شیخ شوقی ابراهیم علام، مفتی اعظم مصر در دانشگاه شهر بن آلمان با صراحت گفت که تروریست ها به هیچ وجه نمی توانند به اسلام استناد کنند و آموزه های اسلامی به هیچ وجه اعمال این سازمان های تروریستی را توجیه نمی کند. به گفته او تروریست ها به صورت بسیار دلبخواهی و خودسرانه آموزش های دینی را به نفع خود تفسیر می کنند که با اسلام هیچ ربطی ندارند.

مفتی اعظم مصر با کلمات بسیار روشن مرز میان اسلام و سوء استفاده از آن توسط تروریست ها را روشن کرد. او به عنوان مفتی بزرگ مصر با دیگر علمای دینی نوشته های نویسندگان و سازمان های مختلف جهادگرا را مورد بررسی قرار می دهد.

مفتی مصر گفت این نوشته ها همه از دید الهیات اسلامی بی اساس هستند و این امر را عالمان دینی در فتواهای متعدد با روشنی توضیح داده اند. مفتی مصر گفت که او به طور مثال در سال ۲۰۱۴ همراه با ۱۲۰ عالم ارشد دینی در یک نامه سرگشاده عنوانی رهبر سازمان تروریستی "دولت اسلامی" یا داعش جنایات آنها را که به نام اسلام مرتکب می شوند، محکوم کرده اند.

شیخ شوقی ابراهیم علام در راس بالاترین نهاد دینی مصر یعنی "دار الافتاء" قرار دارد. این نهاد در سال ۱۸۸۵ تاسیس شد. او به عنوان مفتی در این نهاد مسئول صدور فتواها است.

او که از فبروری سال ۲۰۱۳ به این سو در این مقام قرار دارد، در راستای یک اسلام میانه رو، باز و آماده گفتگو با دیگر ادیان تلاش می کند. مفتی مصر می گوید هرجا که او حضور دارد، دیالوگ و به رسمیت شناختن تنوع فرهنگی و مذهبی در سرتاسر جهان را تشویق می کند. مفتی شیخ شوقی در دانشگاه بن تاکید کرد که پیروان ادیان و فرهنگ ها باید باهم گفتگو کنند و خوبی یک دین را می توان از اعمال خوب پیروان آن درک کرد. او این حدیث را از پیامبر اسلام نقل کرد: «بهترین انسان ها کسانی اند که به دیگران نفع می رسانند». او تاکید کرد که انسان ها باید بیاموزند که تفاوت ها میان خود را بپذیرند.

زبینه دِمیر گایلس دورف، استاد اسلام شناسی در دانشگاه کولن در سمینار مشترک با مفتی مصر به نقش مشکل ساز غرب اشاره کرد که بیش از ۲۰۰ سال در منطقه بازی می کند. او گفت که غرب مکرراً در زندگی سیاسی و اجتماعی منطقه دخالت کرده است و بسیار پیش آمده است که شرایط اش را به کشورهای این منطقه دیکته کرده است.

این اسلام شناس افزود که عرب ها قبل از همه با دین در برابر سلطه غرب برخورد کرده اند و این امر سبب شده است که اسلام به جای یک ایدیولوژی عمل کند.

اما مسئولیت دولت های قدرتمدار اسلامی که دست کم از نیم قرن به این سو استقلال یافته اند و خود حاکمان سلطه جو به بار آورده اند، در این نشست مطرح نشد؛ کشورهایی مانند عراق، سوریه و لیبیا. مصر خود دارای یک سنت دوامدار حاکمیت سلطه جو بوده است.

موضوعات مهم دیگر نیز توسط شرکت کنندگان مطرح نشد. مثلاً باید تخطی از حقوق بشر توسط حکومت مصر مطرح می شد. صدها تن از طرفداران سازمان اخوان المسلمین در محکمه های جمعی به مرگ محکوم شدند و هزاران تن دیگر در زندان به سر می برند که افراد بیشمار اپوزیسیون سکولار به آنها افزوده می شوند.