سفر انگلا مرکل صدراعظم آلمان با همراهی یک هیئت عالیرتبه اقتصادی به پیکنگ در زمانی صورت می گیرد که بی اطمینانی بزرگ در مورد ادامه راه اقتصاد چین به وجود آمده است. طبعاً رهبری چین تاکید می کند که هدف رشد اقتصادی هفت درصدی که قبلاً سنجش شده است، بر روی سنگ حک نشده است و از زیر آن سطح رشد «نورمال جدید» بیرون خواهد آمد.

در واقعیت امر رشد رسمی اقتصاد چین در ربع سوم سال جاری به سطح نازل تاریخی 6.9 درصدی رسیده است و این در حالی است که بانک مرکزی چین جمعاً شش بار نرخ سود را پایین آورده است. علاوه بر این، ارقام مربوط به تجارت نیز سقوط را نشان می دهند. طبق گزارش "یوروستات" یا اداره آمار اتحادیه اروپا، در نصف اول سال 2015 میلادی، تجارت بین دو کشور نزدیک به دوازده درصد عقب رفته است. چین با یک حجم تجارت 154 میلیارد یورو، بزرگترین شریک تجاری جمهوری فدرالی آلمان در خارج از اتحادیه اروپا می باشد.

بدبینی در بین تاجران و اهل داد و ستد آلمانی

جای تردید نیست که در بین شرکت های آلمانی که در چین فعالیت می کنند یک احساس بدبینی بازگشته است. صرف حوادث تکان دهنده این تابستان عامل عامل این بدبینی نیست، چنانکه ووتکه رئیس اتاق تجارت اروپایی در چین به دویچه وله گفت: «برای نخستین بار "رین مین بی" (واحد پول چین) ارزشش را از دست داد، ولو به طور بسیار حاشیه یی، در ضمن امواج بزرگی را دامن زد، و بازار بورس به طور موقت سقوط کرد. اما تاثیر آن بیشتر روانی بود تا اینکه علایم آن در اقتصاد واقعی دیده شود. سرانجام بحران جایدادها (ملکیت های غیرمنقول) در بسیاری شهر های چین، تاثیراتی بر شاخه صنعت موترسازی داشت که در ربع دوم و سوم سال جاری ارقام فروش آن خراب بود».

ووتکه انتظار دارد که رشد اقتصادی ضعیف تر برای یکی دو سال آینده دوام یابد و چین «در عمل در بحران است» که ضمناً بر صنایع موترسازی و سایر صنایع آلمانی تاثیر دارد. به گفته وی «از همین جهت است که مرکل دقیقاً علاقه مند است تا به طور خاص ضمن صحبت با لی کی چیانگ نخست وزیر چین بداند که حکومت چین چه تصمیمی علیه این (وضعیت) دارد».

چانس ها از طریق تغییرات اساسی

شین لینگ، دانشمند اقتصادی در دانشگاه فنی چین شرقی در شانگ های، از یک بحران در مناسبات اقتصادی بین آلمان وچین سخن به میان نمی آورد. او در مصاحبه ای با دویچه وله گفت که با وجود سقوط ارقام اقتصادی، اقتصاد چین «به هر صورت در یک رکود قرار ندارد». در مقایسه با بقیه کشورهای جهان، رشد اقتصادی 6.9 درصدی «یک رقم نهایت بلند» می باشد. عامل تعیین کننده برای بهبود اوضاع، عمر اقتصاد چین است. یک مودل اقتصادی که بیش از 30 سال عمر کرده است، نمی تواند برای همیشه تداوم یابد، بنابراین، چین به طور مبرم نیاز به تغییر ساختار دارد. این دانشمند فارغ التحصل رشته اقتصاد ملی از دانشگاه بُن می گوید: «واضح است که این امر به کند شدن رشد منجر می شود. اما همزمان با آن در اینجا شانس های بزرگی برای آلمان وجود دارد.»

او می افزاید: «پایین رفتن ارقام تجاری صرف یک علامت کوتاه مدت است، در درازمدت چین هنوز به واردات بیشتر تکنالوژی پیشرفته نیاز دارد. این از کجا باید بیاید؟ آیا امریکایی ها و جاپانی ها چنین چیزهایی را به رقبای شان می فروشند. در عمل فقط آلمان باقی می ماند».

برگشت به اساس موضوعات مورد مناقشه

همچنان ابرهارد زاندشنایدر، کارشناس چین از انجمن سیاست خارجی آلمان به این نظر است که «در کل مناسبات بین آلمان و چین بسیار خوب است» که طبعاً در برگیرنده سطوح اقتصادی و سیاسی می شود. او می گوید: «موضوعات مورد مناقشه بزرگی که در سال های اخیر پیوسته در دستور کار مذاکرات قرار گرفته اند، به طور مثال تخطی از قانون ملکیت های فکری، تاثیر بلافصل شان را از دست داده اند».

زاندشنایدر به دویچه وله گفت که از جمله این «موضوعات مورد مناقشه» یکی هم وضعیت حقوق بشر در چین است. احتمالاً مرکل روی این موضوع نیز صحبت می کند چونکه بخشی از «گفت و گوهای استراتژیک» بین دو طرف می باشد. این واقعیت که «اقتصاد موضوع اصلی را تشکیل می دهد، به معنای آن نیست که سایر موضوعات از دستور کار اجلاس بیرون کشیده می شوند».

زباستین هایلمن مدیر موسسه "مرکتر" برای تحقیقات چین "میریکس" در تازه ترین خبرنامه این موسسه گفته است که به این ترتیب ممکن است صدراعظم آلمان فدرال زیر فشار قرار گیرد: «حکومت چین از صدراعظم آلمان تقاضا خواهد کرد تا آلمان در برابر چین چنان پذیرایی و سپاسگزاری به عمل آورد که اخیراً بریتانیا نشان داده است». هایلمن می گوید: با اینهم مرکل شاید کلماتی در مورد مناقشه ارضی در بحیره جنوب چین و فقدان حاکمیت قانون بیابد: «اما بسیار امکان دارد که مقامات حکومتی چین چنانکه تاکنون رسم بوده است، دیگر با شکیبایی به چنین اتهاماتی گوش فرا ندهند».

این کارشناس موسسه "میریکس" می گوید: «ما می توانیم در اینجا از یک «تبدیلی پهره» سخن به میان آوریم و لندن در مناسبات با چین نقش رهبری کننده را به عهده خواهد گرفت».

ووتکه از اتاق تجارت اتحادیه اروپا از یک نگرانی بی دلیل سخن به میان می آورد. او می گوید: «چینی ها عملگرا اند. آن ها دقیقاً می دانند که آلمان بزرگترین اقتصاد ملی در اروپا است. پنجاه درصد صادرات ما به چین صورت می گیرد. ما تشبثات اقتصادی متوسط و تکنالوژی هایی داریم که دیگر کشورهای اروپایی ندارند. با سفر به ضیافت سلطنتی در لندن نیز چیزی تغییر نکرده است».