این ورزشکار ۲۸ ساله افغان که در رشته بایسکل‌سواری در تیم پناهندگان در بازی‌های المپیک ۲۰۲۰ توکیو شرکت کرده بود، این بار در نقش مدیریتی در المپیک پاریس حضور می‌یابد و «سخنگوی ۱۲۰ میلیون بیجا شده در سطح جهان» خواهد بود.

معصومه علی‌زاده در المپیک پاریس که از ۲۶ جولای تا ۱۱ آگست برگزار می‌شود، مسئولیت ۳۶ ورزشکار مهاجر از ۱۱ کشور جهان را به عهده دارد که در ۱۲ رشته ورزشی به رقابت می‌پردازند.

او به خبرگزاری فرانسه گفت: «این افتخار بزرگی است که در کنار این تیم خاص و منحصر به فرد از مردمی که مجبور به فرار از کشورهای خود شده اند نمایندگی می‌کنم.»

علی‌زاده در هشت سالی که در فرانسه زندگی می‌کند به دست‌آوردهای زیادی نائل شده است. او که در ابتدا درخواست ویزایش رد شده بود، توانست پناهندگی فرانسه را دریافت کند و اخیراَ ماستری خود را در انجینیری سیول از دانشگاه لیل فرانسه دریافت کرده است.

معصومه با زندگی در مهاجرت به خوبی آشنایی دارد. او دو سالگی تا ۱۰ سالگی را به عنوان مهاجر در ایران زندگی کرد و سپس به افغانستان برگشت. او گفت: «من می‌دانم که مهاجر بودن چیست.»

این ورزشکار مهاجر افغان افزود: «من تجارب بدی داشتم که باعث شده بود تعجب کنم که آیا هرگز مورد احترام قرار خواهم گرفت و این [تجارب بد] سوال‌های زیادی در مورد آینده ام ایجاد کرده بود.»

معصومه اعتراف می‌کند که نسبت به زنان ورزشکار در افغانستان در موقعیت بهتری قرار دارد. او با احساسات قابل مشاهده گفت: «وقتی من وضعیت خود را در فرانسه، جایی که می‌توانم به تنهایی زندگی و سفر کنم، با وضعیت زنان در افغانستان مقایسه می‌کنم... غمگین و مایوس می‌شوم که قادر نیستم هیچ کاری برای آن‌ها بکنم.»

طالبان از زمان تصرف قدرت در آگست ۲۰۲۱ به این سو با تطبیق تعبیر سختگیرانه خود از شریعت اسلامی حقوق زنان را شدیداً محدود کرده اند.

زنان در عمل از ورزش منع شده اند و علاوه بر این به مکان‌های عامه مانند پارک‌ها و باشگاه‌های ورزشی دسترسی ندارند و در بخش اشتغال و تحصیل نیز محدودیت‌ها و ممنوعیت‌هایی بر آن‌ها وضع شده است.

با وجود این، در نتیجه مذاکرات شدید میان کمیته بین‌المللی المپیک و کمیته ملی المپیک افغانستان یک تیم متشکل از سه ورزشکار زن و سه ورزشکار مرد از افغانستان در المپیک پاریس نمایندگی می‌کند.

معلوماتی که به دسترس خبرگزاری فرانسه قرار گرفته بیانگر این است که به جز یک ورزشکار همه اعضای دیگر شامل این تیم از خارج از افغانستان در بازی‌های المپیک شرکت می‌کنند.

معصومه علی‌زاده در این رابطه گفت: «من بسیار خوشحالم که سه زن افغان [در المپیک پاریس] اشتراک دارند و مساوی با مردان خواهند بود.» او افزود که در مسابقات این ورزشکاران حضور می‌یابد و به تشویق آن‌ها می‌پردازد.

معصومه علی‌زاده، از اقلیت قومی و مذهبی هزاره‌های شیعه که به صورت تاریخی مورد تعقیب و آزار قرار داشته اند، می‌گوید بعد از بازگشت از ایران به وطنش زمانی که با بایسکل بیرون می‌رفت مورد بدرفتاری قرار می‌گرفت و برچسب‌های منفی به او زده می‌شد. 

او می‌گوید زمانی که در کابل بایسکل‌سواری می‌کرد، مردم به او سنگ انداخته و تحقیرش می‌کردند، اما این رفتارها انگیزه او را مستحکم‌تر ساخت و سرانجام توانست در ۱۶ سالگی به تیم ملی راه یابد.

او گفت: «من در ناامنی و نابرابری زیادی بزرگ شدم. ما در ترس زندگی می‌کردیم، اما زمانی که بر بایسکل سوار بودم، احساس آزادی می‌کردم. مشکلات را فراموش می‌کردم.»

معصومه علی‌زاده که به دلیل خصومت‌های عناصر محافظه‌کار جامعه افغانستان مجبور به ترک کشورش شد، گفت: «در حالی که در افغانستان برخی فکر می‌کنند زنان قادر به انجام کارهای مشخصی نیستند، من احساس توانمند شدن را داشتم.»

معصومه علی‌زاده مصمم است که به ورزش ادامه بدهد: «شما برای عملی کردن رویای تان باید سخت کار کنید. من باید سه برابر یک دانشجوی فرانسوی تلاش می‌کردم: یاد گرفتن زبان، درس‌های دانشگاه، و ورزش.»

او معتقد است که در المپیک توکیو رویایش جامه عمل پوشید. او که در رقابت بایسکل‌سواری «تایم تریل» جایگاه آخر را کسب کرد، گفت: «من زمانی به رویایم دست یافتم که جمعیت مردم نامم را صدا می‌زدند... بعد از آن من به خود گفتم که عملی شدن هر رویایی ممکن است به خاطری که من در آنجا بودم.»

Af/pa (AFP)