منیر در طول شب اغلب بیدار است. او به جای این که بخوابد، همواره به فکر می افتد: سرنوشت مادرم در کابل چه می،شود؟ آیا فورم‌های کارهای اداری را به درستی خانه‌پری کرده ام؟

این جوان ۲۸ ساله که مهاجرت‌اش از افغانستان به آلمان بیش از یک سال به طول انجامید، می‌گوید: «شب‌ها به سختی به خواب می روم». او در شهر کلن آلمان زندگی می کند.

مشکل بی خوابی منیر از حدود یک سال پیش در کمپ آغاز شد. آن چه که به او کمک می کند، تریاک است که منیر از کابل می‌شناسد و می‌گوید: «تریاک در کلن هم وجود دارد».

او در راه فرار با داروی آرام بخش بنزودیازپین آشنا شد که برای به خواب رفتن نیز از آن استفاده می‌شود. منیر بدون این داروی آرام بخش نمی‌تواند از پس وظایف روزمره‌اش برآید، اما مصرف آن نیز مشکلات جدی برای او ایجاد کرده است.

در مورد این که چه تعداد از حدود ۱.۵ میلیون مهاجری که از سال ۲۰۱۵ به بعد به آلمان آمدند مشکل اعتیاد دارند، هیچ گونه آماری وجود ندارد.

خانم سیلکه کون از مرکز تحقیق درباره اعتیاد در دانشگاه هامبورگ گفت: «شمار مهاجرانی که به مراکز ویژه کمک به معتادان مراجعه می‌کنند، به تدریج در حال افزایش است».

به گفته این محقق، خطر اعتیاد بسیاری از آن‌ها را تهدید می‌کند. به گفته او بسیاری از مهاجرانی که قربانی تعقیب شده اند یا از کشورشان فرار کرده اند، متحمل آسیب‌های روانی شدید (تراوما) و افسردگی می‌شوند.  او در ادامه گفت: «اصولاً همه این مهاجران متحمل ضربات روانی شده اند. هرچه که فرار آن‌ها بیشتر به طول انجامیده باشد، احتمال این صدمات روانی نیز به همان اندازه افزایش پیدا می‌کند».

به گفته این محقق، آن دسته از مهاجران که احتمال به رسمیت شناخته شدن درخواست پناهندگی شان کم است و در انتظار دریافت پاسخ هستند، «چشم اندازی برای آینده ندارند و به این ترتیب احتمال روی آوردن آن‌ها به مواد مخدر افزایش می یابد».

آمار مرکز تحقیق درباره اعتیاد در دانشگاه هامبورگ و تجربیات اولیه مراکز کمک به معتادان نشان می‌دهد که برخی از مهاجران پیش از این با مواد مخدر استفاده کرده اند.

راینر ویگه، از مرکز مشاوره به معتادان به نام «Condrobs» در مونشن گفت: «برخی از آن‌ها در وطن شان معتاد بوده اند». او گفت که آن‌ها در راه فرار به مواد مخدر دسترسی داشتند و «مواد مخدری مانند تریاک که در افغانستان مروج است و قات که در شرق افریقا استفاده می‌شود، در کلان شهرهای آلمان نیز وجود دارد». ماده دیگری که در آلمان وجود دارد و بسیاری از مهاجران با آن آشنایی نداشته اند، الکول است. ویگه در این باره گفت: «به طور مثال مهاجران افغان تجربه‌ای از الکول ندارند و آن‌ها نمی‌توانند به درستی از آن استفاده کنند».

برخی دیگر از مهاجران در راه فرار معتاد می‌شوند، مانند منیر در شهر کلن. بسیاری از مهاجرانی که در کشورهای مبدای شان گاه و بیگاه مواد  مخدر مصرف می‌کردند، حالا به صورت منظم از آن استفاده می‌کنند.

برخی از مهاجرانی که راینر ویگه با آن‌ها ملاقات کرده‌، به او گفته اند که «قاچاقبران در میان مهاجران داروهای خواب آور و آرام بخش توزیع می‌کردند تا آن‌ها در قایق‌های کوچک یا در لاری‌ها آرامش شان را حفظ کنند».

مراکز کمک به معتادان در حال حاضر برای کمک به معتادان جدید آمادگی می‌گیرند. به گفته ویگه «افراد معتاد باید برای معالجه به اشخاصی روی بیاورند که برای آن‌ها غریبه هستند و این روش (برای آن‌ها) هنوز ناآشنا است».

در سال ۲۰۱۶ راینر ویگه برای نخستین بار به خاطر مشکلاتی که برخی از مهاجران با مواد مخدر و اعتیاد داشتند، وارد یک کمپ شد. او می‌گوید، وقتی که ترجمان در آن جا از کلمه «اعتیاد» استفاده کرد، سکوت خصمانه‌ای بر فضا حاکم شد.

ویگه در این باره گفت: «مهاجران از مطرح کردن مشکل اعتیاد شرم دارند. چون خانواده‌های شان انتظار دارند که این مهاجران در آلمان زندگی خوبی برای خود بسازند».

امروز ویگه و همکارانش به «حساسیت‌های فرهنگی» توجه می‌کنند و در چارچوب یک پروژه امتحانی با انجمن‌های حامی مهاجران ارتباط برقرار کرده اند.  او نیز مانند سیلکه کون در هامبورگ، بسیاری از مهاجران را این جا در خطر می‌بیند.

برخی از مهاجران به خاطر نوع مدرک اقامت شان بیمه صحی ندارند و به این خاطر درمان آن‌ها ممکن نیست یا بسیار پیچیده است.

کون گفت: «در هامبورگ، به خاطر کرونا برای این گروه از مهاجران که بیمه صحی ندارند، در حال حاضر امکان درمان با مواد جایگزین وجود دارد». البته به گفته او مشکل این است که بسیاری از این مهاجران افغان فارسی صحبت می‌کنند و متخصصانی که فارسی صحبت کنند، وجود ندارد.

کون در ادامه گفت که کمک به معتادان در آلمان در مجموع به خوبی سازمان دهی شده است و «در گذشته نیز در کمک به مهاجران موفق بوده است».

منیر دو هفته پیش به یک مرکز مشاوره مراجعه کرد که دوست‌اش به او معرفی کرده بود. او خودش نیز از این مشکل رنج می‌برد و گفت: «دیگر نمی‌شود اینگونه ادامه داد».

مطلب مرتبط:

Me/af (EPD, Infomigrants)