دیگر شهرهای پاکستان باید زیر فشار بیشتر قرار بگیرند. امریکا و چین باید پاکستان را وادار سازند تا شبکه‌های حمایتی طالبان را در کویته و دیگر شهرهای آن کشور ببندد و سیاست مداراجویی با رهبران و پایگاه‌های طالبان در پاکستان باید به پایان برسد.»
روزنامه دولتی انیس در سرمقاله‌اش به مرگ ملا اختر منصور و فرصتی که برای صلح پیش آمده است، پرداخته است. این روزنامه گفته که ملا منصور مذاکرات صلح را رد و به ادامه جنگ پافشاری داشت، بنابراین نبود او می‌تواند راه را برای گفتگوهای صلح هموار سازد.
انیس نوشته است: «مردم تشنه به صلح افغانستان از سیاسیون کشور می‌خواهند که از فرصت پیش آمده استفاده اعظمی نمایند و سعی کنند تا روند مذاکرات صلح با طالبان نیز بین‌الافغانی سازند، مانند مذاکرات حزب اسلامی که قرار است در آنیده نزدیک نتیجه مطلوبی به دست آید چون طبعا بعد از مرگ ملا اختر منصور در وضعیت گروه طالبان دگرگونی و تغییرات وسیع صورت خواهد گرفت که از این دگرگونی‌ها، باید به سود صلح و ثبات افغانستان استفاده گردد.»
درسی به طالبان
روزنامه غیردولتی ویسا عنوان سرمقاله‌اش را با این پرسش آغاز کرده که «مرگ مرموز ملا اختر منصور چه پیامدهایی خواهد داشت؟» این روزنامه نوشته که ممکن است یکی از دلایل کشته شدن رهبر طالبان روابط نزدیک او با روسیه و ایران بوده باشد. ویسا نوشته است که ملا اختر منصور با پاسپورت پاکستانی ویزای ایران دریافت کرده و بیش از یک ماه در ایران به سر برده بود.
ویسا نوشته است که مرگ ملا اختر منصور ضربه بسیار بزرگی برای گروه طالبان و همچنین درس کلانی برای این گروه است. این روزنامه خطاب به رهبران طالبان نوشته است به هر اندازه که جنگ افغانستان دوام کند، افغان‌ها بیشتر قربانی می‌دهند و نیازمندی افغانستان به کمک‌های خارجی بیشتر خواهد شد.
سرنوشت مبهم صلح
روزنامه جامعه باز این پرسش‌ها را مطرح کرده که با مرگ ملا اختر منصور رابطه طالبان و پاکستان چه می‌شود و گفتگوهای صلح با چه سرنوشتی روبرو خواهد شد. به باور سرمقاله‌نویس این روزنامه، با مرگ رهبر طالبان رابطه این گروه با پاکستان با دشواری‌های زیادی مواجه خواهد شد زیرا حاشیه امن طالبان در شهرهای پاکستان از بین می‌رود.
جامعه باز نوشته است با وجودی که در درازمدت مرگ رهبر طالبان به نفع گفتگوهای صلح است اما در کوتاه مدت طالبان از دستور پاکستان برای اشتراک در گفتگوهای صلح پیروی نخواهند کرد. به باور این روزنامه طالبان دچار آشفتگی و چند دستگی درونی خواهند شد و احتمالا خشونت‌ها در افغانستان را تشدید خواهد کرد.
سرمقاله روزنامه جامعه باز سرنوشت گروه طالبان را در نبود رهبری واحد گروه طالبان این‌گونه تحلیل کرده است: «اگر طالبان نتوانند جایگزین مناسبی برای منصور بیابند، در آن صورت آینده صلح بیش از پیش با ابهام و سر درگمی مواجه می شود. تجربیات تاریخی نشان می‌دهد که در غیاب یک تشکیلات منظم و قدرتمند منازعه حل نمی‌شود، بلکه شکل فرسایشی و آزاردهنده به خود می‌گیرد. فروپاشی طالبان زمینه را برای رشد و ظهور نیروهای رادیکال‌تر فراهم خواهد ساخت.»
به باور سرمقاله‌نویس روزنامه جامعه باز سرنوشت صلح و جنگ افغانستان نیز به مراتب پیچیده‌تر از این خواهد شد: «چشم انداز صلح مبهم‌تر و پیچیده‌تر شده است. اگر شیرازه تشکیلاتی طالبان فرو بپاشد، هم محتوا و هم فرم منازعه تغییر خواهد کرد. اما اگر گروه طالبان از خطر فروپاشی نجات بیابد تنها با استمرار جنگ و خشونت است که می‌تواند برای خود مشروعیت و اعتبار مجدد ایجاد کند. رهبر جدید طالبان اگر سازش‌ناپذیرتر از منصور نباشد انعطاف‌پذیرتر از او نخواهد بود.»
چندپارچه شدن طالبان
روزنامه ماندگار نوشته است که مرگ ملا منصور در پاکستان تاثیرات زیادی بر مبارزه با تروریسم دارد. این روزنامه نوشته است که با مرگ ملا عمر طالبان به چند دسته تقسیم شدند و پس از مرگ ملا اختر منصور اختلاف‌نظرها بر سر جانشینی او بیشتر خواهد شد.
ماندگار نوشته است که مرگ ملا منصور هشداری به پاکستان نیز است: «حمله به ملا منصور در پاکستان هشدار کلانی است به آن کشور مبنی بر این که روزی جهان در برابر آن کشور ناچار به موضوضع‌گیری شود. اگرچه رابطه میان پاکستان و امریکا به این سادگی‌ها برهم نمی‌خورد اما سرانجام حمایت پاکستان از مباررزه با تروریسم و تبدیل شدن کشور به پناهگاه‌های امن تروریستان آن کشور را به نقطه غیرقابل اطمینان برای منطقه و در سطح جهان برای شریکان استراتژیکش تبدیل کرده است و می کند.»
ماندگار نوشته است که حالا فرصت خوبی برای افغانستان به وجود آمده تا موضع خود را در قبال پاکستان با جهان جدی‌تر مطرح کند و جهان را متوجه گروه‌ها و حلقات تندرو در پاکستان کند که بیش از هر زمان دیگر خطرهایی را برای جهان خلق می‌کنند.
حسین سیرت، کابل